Liège savcılığından bir sözcüye göre, Avrupa’nın üst düzey savcıları, Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen ile Pfizer CEO’su arasındaki aşı müzakereleriyle bağlantılı olarak suç işlendiği iddialarını soruşturuyor.
POLITICO tarafından görülen yasal belgelere göre, Avrupa Savcılığı (EPPO) müfettişleri geçtiğimiz aylarda Leyen’i ‘kamu görevlerine müdahale, SMS’lerin yok edilmesi, yolsuzluk ve çıkar çatışması’ nedeniyle soruşturan Belçikalı savcılardan görevi devraldı. EPPO’nun savcıları iddia edilen cezai suçları soruştururken, dava ile ilgili olarak henüz kimse suçlanmadı.
Soruşturma ilk olarak yerel lobici Frédéric Baldan tarafından yapılan bir suç duyurusunun ardından 2023 yılının başlarında Liège kentindeki Belçikalı adli makamlar tarafından başlatıldı. Polonya hükümet sözcüsü POLITICO’ya yaptığı açıklamada, Baldan’a daha sonra Macaristan ve Polonya hükümetlerinin de katıldığını, fakat Macaristan’ın Donald Tusk liderliğindeki AB yanlısı hükümetin seçimleri kazanmasının ardından şikayetini geri çekme sürecinde olduğunu söyledi.
Baldan’ın şikayeti, ‘Pfizergate’ olarak adlandırılan olayda, Covid-19 salgınının zirvesinde AB’nin en büyük aşı anlaşması öncesinde Leyen ve Pfizer’in patronu Albert Bourla arasında geçtiği iddia edilen kısa mesaj alışverişine odaklanıyordu.
Söz konusu mesajlaşmanın gerçekleştiğini ilk kez ortaya çıkaran New York Times, belgelere erişim talebinin ardından mesajların içeriğini açıklamayı reddeden Komisyon’a karşı paralel bir dava açtı.
EPPO’nun davayı soruşturmaya başladığına dair haberler, Komisyon başkanının 20 milyar avronun üzerinde bir değere sahip olduğu tahmin edilen mega aşı anlaşmasındaki rolünün daha fazla sorgulanmasına yol açma riski taşıyor.
EPPO mali suçlarla ilgili Avrupa çapında soruşturmalar yürütüyor ve teorik olarak Komisyon ofislerinde ya da Leyen’in memleketi Almanya gibi Avrupa’nın diğer ülkelerinde telefonlara ve diğer ilgili materyallere el koyabilir.
Komisyon şu ana kadar metin mesajlarının içeriğini açıklamayı, hatta varlığını teyit etmeyi bile reddetti.
2021’de pandeminin en yoğun olduğu dönemde müzakere edilen anlaşma başlangıçta Leyen için bir zafer olarak görülmüştü. Fakat satın alınan aşıların büyüklüğü, POLITICO’nun geçen yılın sonlarında en az 4 milyar avro değerinde dozun boşa harcandığını ortaya çıkarmasıyla dikkatleri üzerine çekti. Pfizer ile yapılan aşı sözleşmesi o zamandan beri yeniden müzakere ediliyor.
