ABD Temsilciler Meclisi’nden iki vekile göre Ukrayna, Washington’dan insansız hava araçlarında kullanılabilecek zırh delici misket bombaları tedarik etmesini talep ettiğini söyledi.
Kiev, Kongre üyelerini talebin karşılanması için Beyaz Saray’a baskı yapmaya çağırdı ancak Biden yönetiminin talebi kabul edip etmeyeceği henüz belirsizliğini koruyor.
120’den fazla ülke tarafından yasaklanan misket bombaları, normalde çok sayıda küçük boyutta bomba bırakarak geniş bir alanda ayrım gözetmeksizin ölümlere yol açabiliyor.
Her ikisi de Temsilciler Meclisi Silahlı Hizmetler Komisyonunda görev yapan Jason Crow ve Adam Smith, Ukrayna’nın insansız hava araçlarında kullanmak üzere MK-20 tipi misket bombaları istediğini söyledi. Temsilciler, bunun Ukrayna’nın halihazırda talep ettiği obüslere uyumlu 155 mm’lik misket bombalarına ek olduğunu belirtti.
Kiev yönetimi ısrarcı
Crow ve Smith, geçen ayki Münih Güvenlik Konferansı’nda Beyaz Saray’ın onayını almaları için Ukraynalı yetkililerden baskı gördüklerini ifade etti.
Kiev yönetimi, misket bombalarının Rus kuvvetleriyle devam eden çatışmalarda avantaj sağladığı görüşünde.
Bununla beraber Ukrayna hükümeti, ABD’den misket bombalarını talep ettiğini kamuoyuna da açıkladı. CBU-100 olarak da bilinen MK-20’ler için verilen dilekçe basına yansıdı.
ABD Ulusal Güvenlik Konseyi Sözcüsü, Kiev ve Beyaz Saray’ın askeri yardım konusunda ‘yakın koordinasyon içinde’ olduğunu ancak ‘konunun gündemlerinde olmadığını’ ifade etti.
Lindsay Graham doğruladı
Kiev yetkililerinin geçen ay Münih’te ABD’li temsilcilere ilgili konuda baskı yaptığı iddiası, konferansı katılımcıları arasında yer alan Cumhuriyetçi Senatör Lindsey Graham tarafından da doğrulandı.
Misket bombaları yasaklı silahlar arasında yer alıyor.
Savaşın başlamasından bu yana Ukrayna, ABD’nin başta reddettiği HIMARS çok namlulu roketatar sistemleri, Patriot hava savunma bataryaları ve Abrams tankları gibi silahları talep etti ve bunları büyük oranda aldı.
Fakat misket bombaları konusunda Beyaz Saray ve Kongre’deki bazı isimler şüpheli.
2008’de misket bombalarının üretimini, kullanımını ve stoklanmasını yasaklayan anlaşma, aralarında NATO’nun 28 üyesinin çoğunun da bulunduğu 123 ülke tarafından kabul edilmişti. Fakat ABD, Rusya ve Ukrayna anlaşmaya taraf olmayı reddetmişti.
ABD Dışişleri, ‘Putin’in istismar etmesinden’ endişeli
ABD Dışişleri Bakanlığı’nın en üst düzey insan hakları yetkilisi olarak görev yapan eski Kongre üyesi Tom Malinowski, Ukraynalılara ‘yasaklı bir silah vermenin, (Rusya Devlet Başkanı Vladimir) Putin’in istismar edeceği bir şekilde ahlaki otoritelerini zayıflatacağını’ savundu.
Daha önce bombanın üreticisi Textron Systems Corporation, ABD’nin Suudi Arabistan’a satışları durdurmasının ardından 2016 yılında MK-20 üretimini durdurmuş, Kongre üyesi ise ABD’nin silah stoklarında 1 milyondan fazla MK-20 bulunduğunu açıklamıştı.
Ancak Kongre’de bu fikri destekleyenler de var. Cumhuriyetçilerin çoğunun Ukraynalıların ilgili talebini karşılamaya olumlu baktığı iddia ediliyor.
Reuters’a konuşan Graham, “(Ukraynalıların) sayıca üstün olduğu bir savaş bu. Misket bombaları zırhlıların yanı sıra kitlesel oluşumlar için de oldukça ölümcül. Bunları kullanacakları bölgelerde hiç sivil yok” yorumunu yaptı.
ABD’de misket bombası ihracatı resmi olarak yasak
ABD’de 2009 yılında çıkarılan yasa uyarınca ABD, silah stokunun neredeyse tamamını kapsayan, arıza oranı yüzde 1’in üzerinde olan misket bombalarının ihracatı da yasak.
Öte yandan ABD Başkanı Joe Biden’ın bu yasak konusunda istisna yapabileceği düşünülüyor.
Amerikan ordusu, misket bombası bulunduran 155 mm’lik top mermilerini ve diğer eski mühimmatları ikame etmek için yılda 6 milyon dolardan fazla harcama yapıyor.
Ukrayna’ya misket bombası tedarikinin Kiev’in yaşadığı mühimmat sıkıntısını aşmasında faydalı olacağı görüşü paylaşılıyor.
Crow, Ukrayna’ya misket bombaları verilmesine, bombaların yüksek arıza oranı nedeniyle karşı çıktığını ve bunun Ukrayna’nın büyük olan patlamamış mühimmat sorununu daha da kötüleştireceğini belirtti.
ABD Dışişleri Bakanlığı’na göre Ukrayna’da şu anda yaklaşık 174 bin kilometrekarelik – ülkenin neredeyse üçte biri – bir alan, kara mayınları ve diğer ‘patlayıcı mühimmat kalıntılarıyla’ kirletilmiş durumda.
