Ukrayna menşeli tarım ürünlerinin ithalatına uygulanan kısıtlamaların genişletilip genişletilmeyeceğine ilişkin kritik bir karar konusunda kendi Tarım Komiseri ile arasına mesafe koymak zorunda kalan Avrupa Komisyonu’nda çatlaklar belirdi.
Buğday, mısır, kolza tohumu ve ayçiçeği tohumu gibi belirli Ukrayna tarım ürünlerine yönelik mevcut geçici yasak, Ukrayna’dan gelen tarım ürünlerinin çiftçileri üzerinde baskı yaratması üzerine Nisan ayında tek taraflı olarak kendi ticaret kısıtlamalarını uygulamaya koyan Doğu Avrupa ülkelerini yatıştırmak amacıyla uygulamaya konulmuştu.
Haziran ayında yapılan ilk uzatmanın ardından yasağın süresi 15 Eylül’de dolacak fakat yasağın uzatılması, bir yandan Ukrayna ile dayanışma, diğer yandan da AB’nin ‘cephe ülkeleri’ne (Polonya, Bulgaristan, Macaristan, Romanya ve Slovakya) destek arasında sıkışan Komisyon için bir sorun haline geldi.
Polonyalı Tarım Komiseri: Tek yol yasak
Polonyalı Avrupa Konseyi Tarım Komiseri Janusz Wojciechowski, AB yönetiminin izlemesi gereken yol konusunda yorum yapınca Komisyon içindeki gerilim ortaya çıktı. Wojciechowski 31 Ağustos Perşembe günü Avrupa Parlamentosu’nun tarım komitesinde milletvekillerine yaptığı açıklamada, “Eğer bu yasak uzatılmazsa, ön cephedeki üye devletlerle daha önce yaşadığımız sorunların aynısını yaşayacağız,” dedi ve bu üye devletlerde ‘büyük bir krizden’ kaçınmanın tek yolunun bu olduğunu öne sürdü.
“Bunun gibi başka bir krizden kaçınmak istiyoruz. Bu bir uyarıdır, bu sorunun tekrarlanmasını önlemenin bir yolu var,” diyen Komiser, toplantı sırasında gazetecilere yaptığı açıklamada yasağın uzatılmasının ‘en iyi uzlaşmacı çözüm’ olduğunu söyledi.
Komisyon Üyesi bunun henüz AB yürütme organının resmi pozisyonu olmadığını vurgularken, milletvekillerine ‘bunun yakında olacağını umduğunu’ söyledi. Wojciechowski, “Bu masada olan bir öneri,” dedi ve Ukrayna’nın öneriyi ‘memnuniyetle karşıladığını’ ileri sürdü.
Komisyon, kendi üyesini yalanladı
Bununla birlikte Avrupa Komisyonu, kendi komiserinin sözlerini yalanladı. Perşembe günü Komisyon’un basın brifinginde gazetecilere konuşan bir sözcü, “Bu aşamada, henüz alınmamış tedbirler hakkında yorum yapabilecek durumda değiliz,” diyerek şu anda ‘masada böyle bir teklifin bulunmadığını’ ifade etti. Bunun yerine Komisyonun ‘tüm seçenekleri analiz ettiğini ve gerçekten pragmatik çözümler bulmak için […] ilgili ülkelerle koordinasyon halinde olduğunu’ belirten sözcü, çalışmaların devam ettiğini sözlerine ekledi.
Sözcüye göre Wojciechowski’nin müdahalesi daha ziyade AP üyeleriyle ‘daha geniş bir görüş alışverişi’ niteliğindeydi fakat “Komisyonun herhangi bir resmi katkısına dayanan bir şey değildi.”
Wojciechowski toplantı sırasında kendisine yöneltilen bir soru üzerine konunun henüz Komisyon Üyeleri Kurulu tarafından görüşülmediğini teyit etti. “Konu henüz Komisyonun genel kurul toplantısında tartışılmadı, ancak Komisyonda birçok tartışma şekli var, kabineler arasında tartışmalar var,” diyen Wojciechowski, sadece kendi görüşünü dile getirdiğini yineledi.
