Donald Trump’ın ABD seçimlerini kazanması, yeni yönetimin Rusya-Ukrayna ihtilafının çözümüne aktif bir şekilde katılacağı beklentilerini güçlendirdi.
Trump’ın savaşı “24 saat içinde” sona erdirme vaadi, genel olarak Ukrayna için dezavantaj olarak görülse de uzmanlara göre Trump’ın asıl baskısı Moskova üzerinde olabilir. Bu çerçevede, çatışmaların sona erme ihtimali belirdi ve çıkış yolunun nasıl bulunabileceği tartışılmaya başladı.
Reuters’a konuşan üst düzey bir Ukraynalı yetkili, önümüzdeki dört-beş ayın çok kritik olacağını belirterek, Trump’ın Beyaz Saray’a dönüşünün Ukraynalı liderleri askeri çatışmanın son aşamasına geçişi düşünmeye zorladığını ifade etti.
Yetkiliye göre, önümüzdeki kış “kritik bir an” olacak: “Umarım savaş sona eriyordur. Şimdi her iki tarafın da müzakerelerdeki başlangıç pozisyonlarını belirlemesi gerekecek.”
Hem Kiev hem de Washington, Trump’ın Ukrayna politikasını nasıl şekillendireceğini görmek için yeni üst düzey güvenlik ve savunma yetkililerinin kimler olacağını bekliyor.
Seçilmiş başkan, Kiev’de Ukrayna yanlısı olarak görülen eski Dışişleri Bakanı Mike Pompeo’yu kendi yönetimine dahil etmemeyi tercih etti. Pompeo, savunma bakanlığı için potansiyel aday olarak görülüyordu.
Senato’da çoğunluğu kazanan ve Temsilciler Meclisi’nde çoğunluğu sağlamaya yakın olan Cumhuriyetçiler (gerekli 218 sandalyenin 214’ünü kazandılar, Demokratlar ise 203’te kaldı; oy sayımı sürüyor) Ukrayna konusunda ortak bir görüşe sahip değil.
Fox News, bazı muhafazakarların Trump’ın savaşı sona erdirmek için uzun menzilli füzelerin kullanımına getirilen kısıtlamaları kaldırarak Ukrayna’ya daha fazla destek sağlayabileceğini savunduğunu bildiriyor.
Diğer yandan, bazıları Trump’ın kampanya sürecinde savaş konusundaki şüpheci açıklamalarına dikkat çekiyor. Kanal, Cumhuriyetçi Parti, NATO ve Ukrayna’daki kaynakların, Trump’ın Ukrayna’daki savaşa ilişkin tutumunun muğlak olduğunu belirttiğini aktarıyor.
Reuters’a konuşan başka bir Ukraynalı yetkili ise Trump’ın zaferinin ardından Ukrayna’nın NATO’ya davet edilme ihtimalinin “daha az olası” olduğunu ve askeri yardımın kesilme riski bulunduğunu itiraf etti.
Kiev’de görev yapan üst düzey bir diplomat, “Ukrayna’daki ruh hali oldukça karamsar; Zelenskiy’in son açıklamalarında artan hayal kırıklığını görebilirsiniz,” değerlendirmesini yaptı.
Demokrasileri Savunma Vakfı’nda kıdemli danışman olan ve Trump döneminde Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Konseyi’nde görev yapmış olan Richard Goldberg, Fox News‘e verdiği demeçte üç faktöre dikkat edilmesi gerektiğini belirtti: Trump’ın ilk başkanlık dönemindeki politikaları, son dönemde kamuoyu önünde söyledikleri ve bu tür ciddi meselelere genel yaklaşımı.
Goldberg, “Trump ilk döneminde Rusya’yı yatıştıran biri değildi. Şimdi savaşın bitmesini istediğini söylüyor; ancak bu, savaşın bitmesinin Ukrayna’yı savunmasız bırakacağı ya da Putin’in başka bir ülkeyi işgal etmeye hazır olduğu anlamına gelmez,” diye konuştu.
Goldberg, Trump’ın çatışmanın nasıl sona ereceğine ilişkin kasıtlı olarak kaçamak cevaplar verdiğini de vurguladı ve ekledi: “Putin, Trump’ın hem Ukrayna’yı destekleme hem de Moskova’ya baskı yapma anlamında elinde birçok koz bulunduğunu biliyor. Trump’ın yapabileceği en iyi hamle kartlarını kendine saklamak ve müzakerelerden önce Putin’i tedirgin etmek olacaktır.”
Temsilciler Meclisi Dış İlişkiler Komisyonu Başkanı Michael McCaul ise, “Başkan Trump’ın ilk döneminde olduğu gibi Amerika’nın dünya sahnesindeki gücünü ve istikrarını yeniden tesis edeceğinden hiç şüphem yok,” dedi.
McCaul, “Başkan Obama’nın Ukrayna’ya uyguladığı silah ambargosunu kaldırdı, Kuzey Akım-2 dahil olmak üzere Rusya’ya sert yaptırımlar uyguladı, ABD’nin Avrupa’daki askeri varlığını güçlendirdi ve NATO müttefiklerimizi kendi savunmalarına daha fazla yatırım yapmaya itti,” yorumunu yaptı.
