Çin medyasında yer alan haberlere göre Ukrayna Dışişleri Bakanı Dmitro Kuleba salı günü yaptığı açıklamada, Çin’in Ukrayna savaşının sona erdirilmesine yardımcı olmak için “büyük bir potansiyele” sahip olduğunu ve her iki ülkenin de “birbirine güvendiğini” söyledi.
Kuleba, haber portalı The Paper’ın sorusuna cevaben yaptığı açıklamada “Ukrayna ve Çin arasındaki ikili ilişkilerde hiçbir zaman büyük bir sorun yaşanmadı, dolayısıyla güven var” dedi. Habere göre Kuleba ayrıca Kiev’in gelecekte Pekin ile daha fazla diyalog kurmayı beklediğini söyledi.
Kuleba’nın salı günü yaptığı açıklamalar, Pekin’in Rusya-Ukrayna savaşının 3. yılında barış görüşmelerine aracılık etmek üzere temaslarını sürdürdüğü ve İsviçre’nin üst düzey bir barış konferansı planlamak üzere Ukrayna ile birlikte çalıştığı sırada geldi.
Bu ayın başlarında Pekin’in Avrasya işlerinden sorumlu özel temsilcisi Li Hui, barış müzakereleri için nabız yoklamak üzere Kiev, Moskova ve Avrupa Birliği ülkelerine ikinci tur görüşmelere gitti. Ukrayna’da Kuleba ile görüşen Li Hui savaşa siyasi bir çözüm bulunması çağrısında bulundu.
Şubat ayında Kuleba, Münih Güvenlik Konferansı çerçevesinde Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi ile bir araya gelerek diyaloğun sürdürülmesi ve her düzeyde temasın korunması konusunda mutabık kaldı.
The Paper’ın haberine göre Kuleba her iki görüşmeyi de “anlamlı” olarak nitelendirdi ve Li’nin “durumun tam bir resmini elde etmek için tüm brifing ve toplantılara katıldığını” sözlerine ekledi.
Geçtiğimiz ay Çin’in en üst düzey yasama ve siyasi danışma organlarının yıllık toplantısı sırasında Wang Yi, Ukrayna savaşını sona erdirmek için uluslararası bir barış konferansı çağrısında bulunmuştu.
Pekin’de gazetecilere yaptığı açıklamada “Barış görüşmeleri başlatılamazsa, yanlış anlama ve yanlış hesaplamalar birikecek ve çoğalacak, böylece daha büyük bir kriz yaratacaktır” demişti.
Çin, İsviçre’nin barış zirvesine katılabilir
The Post’un daha önce bildirdiğine göre Çin’in İsviçre’nin ev sahipliği yapacağı Ukrayna barış zirvesine katılması ve Rusya’yı davet etmek için çalışması bekleniyordu.
Pazartesi günü Çin’in İsviçre Büyükelçisi Wang Shiting Zürih merkezli Neue Zurcher Zeitung’a yaptığı açıklamada Çin’in “katılma olasılığını incelediğini” söyledi.
Çin, Ukrayna savaşında kendisini tarafsız bir taraf olarak konumlandırdı ve çatışmanın birinci yıldönümünde 12 maddelik bir barış planı yayınladı.
Pekin’in Rusya’yı kınamaması ise Batı’nın tepkisine yol açtı.
Moskova dışişleri bakanlığına göre Li, Rusya dışişleri bakan yardımcısı Mikhail Galuzin ile yaptığı görüşmede, Rusya’nın Ukrayna için önerilen herhangi bir barış çözümüne dahil edilmesi gerektiği konusunda mutabık kaldı.
Geçtiğimiz ay Münih Güvenlik Konferansı’nda Wang, barış görüşmeleri için koşulların henüz uygun olmadığını ve hem Rusya hem de Ukrayna’nın endişelerinin dikkate alınması gerektiğini söylemişti. Wang, savaşın başladığı Şubat 2022’den bu yana Ukrayna’yı ziyaret etmedi.
Çin Devlet Başkanı Xi Jinping ve Ukraynalı mevkidaşı Volodymyr Zelensky Nisan 2023’te telefonda görüştü.
Pazartesi günü Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in yeniden seçilmesi üzerine Xi tebriklerini iletti ve Çin-Rusya ortaklığına destek sözü verdi.
Geçtiğimiz ay Putin’in bu yıl Çin’i ziyaret etmeyi planladığını açıklayan Çin’in Rusya Büyükelçisi Zhang Hanhui’ye göre iki liderin bu yıl birkaç kez bir araya gelmesi bekleniyor.
