Çin’in, ABD’nin seçilmiş başkanı Donald Trump’ın Çin Devlet Başkanı Xi Jinping’i önümüzdeki ay yapılacak yemin törenine davetini, diplomatik protokol ve tarihi emsaller göz önüne alındığında kabul etmesi pek olası görünmüyor.
Daha önce hiçbir Çin devlet başkanının ABD başkanlık geçiş törenine katıldığına dair bir kayıt bulunmuyor. Xi, yabancı ülkelerdeki bu tür etkinliklere hiçbir zaman şahsen katılmamış, bunun yerine özel bir temsilci ya da elçi göndermiştir.
Bu arada, bir Çin devlet başkanının ABD’yi ziyaret etmesi için genellikle aylar sürebilecek bir hazırlık süreci gerekiyor.
CBS News’in çarşamba günü birden fazla kaynağa dayandırdığı haberine göre Trump, ABD seçimlerini kazanmasından kısa bir süre sonra kasım ayı başında Xi’yi 20 Ocak’ta yapılması planlanan törene katılmaya davet etti.
Ancak, 1874 yılına kadar uzanan Washington kayıtları, yabancı devlet başkanlarının ve diplomatların katılımı yaygın olmasına rağmen, Pekin’in de benimsediği bir uygulama olarak, hiçbir yabancı devlet başkanının ABD başkanlık yemin törenine katılmadığını gösteriyor.
Örneğin, dönemin Çin’in ABD Büyükelçisi Zhou Wenzhong, 2009 yılında Barack Obama’nın yemin törenine Çin hükümetinin temsilcisi olarak katılmıştı.
Ancak 2021’de Pekin, Çin büyükelçiliğinin Joe Biden’ın yemin törenine katılmak için bir davet aldığını ve herhangi bir yetkili gönderip göndermediğini teyit etmeden kendisine “tebriklerini ilettiğini” belirtmekle yetindi.
O dönem Çin dışişleri bakanlığı sözcüsü ve şimdi dışişleri bakan yardımcısı olan Hua Chunying 2017 yılında Trump’ın ilk başkanlık yemin töreni sorulduğunda “ABD hükümetinin birçok kez sadece ülkede görev yapan diplomatik elçileri başkanlık yemin törenine katılmaya davet ettiğini ve diğer ülkeleri veya bölgeleri törene heyet göndermeye davet veya teşvik etmediğini yinelediğini fark ettim” demişti.
