Diplomasi
Uluslararası Suriye Konferansı Paris’te başlıyor

Uluslararası Suriye Konferansı bugün (13 Şubat) Paris’te başlıyor. Konferansın amacının para toplamak değil, Şam’daki yeni yetkililerle birlikte çalışarak uluslararası yardımın etkin bir şekilde ulaştırılmasını sağlayacak bir çerçeve belirlemek olacağı bildiriliyor.
Konferans, Beşar Esad yönetiminin düşmesinden birkaç gün sonra 14 Aralık’ta Ürdün’ün Akabe kentinde ve ocak ayı ortasında Suudi Arabistan’da yapılan toplantıların ardından düzenleniyor.
Toplantıda Arap Birliği, Körfez İşbirliği Konseyi, AB, Türkiye, ABD ve BM temsilcilerinin yanı sıra Suriye’nin HTŞ önderliğindeki geçici yönetiminin Dışişleri Bakanı Esad eş-Şeybani de bulunacak.
Fransız yetkililere göre toplantının temel amacı “Suriyelilerle birlikte uluslararası yardımı koordine etmek üzere bir strateji geliştirmek” ve “bu yardımın sahada ulaştırılmasına yönelik yöntemleri” tanımlamak.
Kendisi de 2011’de Suriye’den kaçtıktan sonra Fransa’da mülteci olarak yaşayan araştırmacı Akram Kachee Euractiv’e verdiği demeçte, “Son haftalarda bir ila bir buçuk milyon arasında devlet memurunun görevden alındığı tahmin ediliyor; bu kişilerin eski diktatörün destekçileri olması gerekmiyor, sadece devleti ayakta tutan kişiler,” dedi.
Kachee’ye göre şu anda iki senaryo aynı anda gerçekleşiyor: Biri 2003 yılında Amerikalıların Saddam Hüseyin’in tüm memurlarını görevden aldığı Irak senaryosu; diğeri ise ülkenin bazı bölgelerinin merkezi hükümetin kontrolü dışına çıktığı Libya senaryosu.
Batının Suriye’den talepleri
Avrupalı liderler 27 Ocak’ta Brüksel’de düzenlenen Dış İlişkiler Konseyi toplantısında, ülkenin yeniden inşasını hızlandırmak amacıyla bankacılık, enerji ve ulaştırma sektörlerinde Suriye’ye uygulanan yaptırımların “kademeli” olarak kaldırılacağını açıkladı.
Kachee, “Batı sadece azınlıklara odaklanmamalı, tüm Suriye vatandaşları için güvence talep etmelidir. Yeni rejim insan haklarına saygı göstermiyor, insanlar keyfi olarak idam ediliyor. Bu nedenle önümüzdeki ayların en önemli sorusu geçiş dönemi adaleti olacak,” diye ekledi.
Paris konferansı öncesinde Şeybani, Suriye halkının “çeşitliliğini” yansıtacak bir hükümet kurulacağını açıkladı.
Fakat 29 Ocak’ta kendisini geçici cumhurbaşkanı ilan eden Ebu Muhammed el-Colani (Ahmed eş-Şara) defalarca seçimlerin düzenlenmesinin beş yıl sürebileceğini söyledi.
Orta Doğu’da Batı diplomasisi uzmanı Manon-Nour Tannous, çarşamba günü Fransız Ulusal Meclisinin dış ilişkiler komitesinde yaptığı konuşmada, “Ahmed eş-Şara aynı anda birden fazla deneyimden yararlanıyor. Son yıllarda devrimci bir retorik, İslamcı bir söylem benimsedi ve kendisini bir kurtarıcı olarak konumlandırdı,” dedi.
Geçtiğimiz haftalarda Colani, Şam’daki yeni yetkililerin uluslararası alanda tanınması için baskı yapmak üzere Suudi Arabistan ve Türkiye’ye seyahat etti ve 5 Şubat’ta Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ile telefonda görüştü. Élysée’ye göre Colani’nin, “önümüzdeki haftalarda” Fransa’yı ziyaret etmesi bekleniyor.
Bu arada Elysée, yeni ABD yönetiminin “Suriye konusundaki tutumunu gözden geçirme sürecinde olduğunu” ve Paris konferansında “bu konuya açıklık getirilmesinin muhtemel olmadığını” da sözlerine ekledi.