Avrupa Birliği, Uluslararası Adalet Divanı’nın (UAD) kararlarına uymaması halinde İsrail’e yaptırım uygulamayı tartışıyor.
İrlanda Dışişleri Bakanı Micheál Martin pazartesi günü yaptığı açıklamada, AB dışişleri bakanlarının uluslararası insancıl hukuka uymaması halinde İsrail’e yaptırım uygulanması konusunda ilk kez “önemli” bir tartışmaya girdiklerini söyledi.
Martin, Dış İlişkiler Konseyi toplantısının ardından gazetecilere yaptığı açıklamada, “Uluslararası insani hukuk kurumlarının korunması gerektiği konusunda çok net bir fikir birliği vardı,” dedi.
UAD cuma günü İsrail’in Gazze Şeridinin güneyindeki Refah’a yönelik saldırılarını derhal durdurması ve insani yardımların bölgeye engelsiz bir şekilde girebilmesi için Refah sınır kapısını açması gerektiğine hükmetmişti.
Martin, “İlk kez bir AB toplantısında, gerçek anlamda, yaptırımlar ve ‘ya olursa’ konusunda önemli bir tartışma gördüm,” dedi fakat İsrail’in UAD’nin kararına uymaması halinde yaptırımlara dayalı bir yaklaşımın gerekliliğini dile getiren kişilerle İsrail ile anlaşmaya varılmasını isteyenler arasında “biraz mesafe olduğunu” da kaydetti.
“Uluslararası Adalet Divanı’nın geçici kararları konusunda güçlü bir tartışma yaşandı,” diyen Martin, İsrail’in Refah sınır kapısını açması ve Refah’taki askeri operasyonlarını durdurması için bu geçici kararlara uyması gerektiği konusunda “çok net görüşler” olduğunu söyledi.
Martin’in aktardığına göre varılan sonuçlardan biri de AB-İsrail Ortaklık Konseyi’nin bir toplantı düzenleyerek “ciddi endişeleri” dile getirmesi ve İsrail’den UAD’nin emirlerine uyması yönünde bir yanıt istemesi.
İrlandalı bakan, “Uluslararası insancıl hukuk ve insan haklarına bağlılık Avrupa Birliği’nin varoluş nedenidir ve özellikle de dün gece çok sayıda masum insanın öldürüldüğü saldırı göz önünde bulundurulduğunda, yaşanan olaylar bu konuyu daha da netleştirmektedir,” dedi.
İspanya, İrlanda ve Norveç Filistin Devleti’ni tanıdı
İspanya, İrlanda ve Norveç, Gazze’de yedi aydır devam eden çatışmaların ardından giderek yalnızlaşan İsrail’in öfkeli tepkisine rağmen Filistin devletini resmen tanıma kararı aldı.
Madrid, Dublin ve Oslo, Filistin devletini tanıyan Birleşmiş Milletler üyesi ülkelere katılarak, İsrail’in Gazze’de yürüttüğü savaşta ateşkes sağlama çabalarını hızlandırmayı amaçladıklarını söylediler.
İspanya Başbakanı Pedro Sanchez, kararı resmen onaylayan kabine toplantısından önce televizyonda yaptığı konuşmada, “Bu, tek bir amacı olan tarihi bir karardır: İsrailliler ve Filistinlilerin barışa ulaşması,” dedi.
Sanchez, İspanya’nın Gazze Şeridi ve Batı Şeria’yı kapsayan, başkenti Doğu Kudüs olan Filistin Ulusal Yönetimi altında birleşik bir Filistin devletini tanıyacağını söyledi.
Sanchez, Madrid’in 1967 öncesi sınırlarda yapılacak herhangi bir değişikliği her iki tarafın da kabul etmediği sürece tanımayacağını söyledi ve “Bu, barışçıl bir geleceğe ulaşmak için herkesin mümkün olan tek çözüm olarak kabul ettiği, İsrail devletiyle yan yana barış ve güvenlik içinde yaşayan bir Filistin devletine doğru ilerlemenin tek yoludur,” diye ekledi.
İrlanda Dışişleri Bakanlığı geçen hafta yaptığı açıklamada Batı Şeria’daki Ramallah temsilciliğini büyükelçiliğe yükselteceğini, bir büyükelçi atayacağını ve İrlanda’daki Filistin misyonunun statüsünü büyükelçiliğe yükselteceğini duyurmuştu.
İrlanda Başbakanı Simon Harris de kabine toplantısından önce gazetecilere yaptığı açıklamada, “İrlanda halkı iki devletli bir çözümün İsrail’deki ve Filistin’deki insanlara barış ve istikrar getirecek tek yol olduğunu biliyor,” dedi.
Üç ülke, bu kararlarının diğer Avrupa Birliği ülkelerini de aynı şeyi yapmaya teşvik edeceğini umduklarını söylüyor.
İsrail ise bu adımlara tepki gösteriyor. İsrail Dışişleri Bakanı Israel Katz salı günü X’te, “Sanchez, bir Filistin devletini tanıdığınızda, Yahudi halkına karşı soykırım kışkırtıcılığına ve savaş suçlarına ortak olursunuz,” diye yazdı.
Avrupa Birliği’nin 27 üyesinden İsveç, Kıbrıs, Macaristan, Çek Cumhuriyeti, Polonya, Slovakya, Romanya ve Bulgaristan halihazırda Filistin Devleti’ni tanıyor. Malta ve Slovenya’nın da benzer bir adım atabileceği konuşuluyor.
