Dünyanın en büyük konteyner taşımacılığı şirketlerinden Çinli Cosco’nun Hamburg Limanı’na ortak olma girişimi Almanya’da koalisyon hükümetinde büyük tartışmalara yol açmıştı. Son günlerde fikir ayrılığı ayyuka çıkmıştı. Olaf Scholz’un Çin ziyareti öncesi koalisyon ortakları anlaştı. Çinli dev deniz nakliyat şirketi, limana ortak oluyor.
Cosco Shipping Ports Limited firmasının Hamburg Limanı’na ortak olması süreci bir yılı aşkın süredir devam ediyor. 2021 yılının Eylül ayında, Hamburg Limanı’nı işleten HHLA firması ile Cosco Shipping arasında anlaşma sağlanmıştı. Çinli firma Hamburg Limanı’nın Tollerort Terminali’ne yüzde 35 ortak olacaktı. Avrupa’nın en büyük üçüncü limanı olan Hamburg’un en önemli ticaret ortağı halihazırda Çin.
Gemicilik işletmesi ve armatörlük alanında da faaliyet yürüten Cosco, zaten on yıllardır Hamburg Limanı’nda gemilerini demirletiyor. Bu anlaşmayla birlikte Hamburg Limanı’nın kendileri için Avrupa çapında öncelikli bir aktarma noktası haline gelmesini istiyor Çinli firma. Dünya genelinde 450’den fazla gemiye sahip olan Cosco, 50 liman terminali işletiyor. Bunların 8 tanesi Avrupa’da.
Koalisyon hükümetinde Hamburg çatlağı
2021 yılında Ekonomi Bakanlığı anlaşma ile ilgili inceleme başlattı. Bakan Robert Habeck başından itibaren ortaklığa karşı çıktı. Koalisyon ortaklarından Yeşiller ve Liberal Parti (FDP) uzun süre anlaşmaya muhalefet etti. Basına yansıyan haberlere göre, bu anlaşmayla ilintisi olan altı bakanlık da itiraz etti. Son zamanlarda çeşitli konularda koalisyon hükümeti içerisinde fikir ayrılıkları oluyordu. Ama bu sefer Hamburg Limanı konusunda Yeşiller Partisi’nden ve Liberal Parti’den en üst düzeyde yetkililerin peş peşe ve kamuoyu önünde sert çıkışları oldu.
2018 yılına kadar Hamburg Belediye Başkanı olan Şansölye Olaf Scholz ise anlaşmanın resmiyete kavuşması için ısrarcıydı. Halefi ve SPD’den arkadaşı olan Hamburg Belediye Başkanı Peter Tschentscher da anlaşmanın gerçekleşmesi için özel gayret gösterdi. Tabi konu Hamburg şehrinin ekonomik menfaatlerinin çok ötesinde. Bilhassa Ukrayna krizinden sonra, Yeşiller ve FDP Almanya’nın Çin’e olan bağımlılığının azaltılması gerektiğini yüksek sesle dile getiriyorlar. Olaf Scholz ise Çin’le ortaklıkların ve iş birliğinin devam ettirilmesini savunuyor. Kasım ayının başında Scholz, pandemiden bu yana Çin’i ziyaret eden ilk G7 lideri olacak.
Koşullar değişti, orta yol bulundu
Hamburg Limanı konusunda bugün Alman koalisyon hükümetinden karar çıktı. Çinli dünya devi Cosco Hamburg limanının Tollerort Terminali’ne ortak oluyor, ama koşullar ve şartlar değişti. Başta düşünülen ortaklık payı yüzde 35’ten yüzde 24,9 oranına düştü. İkincisi terminal işletmesinde hem ticari konularda hem de personelle ilgili stratejik kararlarda Cosco firmasının veto hakkı olmayacak. Üçüncüsü, işletmenin tepe yöneticilerini belirleme yetkisi Cosco’da olmayacak.
Deniz taşımacılığı işletmelerinin dünya genelinde liman işletmelerine ortak olmaları olağan bir uygulama. Hal böyle iken Alman hükümetindeki bu şiddetli itirazlar politik bir tavır olarak değerlendirmeli. Zaten Yeşiller Partisi ve FDP de bunu gizlemiyor. Şansölye Olaf Scholz’un Çin ziyareti öncesi orta yol bulundu diyebiliriz. Çin’le ilgili tartışmalarda Alman büyük sermayesinin ağırlığını ne yönde koyacağı önümüzdeki süreçte etkili olacak. Şimdi gözler Çin ziyaretine katılacak olan heyet üyelerinde ve yaşanacak gelişmelerde.
