ABD’li risk sermayesi şirketleri, Washington’dan yabancı mülkiyet üzerinde daha sıkı kontroller beklerken Çinli destekçilerle bağlarını kesmeleri için teknoloji startup’larına baskı yapıyor.
Financial Times’ın (FT) aktardığına göre bir örnekte, pandemi sırasında Shenzhen’de kurulan fakat daha sonra Los Angeles’a taşınan üretken yapay zeka girişimi HeyGen, Çinli yatırımcılarından (IDG Capital, Baidu Ventures, Sequoia Capital’in eski Çin risk sermayesi kolu HongShan ve ZhenFund) hisselerini ABD’li şirketlere satmalarını istedi.
FT’ye bilgi veren kişiler, eski Snap yazılım mühendisi Joshua Xu tarafından kurulan yapay zeka video startup’ının mart ayında Silikon Vadisi’ndeki Benchmark tarafından yönetilen bir finansman turunu tamamladığını ve bu sırada erken aşamadaki Çinli yatırımcıların ABD’li risk sermayesi şirketlerine satış yaparak hisselerini önemli ölçüde azalttığını söyledi.
Söz konusu kişiler, Washington’un Çinli teknoloji gruplarına ve sınır ötesi yatırımlara yönelik incelemeleri yoğunlaşırken, ABD’li yatırımcıların ve Xu’nun “sermaye tablosunu temizlemek”, yani destekçiler listesini temizlemek istediğini söyledi.
ABD, Çinlilerin “azınlık hissesi” almasına henüz kısıtlama getirmedi
Washington geçen yıl ABD’li fonların Çin’in yapay zeka sektöründeki bazı yatırımlarına yasak getirdiğini açıkladı, ancak bugüne kadar Çin’in Amerikan teknoloji şirketlerine yaptığı azınlık hissesi yatırımlarına herhangi bir kısıtlama getirmedi.
HeyGen’in ABD’ye taşınması, artık Çin’e ihraç edilemeyen en son teknoloji yapay zeka çiplerine erişebileceği ve kendi ülkesindekinden daha yüksek ücretli müşterilere ulaşabileceği anlamına geliyor. Web sitesine göre, videolar için özelleştirilmiş avatarlar oluşturan startup, Salesforce, Nvidia, Volvo ve Amazon’u müşterileri arasında sayıyor. Ürün Çin’de kullanılamıyor.
Geçtiğimiz kasım ayında HeyGen, West Coast merkezli Conviction Partners tarafından yönetilen bir finansman turunda 75 milyon dolar değerleme üzerinden 5,6 milyon dolar topladı ve firmanın kurucusu Sarah Guo, HongShan’ın HeyGen’in yönetim kurulundaki koltuğunu devraldı.
Forbes’a verdiği bir röportajda Guo, “jeopolitik durumun son bir buçuk yılda dramatik bir şekilde değiştiğini” ve Xu’nun “yatırımcı tabanımız, kullanıcı tabanımız, veri merkezlerimiz ve hükümet etkisine sahip olmama konusunda çok net olacağımızı söylerken son derece kararlı olduğunu” söylemişti.
Teknoloji startuplarında daha sıkı yatırım kontrolü endişesi hakim
Sektörden birçok kişiye göre HeyGen, ABD’li yatırımcıların Çin’in teknoloji yatırımlarını engelleyen daha katı kurallardan korkmaya başlamasıyla giderek yaygınlaşan bir eğilimin ilk yüksek profilli örneği.
Hong Kong’daki hukuk firması Hogan Lovells’in ortaklarından Benjamin Kostrzewa, “Şu anda Çinli yatırımcıların ABD şirketlerinde azınlık hissesi almasını engelleyen herhangi bir kural yok. Fakat teknoloji ve bankacılık alanlarında birçok taraf kuralların gerektirdiğinden daha sıkı kontroller uyguluyor,” diyor.
Kostrzewa, Çin mülkiyetinin bir şirketin ABD hükümetine satış yapma kabiliyetini engelleyebileceğini de sözlerine ekledi.
Çinli risk sermayesi şirketlerini ABD’deki teknoloji şirketlerini elden çıkarmaya ya da sahipliklerini azaltmaya iten eğilim, enerji depolama ve batarya teknolojisi gibi bir zamanlar patlama yapan sektörlerdeki iflaslarla birlikte kendi ülkelerindeki yatırımlarda da zorluklarla karşılaştıkları bir döneme denk geliyor.
Halka arz piyasası ve durgun ekonomik büyüme de erken aşama yatırımcıların büyüme için denizaşırı piyasalara yönelmesine yardımcı oluyor.
Birçok büyük Çinli risk sermayesi şirketinin, önde gelen ortaklarının okumuş veya çalışmış olabileceği ABD’de derin ağları var; bu da burayı kendileri ve portföy şirketlerinin kendi ülkelerinin dışında çeşitlenmeleri için ideal bir yer haline getiriyor.
