Tokyo, 60 yıllık savunma doktrinini değiştirip, ‘pasif savunmadan’ ‘saldırı’ pozisyonuna geçerken, savunma harcamalarını keskin bir şekilde artırmaya hazırlanıyor. Dünyanın dört bir yanındaki büyük savunma müteahhitleri de Asya operasyonlarının ağırlık merkezini Japonya’ya kaydırıyor.
Önde gelen İngiliz havacılık ve silah şirketlerinden BAE Systems, Asya’daki operasyonlarının denetimini bu yılın sonuna kadar Malezya’dan Japonya’ya kaydırırken, ABD’li Lockheed Martin de kısa süre önce bu transferi tamamladı.
Nikkei Asia’nın haberine göre, Ocak 2022’de Japonya’da bir iştirak kuran BAE, tüm Asya bölgesindeki iş stratejilerini denetlemekten sorumlu olacak Japonya’dan bir genel müdür atayacak.
Londra merkezli şirket, Japonya, İngiltere ve İtalya tarafından ortaklaşa yeni nesil bir jet avcı uçağı geliştirmek için oluşturulan Küresel Savaş Hava Programı’nda (GCAP) temel bir rol oynuyor. Bu programın Japon Mitsubishi Heavy Industries ve üçlü projede yer alan diğer şirketler arasında işbirliğini güçlendireceği kaydedildi. BAE, Asya pazarına yönelik denetim işlevlerini devrettikten sonra, iş temelini güçlendirmek için Japon iştirakindeki çalışan sayısını artıracak.
Öte yandan ABD’li Lockheed Martin de Asya’daki stratejik merkezini Singapur’dan Japonya’ya taşıdı.
Lockheed Martin, Patriot Advanced Capability-3 (PAC-3) karadan havaya füze savunma sistemi ve F-35 hayalet savaş uçağı teslimatı gibi anlaşmalarla Japonya ile uzun süredir yakın ilişkiler sürdürüyor. Amerikan havacılık ve savunma şirketi bu değişiklik ile Japonya’dan Güney Kore, Tayvan ve diğer pazarlardaki operasyonları da kontrol edecek.
Batının önde gelen savunma müteahhitleri Japonya’nın savunma geliştirme programına yoğun ilgi gösteriyor. Ülkenin 2023-2027 mali yılları arasındaki savunma bütçesi, 2019 mali yılında başlayan bir önceki beş yıllık plana göre 1,5 kat artışla 43 trilyon yen (294,21 milyar $) olarak belirlendi. Bir önceki plana göre iki kattan fazla olan bu miktar, uzun menzilli füzelerin tedariki için 5 trilyon yen ve eski parçaların değiştirilmesi ve mevcut silahların bakımına yönelik diğer çalışmalar için 9 trilyon yen içeriyor.
Stockholm Uluslararası Barış Araştırmaları Enstitüsü’ne göre Japonya’nın 2022 yılı savunma bütçesi dünyanın en büyük 10. bütçesiydi ve küresel askeri bütçelerin %2’sini oluşturuyordu.
Ülke yönetimi çarşamba günü, halihazırda ihracatı nakliye ve gözetleme ekipmanlarıyla sınırlayan “Savunma Ekipmanı ve Teknoloji Transferine İlişkin Üç İlke”nin operasyonel yönergelerini gevşetme görüşünü sundu.
Üçlü GCAP kapsamında geliştirilecek savaş uçağı göz önünde bulundurularak, temmuz ayında iktidar kampındaki bir çalışma grubu, ortaklaşa geliştirilen savunma ekipmanlarının üçüncü ülkelere ihracatına izin verilmesini önerdi. Böyle bir hamle, İkinci Dünya Savaşı’nın sona ermesinden bu yana askeri açıdan düşük bir profil çizmeye çalışan Japonya için bir dönüm noktası olarak değerlendiriliyor.