Ukrayna, Rusya’yı Azak Denizi ve Kerç Boğazı üzerindeki kontrolü yasa dışı yollardan ele geçirmeye çalışmakla suçladı. Kiev’in avukatları, Lahey’deki mahkemede yaptığı açıklamada, Kırım Köprüsü’nün bu su bölgesine erişim sağlayan bir kapı görevi gördüğünü ve yıkılması gerektiğini savundu.
Ukrayna daha önce Kırım ile Rusya arasında hem ulaşım hem de sembolik bir bağlantı görevi gören Kırım (Kerç) Köprüsü’nü iki kez sabote etmeye çalışmıştı. Şimdi ise bu köprüyü hukuki yollardan ortadan kaldırmayı hedefliyor.
AP’nin haberine göre Ukrayna’nın avukatı Anton Korineviç, Lahey’deki Daimî Tahkim Mahkemesi’nin ilk oturumunda şunları söyledi: “Rusya, Azak Denizi’ni ve Kerç Boğazı’nı ele geçirmek istiyor. Bu nedenle buralara büyük bir kapı inşa edip uluslararası gemilerin girişini engelliyor, ancak küçük Rus nehir gemilerinin geçişine izin veriyor.”
Dava, Kırım’ın referandum ile Rusya’ya bağlanmasından iki yıl sonra, 2016’da açılmıştı.
Ukrayna, Rusya’yı köprü inşa ederek BM Deniz Hukuku Sözleşmesi’ni ihlal etmekle, Ukraynalı balıkçıları geleneksel balıkçılıktan menetmekle, çevreye zarar vermekle ve sualtı arkeolojik alanlarını yağmalamakla suçluyor.
AP’nin haberine göre Korineviç, mahkeme heyetine “Köprü yasa dışıdır ve yıkılması gerekmektedir. Rusya, bu davanın tahkim mahkemesinin yetki alanına girmediğini iddia ediyor,” dedi.
Rusya’nın avukatı Gennadiy Kuzmin ise hakemlerin aksi yönde karar vermeleri durumunda Kiev’in iddialarını reddetmeleri gerektiğini söyleyerek “Ukrayna’nın bu davada öne sürdüğü suçlamalar tamamen temelsiz ve yersiz. Bu dava, Rusya’nın ‘iç sularını’ ilgilendiriyor,” ifadelerini kullandı.
İç sular rejimi, denizin kıyı ile karasuları, bitişik bölge, münhasır ekonomik bölge ve sahanlık sınırlarının yer aldığı ‘taban çizgisi’ arasındaki kısmı kapsıyor ve bu alan BM Sözleşmesi’ne göre değil, devlet tarafından belirleniyor.
Kırım’ın Rusya’ya bağlanmasından sonra 19 kilometrelik köprü, yarımadanın Rusya’ya entegrasyonunda önemli bir rol oynadı. Rus sermayedar Arkadiy Rotenberg’e ait Stroygazmontaj şirketi, Şubat 2016’da başlayan inşaatı üstlendi.
Ukrayna istihbaratı, köprüyü sabote etmek için iki ayrı saldırı düzenledi. 8 Ekim 2022’de (Putin’in doğum gününden bir gün sonra) köprüde patlatılan bir kamyon, karayolunun iki açıklığının çökmesine ve demiryolu bölümünde büyük bir yangına yol açtı. 17 Temmuz 2023’te ise bir patlama otoyol açıklıklarından birini yok etti. Saldırılarda siviller hayatını kaybetti.
