Donald Trump’ın seçim zaferinin yüksek gümrük vergileri beklentilerini tetiklemesiyle birlikte, ABD’li ithalatçıların potansiyel maliyet artışlarından kaçınmak için Çin’den gelen malları önden yüklemek için acele etmeleri bekleniyor.
South China Morning Post’un haberine göre, uzun vadede, analistler, olası tarifelerin Çin ekonomisine doğrudan vereceği zararın sınırlı olacağını, ancak birikimli tarifelerin ihracatı olumsuz etkileyebileceğini ve bu durumun baskıları dengelemek için daha yüksek bir bütçe açığı veya yuan devalüasyonu gerektirebileceğini belirttiler.
Londra merkezli Capital Economics’in ekonomistleri geçtiğimiz hafta, ihracatçıların diğer ülkeler üzerinden gümrük vergilerini bypass edebilmesi ve yuanın değer kaybından destek alabilmesi nedeniyle, ABD’nin büyük gümrük vergilerinin Çin ekonomisine doğrudan zararının muhtemelen gayri safi yurtiçi hasılanın yüzde 0,5’inden daha az olacağını tahmin etti.
Ayrıca, efektif tarife oranının %15’ten %60’a çıkmasının Çin’in GSYH’sini %1.1 oranında düşüreceği, kısmi bir döviz kuru ayarlamasının ise zararı GSYH’nin %0.7’sine indirebileceği belirtildi.
Ping An Securities’in baş ekonomisti Zhong Zhengsheng pazar günü yaptığı açıklamada, önümüzdeki çeyrekte Çin’in dış ticaretinde bir ihracat patlaması yaşanacağının kesin olduğunu söyledi.
Zhong, “Çin’in ihracat konteyner navlun endeksinin kasım ayının başında istikrar kazandığını ve toparlandığını, ABD Batı Yakası ve ABD Doğu Yakası rotalarında da toparlanma kaydedildiğini belirterek, “Bu durum navlun oranlarına da yansıdı” dedi.
Capital Economics’in hesaplamalarına göre ABD’nin Çin’den mal talebi Çin’in GSYH’sinin %3’ünden azını oluşturuyor.
Capital Economics’e göre, ABD’li ithalatçılar gümrük vergilerinin olası etkilerinden kaçınmak için sevkiyatları öne çekmek amacıyla alımlarını artıracak, ancak gümrük vergilerinin yarattığı rüzgar Çin’de gelecek yılın ikinci yarısına kadar hissedilmeyecek.
Bununla birlikte Capital Economics, ABD’nin gümrük tarifelerine ve izolasyonculuğa yönelmesinin geleneksel müttefiklerini düşmanlaştırabileceğini ve Çin’in stratejik açıdan önemli teknolojilere erişimi üzerindeki Batılı kontrolleri zayıflatması için bir fırsat sağlayabileceğini de sözlerine ekledi.
Trump, seçim kampanyası sırasında Amerikan sanayisine öncelik verme ve ekonomi politikasının temel vaatlerinden biri olan yabancı üretime bağımlılığı azaltma stratejisinin bir parçası olarak “Çin malı” ürünlere uygulanan gümrük vergilerini %60’a kadar yükseltme sözü vermişti.
Trump’ın ilk başkanlık döneminde Çin’e karşı başlattığı ticaret savaşı sırasında, Çin’den ithal edilen ve aralarında makine, elektronik, mobilya ve tekstil ürünlerinin de bulunduğu yaklaşık 360 milyar ABD doları değerindeki ürüne yüzde 10 ila 25 arasında değişen oranlarda gümrük vergisi uygulanmıştı.
Çin’in GSYH büyümesi, kısmen ticaret savaşının etkileri nedeniyle 2017’deki %6,8 seviyesinden 2019’da yaklaşık %6’ya yavaşladı.
Macquarie Capital’in baş Çin ekonomisti Larry Hu’nun raporuna göre, Pekin’in daha agresif bir “ne pahasına olursa olsun” teşvik stratejisine dönmekten başka çaresi kalmayabilir ve büyümenin ana itici gücü iç talebe geri dönebilir.
Hu, “En uç durumda, yüzde 60 gümrük vergisinin telafi edilmesi için 3 trilyon yuanlık (472 milyar ABD$) bir teşvik gerekebilir. Eğer amaç iç talebi canlandırmaksa, 3 trilyon yuan daha gerekebilir,” dedi.
Hu, ABD’nin yüzde 60’lık bir gümrük vergisi artışının Çin’in toplam ihracatının önümüzdeki 12 ay içinde yüzde 8 düşmesine neden olabileceğini, yeni bir ticaret savaşının ise Çin’in büyümesinden yüzde 2 puan eksiltebileceğini sözlerine ekledi.
Ancak Pekin’deki politika yapıcıların ABD’nin yeni ticaret politikası hakkında daha fazla ayrıntı öğrenmeleri gerektiğinden teşvikleri hemen artırmayabileceklerini de sözlerine ekledi.
Hu, “Aralık ayında yapılacak Politbüro toplantısında Çin’in olası bir ticaret savaşı 2.0 karşısında hem kısa hem de uzun vadede nasıl bir strateji izleyeceğine karar verilecek” dedi.
Pekin merkezli önde gelen bir yatırım bankası olan China International Capital Corporation Perşembe günü, yüzde 60’lık kapsamlı bir gümrük vergisinin ihracatı ve büyümeyi önemli ölçüde aşağı çekebileceğini, bunun da para biriminde yüzde 6 ila 9 arasında bir değer kaybı ya da mali açıkta yüzde 1,5 ila 2 arasında bir artış gerektireceğini tahmin etti.
Raporda, “Bu bağlamda, mevcut zorluk, özel kredilerin daralması ve hükümetin karşı önlemlerinin gecikmesi ve genel ekonomiyi bir kaldıraç azaltma aşamasında tutmasıdır” denildi.
“Sonuç olarak, bir dereceye kadar dış baskı aslında daha güçlü politika eylemini teşvik edebilir, bu da iç talebi ve piyasayı artırabilir” değerlendirmesi yapıldı.
The Economist Intelligence Unit’te kıdemli bir Çin ekonomisti olan Xu Tianchen, tüketici harcamalarını desteklemek ve ABD kısıtlamalarına karşı savunmasız olan işletmeler için vergileri hafifletmek için 2 trilyon yuan ile 3 trilyon yuan arasında bir teşvik paketinin yayınlanmasının muhtemel olduğunu söyledi.
Ancak ilk ticaret savaşı sırasında görülen kısasa kısas misillemenin ortaya çıkma olasılığının daha düşük olacağını da sözlerine ekledi.
“Çin’in dış politikası çok daha az çatışmacı hale geldi ve Çinli liderler muhtemelen misillemenin sadece ekonomiye daha fazla zarar vereceğine inanıyor” dedi.
Xu’ya göre, Çin artık kendisini küreselleşmenin ‘standart taşıyıcısı’ olarak tanımlıyor ve korumacı rakiplerine karşı ahlaki bir üstünlük sağlamaya çalışıyor. Bu nedenle Çin’den gelecek herhangi bir misilleme ölçülü olacak ve ABD’nin “en zayıf halkasını” hedef alacaktır.
