Dünyanın en büyük iki ekonomisinin giderek gerginleşen ilişkilerinin “sorumlu bir şekilde yönetilmesi” gerektiğini söyleyen ABD Hazine Bakanı Janet Yellen, üst düzey yetkililerle görüşmek üzere bu hafta Çin’i ziyaret edecek.
Hazine Bakanlığı’ndan pazar günü yapılan açıklamada Yellen’ın 6 Temmuz Perşembe gününden itibaren dört günlük ziyaretini “doğrudan endişe alanları hakkında” iletişim kurmanın önemini vurgulamak için kullanacağı ve Çin ile “küresel zorlukları ele almak için” birlikte çalışacağı kaydedildi.
Çin Maliye Bakanlığı pazartesi günü ziyareti doğruladı.
Yellen, ABD Başkanı Joe Biden’ın Ocak 2021’de göreve başlamasından bu yana Çin başkentini ziyaret edecek ikinci Kabine düzeyindeki ABD’li yetkili olacak.
ABD’nin enflasyonu kontrol altına alırken resesyondan kaçınma çabalarıyla da örtüştüğü düşünülen ziyaret, aynı zamanda ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken’in geçen ay Pekin’e yaptığı gezinin hemen ardından geldi. Blinken’in gezisi sırasında, üst düzey ABD’li diplomat üst düzey yetkililerle bir araya gelmiş ve Çin lideri Xi Jinping ile görüşmüştü. Yetkililer, ilişkileri “istikrara kavuşturma” gereği konusunda hemfikir olduklarını açıklamıştı. Bu ziyaret, diğer üst düzey yetkililerin hem Pekin hem de Washington’a ziyaretlerinin önünü açtı.
Hazine Bakanlığından yapılan açıklamada, ABD’nin Çin ile karşılıklı fayda sağlayan büyüme ile inovasyonu teşvik eden ve Amerikalı işçiler ile işletmeler için ekonomik fırsatları genişleten sağlıklı bir ekonomik ilişki arayışında olunduğu ifade edildi.
Açıklamada, iklim değişikliği ve borç sıkıntısı gibi küresel sorunlarda da işbirliği yapılmaya çalışıldığı aktarıldı.
Tartışmalı konular da gündeme gelebilir
Diğer yandan, Hazine Bakanının, Çin’in yeni değiştirilen karşı casusluk yasası ve iddia edilen “haksız ekonomik uygulamaları” gibi tartışmalı konuları da gündeme getirmesi bekleniyor. Pekin’in ise, Washington’ın yarı iletkenler de dahil olmak üzere katı ABD teknoloji düzenlemeleri konusunda uyarılacağı düşünülüyor.
Yellen, geçen hafta çarşamba günü verdiği bir röportajda, “Çin’e seyahat etme konusundaki umudum yeniden temas kurmaktır” dedi ve Biden ekibi ile Çin liderliğinin “birbirlerini tanımaları” gerektiğine dikkat çekti.
Yellen, “Anlaşmazlıklarımızı birbirimizle tartışmamız gerekiyor ki yanlış anlamalar olmasın, birbirimizin niyetlerini yanlış anlamayalım” ifadelerini kullandı.
Görüşmelerden ciddi bir ilerleme beklenmiyor, ancak iki ülkenin ekonomi ekipleri arasında uzun vadeli düzenli bir iletişim kanalı kurulması hedefleniyor.
Yellen’ın Pekin’de hangi hükümet yetkilileriyle görüşeceği henüz belli değil, ancak Çin Devlet Başkanı Xi Jinping ile görüşmesi beklenmiyor.
Yellen uzun süredir Çin’i ziyaret etmeyi planlıyordu, ancak o zamanki ABD Meclis Başkanı Nancy Pelosi’nin geçen Ağustos ayında Tayvan’a yaptığı ziyaret ve Şubat ayında Amerika Birleşik Devletleri üzerinde uçtuğu iddia edilen bir Çin balonunun Pekin’in itirazlarına rağmen düşürülmesi sonrası, bu planlar rafa kaldırılmıştı.
Hazine Bakanı ve diğer üst düzey yetkililer son haftalarda Pekin’e yönelik ticaret ve diğer kısıtlamalar için “Çin’e yönelik ABD öncülüğündeki ekonomik yaklaşımı” ortaya koydular: “Ayrışmayı değil, riski azaltmayı umuyoruz.”
Ziyareti sırasında Washington’ın bu tavrını yinelemesi beklenen Yellen, nisan ayında yaptığı bir konuşmada şu ifadeleri kullanmıştı:
“Hedefli eylemlerimizin ekonomik etkileri olsa bile, bunlar yalnızca güvenliğimiz ve değerlerimizle ilgili endişelerimizden kaynaklanıyor. Amacımız, bu araçları rekabetçi ekonomik avantaj elde etmek için kullanmak değil.”
Pekin ise, ABD’nin Çin’i kuşatma ve kontrol altına alma girişimleri olarak gördüğü hamlelere tepkisini ortaya koyarak bu ayrımı reddediyor.
