Trump yönetimi, ABD’nin Ukrayna’daki kritik maden ve enerji varlıklarına erişimi için yeni şartlar arayarak, Kiev’den istediği iktisadi tavizleri genişletiyor.
İki Ukraynalı yetkilinin Financial Times’a (FT) verdiği bilgiye göre Washington, Kiev’den ortak yatırım fonuna kimin sahip olacağı ve fonu kimin kontrol edeceği konusunda ayrıntılı hükümleri ve Ukrayna’nın nükleer enerji santralleri gibi diğer iktisadi varlıkların ABD mülkiyetine geçmesini de kapsayacak şekilde daha geniş bir kapsamı kabul etmesini istiyor.
Bu henüz imzalanmamış maden anlaşmasının müzakerelerinin yeniden açılması anlamına geliyor. Perşembe günü Beyaz Saray’da konuşan Trump, ABD’nin dünya genelinde nadir toprak elementleri ve mineraller konusunda anlaşmalar imzalamak istediğini ama Ukrayna’nın özel bir odak noktası olduğunu söyledi.
Trump, “Ukrayna ve Rusya konusunda çok iyi gidiyoruz ve yaptığımız şeylerden biri de çok kısa bir süre içinde Ukrayna ile nadir topraklar konusunda bir anlaşma imzalamak,” dedi fakat daha fazla ayrıntı vermedi.
Ukraynalı yetkililer, özellikle Washington’un bu ayın başlarında Kiev’le silah sevkiyatını ve istihbarat paylaşımını geçici olarak askıya almasının ardından, daha geniş kapsamlı bir anlaşmada olumsuz şartlara zorlanmaktan endişe ettiklerini söylediler.
Dışişleri Bakanı Marco Rubio ve Ulusal Güvenlik Danışmanı Mike Waltz tarafından yapılan açıklamaya göre, Trump ve Zelenskiy bu hafta yaptıkları telefon görüşmesinde Ukrayna’nın elektrik tedariki ve nükleer enerji santrallerini ele aldılar.
“Başkan Trump, ABD’nin elektrik ve kamu hizmeti uzmanlığıyla bu santrallerin işletilmesinde çok yardımcı olabileceğini söyledi,” denilen özette, ABD mülkiyetinin Ukrayna enerji altyapısı için “en iyi korumayı” sunduğu ileri sürüldü.
Zelenskiy çarşamba günü gazetecilerle yaptığı online brifing sırasında FT’ye Trump’la sadece bir nükleer tesisi, Avrupa’nın en büyüğü Zaporijya nükleer santrali görüştüğünü söyledi.
Kiev’in 650 km güneydoğusunda Dnipro nehri üzerinde bulunan tesis, Mart 2022’den bu yana Rus ordusunun kontrolü altında ve altı reaktörü şu anda “soğuk kapatma” modunda.
Ukrayna’nın maden kaynakları konusunda ABD ile yürütülen müzakerelere katılan iki üst düzey Ukraynalı yetkili, Trump yönetiminin Kiev’e henüz yeni şartlar sunmadığını söyledi.
Görüşmelerin hassasiyeti nedeniyle diğerleri gibi adının açıklanmaması koşuluyla konuşan yetkililerden biri, “Fakat daha büyük bir anlaşma üzerinde çalıştıklarını anlıyorum,” dedi.
