Bizi Takip Edin

Diplomasi

Ukrayna, ABD’yi grivnayla vurmaya karar verdi

Yayınlanma

Ukrayna Merkez Bankası, grivnanın baz para birimi olarak dolardan avroya geçişini değerlendiriyor. Bu adımın AB ile işbirliğini güçlendireceği belirtilirken, uzmanlar kararın siyasi olduğunu ve ABD’ye karşı bir mesaj taşıyabileceğini ifade ediyor.

Ukrayna, ulusal para birimi grivnanın baz döviz kurunu dolardan avroya kaydırmayı değerlendiriyor.

Ukrayna Merkez Bankası Başkanı Andrey Pışnıy, önceki gün Reuters‘a yaptığı açıklamada, bu adımın ülkenin parçalanmış dünya ticareti karşısında ayakta kalmasına yardımcı olacağını ve Avrupa Birliği (AB) ile işbirliğini güçlendireceğini belirtti.

Pışnıy, Kiev’in şu anda “Avrupa Birliği’nin Ukrayna’nın savunma kabiliyetini sağlamadaki rolünün güçlendiğini” hissettiğini kaydetti.

Doların hâlâ ülkenin döviz piyasasının tüm segmentlerinde hakim olmasına rağmen, avro cinsinden yapılan işlemlerin payının “ılımlı” bir şekilde artmaya devam ettiğini ifade eden Pışnıy, bu reformun “nitelikli ve kapsamlı bir hazırlık gerektirdiğini” vurguladı.

Merkez Bankası Başkanı ayrıca, gelecekte ülkenin çatışma sonrası yeniden yapılanmasının da Avrupa ile daha yakın bağlar gerektireceğini öngördü.

Pışnıy’ın tahminlerine göre, AB ile yatırım ve tüketici faaliyetlerinin yoğunlaşması, Ukrayna’nın ekonomik büyümesini önümüzdeki iki yıl içinde yüzde 3,7 ila 3,9’a kadar hızlandıracak.

Ukrayna Merkez Bankası yetkililerinin dolardan vazgeçip avroya geçme planlarını ilk kez dile getirmediği dikkat çekiyor.

Ocak ayında kurumun başkan yardımcısı Katerina Rojkova, AB pazarlarına yakınlığı artırmak için bu kararın gerekliliğine işaret etmişti.

Fakat Ukrayna, açıklanan planların uygulanması için kesin bir takvim vermedi. Bu tür açıklamaların, Donald Trump’ın doların dünya rezerv para birimi statüsünün korunmasının önemi hakkındaki beyanlarının ardından yapılması dikkat çekiyor.

Trump, başkanlığının en başında BRICS ülkelerini yeni bir para birimi oluşturma girişimleri nedeniyle yüzde 100 gümrük vergisiyle tehdit etmişti.

Uzmanlar, Kiev’in dolardan vazgeçme konusunu kasıtlı olarak Trump’ı provoke etmek için kullandığını belirtiyor.

Uzmanlara göre Ukrayna, AB ile maksimum düzeyde yakınlaşarak ABD’nin mevcut dış politikasından duyduğu memnuniyetsizliği göstermeye çalışıyor. Fakat bu tür eylemler, özellikle yakın zamanda imzalanan kaynak anlaşması bağlamında Vladimir Zelenskiy yönetimi için olumsuz sonuçlar doğurabilir.

Ekonomist İvan Lizan, Vzglyad gazetesine verdiği demeçte “Merkez Bankası’nın niyetleri tamamen siyasi görünüyor. Gerçekte, grivnanın avroya bağlanması Ukrayna’daki ekonomik durumu hiçbir şekilde değiştirmeyecektir. Sonuçta, ülkenin para birimi bugün inanılmaz derecede dalgalı. Ayrıca, ülkede ödemeler dengesiyle ilgili devasa sorunlar var,” dedi.

Lizan, “Pışnıy’ın açıklamaları uluslararası arenadaki keskin değişikliklerden kaynaklanıyor. Son zamanlarda Kiev ve Washington arasındaki diyalog önemli ölçüde soğudu. Buna karşı, daha az çatışmacı bir ortak olan Avrupa Birliği’ne yeniden yönelmek mantıklı. Ukrayna’nın birlik ile genel olarak çok daha yakın ticari ilişkileri var,” diye ekledi.

Uzman, “Ayrıca, Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Brüksel’in Kiev’in AB alanına entegrasyonu konusunda daha aktif çalışması gerektiğini belirtti. Belki de Zelenskiy yönetimi bu şekilde Eski Dünya’ya bu girişime olan yatkınlığını göstermek istiyor,” değerlendirmesinde bulundu.

Diğer yandan Lizan, “Genel olarak Ukrayna son zamanlarda Avrupa’ya yakınlık yanılsaması yaratması gereken pek çok yasa kabul ediyor. Örneğin, ülkede trafik ışıklarındaki oklar daha koyu yeşile ‘boyanıyor’ ve benzin, AB gerekliliklerine göre gerekli norma kadar alkolle seyreltilmeye çalışılıyor,” dedi.

Uzman, “Yani, Kiev’i sözde Brüksel’e yaklaştırmayı amaçlayan bir başka aptalca yasadan bahsediyoruz. Bu bağlamda, dolardan potansiyel bir vazgeçişin ABD-Ukrayna ilişkilerini kökten değiştirebileceğini düşünmüyorum. Bu ülkeler arasında bu ‘kozmetik’ reformdan çok daha fazla sorun var,” ifadelerini kullandı.

Lizan, “Ayrıca, Kiev’in bu değişiklikleri gerçekten uygulayabileceğinden emin değiliz. Ülkenin ekonomisi can çekişiyor. Grivnayı destekleyen başka bir para birimine ani bir geçiş, mevcut olumsuz eğilimleri daha da kötüleştirebilir. Ve bu planın uygulanması için önemli siyasi çabalar gerekiyor,” diye hatırlattı.

Ayrıca Lizan, “Ek olarak, yerli halkta zaten bir ‘dolar zihniyeti’ oluşmuş durumda. Örneğin, tüm gayrimenkul fiyatları yalnızca ABD para birimi cinsinden belirtiliyor. Ödemeler de grivna ile yapılmıyor. Bunu değiştirmek, dolarlarla çalışmaya alışkın olan ‘gri piyasa dövizcileri’ ile başa çıkmak kadar zor olacak,” diye ekledi.

Ukraina.ru portalının köşe yazarı siyaset bilimci Vladimir Skaçko ise, Kiev’in Trump’ı hassas noktalarına basarak provoke etmeye çalıştığını belirtiyor.

Skaçko, “Onun, dünya rezerv para birimine sahip olma ayrıcalığına sahip ülke statüsüne ne kadar hassas yaklaştığını biliyorlar ve Rusya’ya yönelik politikasını düzeltmesi için onu kızdırmak istiyorlar. Boğanın suratına kırmızı örtü sallar gibi ABD’nin önünde avroyu sallıyorlar,” dedi.

Skaçko, “Ancak Zelenskiy yönetimi çok riskli hareket ediyor. Sonuçta Trump deneyimli bir iş adamı ve aldatmacayı bir mil öteden sezer. Muhtemelen bu tür açıklamalar onu Kiev’i hizaya getirme yöntemleri hakkında düşündürecektir. Özellikle de ülkeler yakın zamanda bir kaynak anlaşması imzaladığı için,” diye hatırlattı.

Uzman, “Ve bu anlaşma Beyaz Saray’ın elinde bir koz olabilir. Washington muhtemelen belirli hükümleri kendi lehine yorumlayarak Ukrayna’dan maksimum düzeyde faydalanmaya çalışacaktır. Bu nedenle Zelenskiy’in bir başka siyasi manevra yapma girişiminde ABD’yi kızdırmaması gerekiyor,” yorumunu yaptı.

Skaçko, “Fakat Kiev’in açıklanan planı uygulayabileceğinden şüpheliyim. Ukrayna’da devlet kurumları çok zayıf ve bu tür dönüşümler güçlü bir otorite olmadan tamamlanamaz. Bu nedenle, büyük olasılıkla bir başka boş açıklamayla karşı karşıyayız,” diyerek sözlerini tamamladı.

Diplomasi

Avrupalı liderlerden Rusya’nın İstanbul’daki taleplerine tepki

Yayınlanma

Birleşik Krallık, Fransa, Almanya ve Polonya liderleri, Rusya’nın İstanbul’daki müzakerelerde Ukrayna’ya sunduğu talepleri “kabul edilemez” olarak nitelendirerek Kiev’e destek verdi.

Reuters‘ın haberine göre, Birleşik Krallık Başbakanı Keir Starmer, bugün Arnavutluk’ta düzenlenen Avrupa Siyasi Topluluğu zirvesinde yaptığı açıklamada, Birleşik Krallık, Fransa, Almanya ve Polonya liderlerinin, Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy’nin Moskova’nın İstanbul’daki müzakerelerde öne sürdüğü talepleri “kabul edilemez” olarak nitelendiren tutumunu desteklediğini bildirdi.

Starmer, Tiran’da Zelenskiy ile yaptığı ve Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Almanya Şansölyesi Friedrich Merz ve Polonya Başbakanı Donald Tusk’ın da katıldığı görüşmenin ardından, “Rusya’nın tutumu açıkça kabul edilemez ve bu ilk değil,” dedi.

Starmer ayrıca, Rus heyetinin Kiev’den Ukrayna’nın dört oblastının Moskova’ya verilmesini talep ettiği İstanbul müzakerelerinin sonuçlarının ele alınmasının ardından Avrupalı müttefiklerin ABD Başkanı Donald Trump ile telefonla görüştüğünü belirtti.

Starmer, “Dolayısıyla, Devlet Başkanı Zelenskiy ile yapılan bu görüşme ve Başkan Trump ile yapılan görüşme sonucunda, şu anda yanıtlarımızı yakın bir şekilde uyumlu hâle getiriyor ve koordine ediyoruz ve bunu yapmaya devam edeceğiz,” dedi.

Reuters‘ın kaynaklarına göre, üç yıldan fazla bir süredir çatışmayı çözmeye yönelik ilk doğrudan girişim olan İstanbul’daki görüşme, Rusya’nın bu talebinin ardından iki saatten az sürerek sona erdi.

Ayrıca, The Economist‘e göre, Rus heyeti temsilcileri savaşın devam edeceği ve Ukrayna’nın Harkov ve Suma olmak üzere iki oblastının daha ele geçirileceği uyarısında bulundu.

Müzakere heyeti başkanı Vladimir Medinskiy’nin Ukraynalılara Rusya’nın sonsuza kadar savaşmaya hazır olduğunu söylediği iddia edildi. Yayın organının kaynağına göre Medinskiy, “Savaş istemiyoruz ama bir yıl, iki yıl, üç yıl, ne kadar sürerse sürsün savaşmaya hazırız. İsveç’le 21 yıl savaştık,” dedi.

Zelenskiy, görüşmenin ardından yaptığı açıklamada Moskova’nın fiilen ateşkesi reddettiğini söyledi. Devlet Başkanı Vladimir Putin savaşı bitirmeye hazır olana kadar Rusya karşıtı yaptırımların sıkılaştırılması ve Moskova üzerindeki baskının sürdürülmesi çağrısında bulundu.

Bununla birlikte, müzakereler bazı belirli sonuçlar da getirdi. Medinskiy ve Ukrayna heyeti başkanı Rüstem Umerov, savaşın başından bu yana en büyük esir takası olan “1000’e 1000” formülüyle esir takası konusunda anlaşmaya varıldığını duyurdu. Takasın “önümüzdeki günlerde” gerçekleşmesi bekleniyor.

Medinskiy’e göre, Moskova ve Kiev, her iki tarafın da gelecekteki ateşkes vizyonunu yazılı ve ayrıntılı olarak sunması konusunda anlaştı.

Ayrıca, müzakerelerin devamı konusunda prensip anlaşmasına varıldığını da kaydetti. Bu bilgi Umerov ve Türkiye Dışişleri Bakanı Hakan Fidan tarafından da teyit edildi.

Rusya ve Ukrayna, ‘1000’e 1000′ esasına göre esir takası konusunda anlaştı

Okumaya Devam Et

Diplomasi

Rusya ve Ukrayna, ‘1000’e 1000′ esasına göre esir takası konusunda anlaştı

Yayınlanma

Rusya ve Ukrayna heyetleri, üç yıl aradan sonra ilk doğrudan müzakereler için İstanbul’da bir araya geldi.

Görüşmelerin ardından Rus heyetinin başkanı Vladimir Medinskiy, tarafların çatışmanın çözümüne ilişkin vizyonlarını paylaştığını ve temasların devam etmesini arzuladıklarını belirtti.

Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy ise Rus heyetinin gerçek karar alma yetkisine sahip olmadığını ifade etti.

Rus heyetinin başkanı Vladimir Medinskiy, görüşmelerin ardından basına yaptığı açıklamada, Rus tarafının müzakerelerden memnun olduğunu ve temasların devam etmesini istediklerini söyledi.

Medinskiy, “Moskova ve Kiev, ateşkesin sağlanmasına yönelik kendi vizyonlarını sunma konusunda anlaştılar,” dedi.

Ayrıca, Ukrayna tarafının devlet başkanları düzeyinde bir görüşme talep ettiğini ve Rusya’nın bu talebi not ettiğini belirtti.

Medinskiy, “Önümüzdeki günlerde Rusya ve Ukrayna arasında ‘1000’e 1000′ formatında esir takası yapılacak,” diye ekledi. Rus yetkili, ateşkes planlarının karşılıklı sunulmasının ardından tarafların müzakerelere devam edeceğini de sözlerine ekledi.

Zelenskiy: Rus heyetinin İstanbul’da gerçek yetkisi yok

Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy, Rusya-Ukrayna müzakerelerinin sona ermesinin hemen ardından Telegram kanalından yaptığı paylaşımda, İstanbul’daki Rus heyetinde Rusya’da karar alabilecek nitelikte kimsenin bulunmadığını düşündüğünü belirtti.

Zelenskiy, “Eğer Putin Türkiye’ye gelmekten korkmasaydı, bu hafta savaşı bitirmeye yönelik önemli adımlar atmak için gerçek bir şans vardı,” ifadelerini kullandı.

Zelenskiy, paylaşımında şunları kaydetti: “İstanbul’a gelen Rus heyetinin çok düşük seviyede olduğu aşikâr. İçlerinde Rusya’da gerçekten karar alabilen tek bir kişi bile yok. Buna rağmen, en azından o Rusların gerçekten bir şeyler çözüp çözemeyeceğini anlamak için Ukrayna Savunma Bakanı başkanlığındaki ekibimizi İstanbul’a gönderdim. Ukrayna bu savaşı bitirmek için tüm gerçekçi adımları atmaya hazır. Putin’i, heyetine gerçek yetkiler vermeye çağırıyorum.”

Ukrayna heyetine başkanlık eden Savunma Bakanı Rüstem Umerov da düzenlediği basın toplantısında esir takasında anlaşıldığını doğruladı. Umerov, “Görüşmelerde Ukrayna tarafı öncelikle ateşkesin tüm biçimlerini ele aldı. Ülke liderleri düzeyinde bir toplantı yapma potansiyelimiz var,” bilgisini verdi.

Müzakerelerden detaylar

Rusya ve Ukrayna temsilcileri arasındaki görüşmeler birkaç saat sürdü ve müzakerelere dair bazı detaylar basına yansıdı.

Mevcut bilgilere göre:

— Bazı iddialara göre, Rus heyeti Ukrayna tarafından “güvenlik bölgesinin” genişletilmesi amacıyla Sumi oblastının kendilerine verilmesini talep etti.

— Ayrıca, Ukrayna ordusunun Donetsk Halk Cumhuriyeti (DHC), Lugansk Halk Cumhuriyeti (LHC), Herson ve Zaporojye oblastlarının işgal altındaki kısımlarından çekilmesinin de masada olduğu öne sürüldü.

— Görüşmeler başlamadan önce Dışişleri Bakanı Hakan Fidan bir konuşma yaptı ve tüm toplantı boyunca müzakerelerde hazır bulundu.

— Sabah saatlerinde Ukrayna müzakere heyeti, ABD ve Türkiye temsilcileriyle üçlü bir görüşmeye katıldı.

— Ukrayna heyetinden bazı üyelerin görüşmelere askeri üniformayla katıldığı, Rus tarafının ise iş kıyafetleri tercih ettiği gözlemlendi.

— Çeşitli iddialara rağmen, Ukraynalı bir milletvekilinin de teyit ettiği üzere müzakerelerde Rusça konuşuldu.

— Görüşme yaklaşık iki saat sürdü. Tarafların ara mı verdiği yoksa müzakereleri sonlandırdığı konusunda henüz net bir bilgi bulunmuyor ve bu konuda çelişkili haberler geliyor.

İstanbul’da kurulan müzakere masasından beklentiler

Okumaya Devam Et

Diplomasi

İstanbul müzakereleri: Rusya, Ukrayna’dan dört oblasttan çekilmesini istedi

Yayınlanma

İstanbul’da bugün (16 Mayıs) üç yıl aradan sonra ilk kez düzenlenen Rusya-Ukrayna müzakerelerinde, Moskova’nın ateşkes karşılığında Ukrayna’nın Donetsk, Lugansk, Herson ve Zaporojye’den çekilmesini içeren taleplerde bulunduğu bildirildi.

Ukraynalı diplomatik kaynaklar, bu talepleri “gerçeklikten uzak” ve daha önce görüşülenlerin ötesinde olarak nitelendirdi.

Reuters haber ajansının Ukraynalı diplomatik çevrelere dayandırdığı haberine göre, Rusya’nın İstanbul’daki müzakereler sırasında öne sürdüğü talepler “gerçeklikten uzak” bulundu ve daha önce ele alınan konuların kapsamını aşıyor.

Axios muhabiri Barak Ravid’e konuşan Ukraynalı bir diplomatik kaynak, Rus tarafının ateşkes karşılığında Ukrayna ordusunun ülkenin çeşitli bölgelerinden çekilmesini talep ettiğini belirtti.

Sky News‘e konuşan bir Ukraynalı kaynak ise Moskova’nın talepleri arasında başka “yerine getirilemez” maddelerin de olduğunu sözlerine ekledi.

Ukrayna parlamentosu (Verhovna Rada) milletvekili Aleksey Gonçarenko, Rusya’nın Ukrayna birliklerinin “kendi anayasasına eklediği tüm oblastlardan” (yani Lugansk, Donetsk, Herson ve Zaporojye oblastlarından) çekilmesini talep ettiğini öne sürdü.

Gonçarenko ayrıca, Rus tarafının 30 günlük ateşkes önerisini de reddettiğini belirtti.

Taraflar arasında üç yıl aradan sonra yapılan ilk müzakereler bugün İstanbul’da gerçekleşiyor.

İstanbul’da kurulan müzakere masasından beklentiler

Okumaya Devam Et

Çok Okunanlar

English