Hollanda merkezli çip makinesi tekeli ASML’nin CEO’su Christophe Fouquet, Hollandalı çip üretim makineleri üreticisinin en büyük pazarı olan Çin’e yarı iletken teknolojisi satışını daha da kısıtlamak için ABD’den gelen baskının artmasını bekliyor.
Salı günü Londra’da düzenlenen Bloomberg Teknoloji Zirvesi sırasında verdiği bir röportajda Fouquet, “Jeopolitik manzaraya bakarsanız, ABD’nin daha fazla kısıtlama için müttefiklerine baskı uygulamaya devam edeceği açık. Asıl soru şu: Hollanda için doğru olan nedir? Avrupa için doğru olan nedir?” diye sordu.
Washington yıllardır Çin’in yarı iletken sektöründeki yükselişini, gelişmiş yapay zeka çipleri ve çip üretim ekipmanlarının satışını hedef alan ihracat kontrolleri yoluyla sınırlamaya çalışıyor. Hollanda hükümeti, ABD’li müttefiki ile en büyük şirketinin en büyük pazarı arasında bir orta yol bulmakta şimdiye kadar zorlandı.
Fouquet, ASML’nin Çin ile olan işlerinin çoğunun “ulusal güvenlik” kaygılarıyla daha az ilgili olan olgun teknolojiye odaklandığını söyledi ve “Bugün Çin’deki odak noktasının çoğu ana akım yarı iletkenler üzerinde. Bu yapay zekadan çok farklı,” dedi.
ASML, Apple’ın akıllı telefonlarından Nvidia’nın yapay zeka hızlandırıcılarına kadar her şeye güç veren gelişmiş çipleri üretmelerine yardımcı olan litografi makinelerini üretme tekeline sahip. Çin, ASML’nin aşırı ultraviyole veya EUV teknolojisini kullanan en gelişmiş makinelerini hiçbir zaman satın alamadı.
Hollanda ayrıca ASML’nin en gelişmiş ikinci daldırma DUV litografi sistemlerinden bazılarını Çin’e satmasını kısıtladı ve geçen ay şirketin Lahey’de ihracat lisansları için başvurmasını sağlayan yeni ihracat kontrol kuralları yayınladı.
Çin, çip üretim teknolojisini ilerletmek için ASML’nin sistemlerine güveniyor, çünkü ülke henüz en ileri yarı iletkenleri üretebilecek benzer ekipmanları geliştiremedi.
Fouquet, mevcut kısıtlamaların Çin’in “ileri teknoloji söz konusu olduğunda 10 ila 15 yıl geride kaldığı” anlamına geldiğini söyledi.
Son beş çeyrekte ASML’nin en büyük pazarı olan Çin, son dönemde şirketin toplam satışlarının neredeyse yarısına denk gelen 2,79 milyar avroluk (3 milyar dolar) satış gerçekleştirdi.
Fouquet, Çin talebinin Covid-19 salgını sırasında verilen siparişlere dayanan bir birikim nedeniyle yükseldiğini söyledi. ASML, ülkeye yapılan satışların önümüzdeki yıl toplam gelirin yaklaşık %20’sine gerileyeceğini ve bunun daha normal bir seviye olduğunu düşünüyor.
Fouquet yaptığı açıklamada, çip endüstrisinin ve ASML’nin önümüzdeki yıl büyüyeceğini söyledi ve “2026’nın da bir büyüme yılı olmasını bekliyoruz ancak bunu ölçmek için henüz çok erken,” dedi.
ASML hisseleri salı günü %3,3 kadar değer kazandı. Geçen Salı günkü kazanç raporundan bu yana hâlâ %15’ten fazla düşüşte.
ASML CEO’su, Hollanda gibi Avrupa ülkelerinin rekabetçi kalmak istiyorlarsa gelen göçü kısıtlamamaları gerektiğini söyledi.
Fouquet, “Şirketimizi 100’den fazla milletten insanla kurduk. Her yerden yetenek getirmek başarı için mutlak bir koşul oldu,” dedi.
