Perşembe günü (bugün) bir haftalık Çin gezisine başlayan ABD Hazine Bakanı Janet Yellen, Pekin’le ticari gerilimleri yönetmek için “etkili bir elçi” olarak görülüyor.
Planlanan ziyaret, salı günü Devlet Başkanı Xi Jinping ile ABD’li mevkidaşı Joe Biden arasında gerçekleşen telefon görüşmesini takip ediyor ve kasım ayındaki başkanlık seçimleri öncesinde Pekin ile Washington arasındaki ilişkilerin bir başka göstergesi olarak görülüyor.
ABD Hazinesi Yellen’ın güneydeki Guangzhou kenti ve başkent Pekin’deki seyahat programının ekonomistler, Amerikalı işletmeler, Guangdong valisi Wang Weizhong ve Pekin belediye başkanı Yin Yong ile görüşmeleri içereceğini doğruladı.
ABD Hazinesi’nden yapılan açıklamada Başbakan Li Qiang, Başbakan Yardımcısı He Lifeng, Maliye Bakanı Lan Fo’an, Merkez Bankası Başkanı Pan Gongsheng ve ABD ile daha önceki ticaret müzakerelerini yürüten Çin’in eski başbakan yardımcısı Liu He’nin de seyahat sırasında Yellen ile görüşeceği belirtildi.
Yellen ziyarete başlarken sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, “ (ABD Başkanı Biden’ın liderliğinde) Çin ile ilişkimizi güçlü bir konumdan sorumlu bir şekilde yönetmek için çalıştık. Ekonomik gündemimiz tarihi bir toparlanmayı teşvik ediyor ve Amerika’nın üretim kapasitesine yaptığımız önemli yatırımlar sürekli, güçlü ekonomik büyümeyi destekleyecektir” dedi.
Hazine Bakanı, “Çin’de geçirdiğim süre boyunca, Amerikalı işçiler ve firmalar için eşit şartlar sağlayan sağlıklı bir ekonomik ilişkiyi geliştirmeye ve yasadışı finans ve iklim değişikliği gibi ortak zorluklar konusunda işbirliğini ilerletmeye odaklanacağım. Dünyanın en büyük iki ekonomisi olarak, özellikle aynı fikirde olmadığımızda açık iletişim kanallarını korumamız kritik önem taşıyor. Amerikan halkı bizden bu ilişkiyi sorumlu bir şekilde yönetmemizi bekliyor ve dünya da elimizden geldiğince birlikte çalışmamızı bekliyor” ifadelerini kullandı.
Danışmanlık firması Tidalwave Solutions’ın Şangay merkezli kıdemli ortağı Cameron Johnson, “Bakan Yellen büyük saygı görüyor ve etkili bir elçi olarak görülüyor çünkü konulara odaklanıyor ve yan sorunların tartışmanın önüne geçmesine izin vermiyor” dedi.
Johnson, ticaretin “ABD-Çin ilişkilerinde önemli bir itici güç olduğunu” ve ABD seçim yılında “oldukça istikrarlı ilişkiler” sürdürme hedefine ulaşmaya yardımcı olabileceğini, bu nedenle “seçimin sonucunu etkilemeyeceğini” sözlerine ekledi.
ABD Hazinesi’nin açıklamasına göre, Biden yönetiminin en güvercin üyelerinden biri olarak görülen Yellen, Çinli muhataplarına “adil olmayan ticaret uygulamaları konusunda baskı yapmak” ve endüstriyel kapasite fazlalığının yanı sıra yasadışı finansla mücadele, finansal istikrar, iklim değişikliği ve bazı gelişmekte olan ülkelerin borçlarının hafifletilmesi konularında işbirliğini görüşmek üzere yola çıktı.
Ayrıca en son temmuz ayında Çin’i ziyaret eden ABD Dışişleri Bakanı Blinken’ın da, henüz ayrıntıları açıklanmamış olsa da, yeniden Çin’e gitmesi bekleniyor.
BBVA Research’te kıdemli ekonomist olan Dong Jinyue, “İkili ilişkiler için en zorlu kısım ticaret savaşı ve gümrük tarifesi sorunlarıdır, bunu ABD’nin teknoloji ile ilgili ikili [doğrudan yabancı yatırım] kısıtlamaları takip etmektedir” dedi.
South China Morning Post’a konuşan Dong, Tayvan ve Güney Çin Denizi ile ilgili askeri meselelerin ekonomik farklılıklara kıyasla “eşit derecede zorlu” olduğunu, ancak ticaret ve yatırımla uğraşmanın “statükoyu korumanın daha kolay” olduğunu da sözlerine ekledi.
Ancak Natixis’in Asya-Pasifik baş ekonomisti Alicia Garcia-Herrero, Yellen’ın ziyareti sırasında kapasite fazlası da dahil olmak üzere bu tür konularda hızlı sonuçlar alınabileceğinden şüphe duyduğunu belirtti ve bunun doğrudan ihracat pazarlarıyla ilgili olduğunu sözlerine ekledi.
Geçen yıldan bu yana elektrikli araçlar, lityum piller ve güneş pilleri Çin’in yeni ihracat ayakları haline geldi ve bunların değeri 1 trilyon yuanı (138 milyar ABD Doları) aştı.
Garcia-Herrero, “[Çinli yetkililer] Yellen’ın aşırı üretimi durdurma talebine nasıl tepki verecek?” diye sordu ve “Bence bu konuda duvara toslayacaklar” dedi.
Pekin merkezli Çin ve Küreselleşme Merkezi adlı düşünce kuruluşunda araştırma görevlisi olan Wang Zichen, Yellen’ın küresel finansal istikrar konusunda ortak bir zemin bulabileceğini söyledi.
Bununla birlikte Wang, Pittsburgh merkezli US Steel’in Japon çelik üreticisi Nippon Steel tarafından satın alınmasında Çin’le bağlantılı olduğu iddialarına ilişkin ABD’nin endişelerine atıfta bulunarak ticari ilişkilerde “daha pek çok kara mayını” bulunduğu uyarısında bulundu.
“Bu durum, Çinli şirketlerin ABD’de karşı karşıya olduğu vahim iş ortamını ortaya koyuyor” diyen Wang, ABD’nin Çin’e yönelik ihracat kontrolleri ve eski başkan Donald Trump’ın Çin ürünlerinden duyduğu “hoşnutsuzluk” gibi başka örnekler de verdi.
