Birleşik Krallık, harcamalarını NATO hedefinin çok üzerine çıkaracak ve Avrupalı müttefiklerinin de aynı şeyi yapması için baskı oluşturacak bir hamleyle, önümüzdeki altı yıl içinde savunma bütçesine 75 milyar sterlin daha ekleme sözü verdi.
Başbakan Rishi Sunak salı günü Polonya’ya yaptığı ziyaret sırasında yeni paketin ‘bir nesil boyunca ulusal savunmamızın en büyük güçlendirilmesi’ olduğunu söylerken, ofisi de bunun ‘diğer büyük Avrupa NATO ekonomilerinin takip etmesi için yeni bir standart oluşturduğunu’ savundu.
Bu hamle, Birleşik Krallık’ın on yılın sonuna kadar savunma için GSYİH’nin yüzde 2,5’ine eşdeğer bir harcama yapmasını sağlayacak.
NATO şefi Jens Stoltenberg ile birlikte düzenlediği basın toplantısında konuşan Sunak, şu anın ‘rehavete kapılma zamanı’ olmadığını savundu ve “Kendi güvenliğimiz için fedakârlık yapmak istemiyorsak, Amerika’nın hangi bedeli ödeyeceğini ya da hangi yüke katlanacağını düşünmeye devam edemeyiz,” dedi.
Sunak’ın bütçe kesintisi ya da vergi artışı gerektirmeyeceğini ısrarla vurguladığı taahhüt, Birleşik Krallık’ın yıllık savunma harcamalarını 2030-31 yıllarında 87 milyar sterline çıkaracak.
“Avrupa güvenliği için dönüm noktası”
Sunak’ın duyurusuna eşlik eden bir açıklamada Başbakanlık, “Eğer tüm NATO ülkeleri GSYİH’lerinin en az yüzde 2,5’ini savunmaya ayırırsa, ortak bütçemiz 140 milyar sterlinden fazla artacaktır,” dedi.
Londra, yeni paketin önümüzdeki on yıl içinde mühimmat üretimi için ekstra 10 milyar sterlinlik bir yatırım ve Britanya’nın savunma tedarik prosedürlerinde radikal reformlar içereceğini söyledi. Ayrıca askeri araştırma ve geliştirmeyi arttırmak için yeni bir ‘Savunma İnovasyon Ajansı’ kurulacak.
Sunak, “Bugün, Avrupa güvenliği için bir dönüm noktası ve Birleşik Krallık’ın savunmasında önemli bir an,” dedi.
Sunak’ın duyurusuna tepki gösteren İşçi Partisi Gölge Savunma Bakanı John Healey, partisinin yüzde 2,5’e ulaşmak için ‘tamamen finanse edilmiş bir plan görmek istediğini’, fakat ‘Muhafazakârların savunma konusunda kendilerine güvenilemeyeceğini defalarca gösterdiğini ve duyurularının ayrıntılarını yakından inceleyeceklerini’ söyledi.
Varşova’nın ardından Berlin’e geçerek Şansölye Olaf Scholz ile bir araya geldi.
Rishi Sunak Avrupa ülkelerine, ABD’nin gelecekte NATO’ya bağlı kalmasını sağlamak için savunma harcamalarını artırmaları gerektiğini söyledi.
Başbakan, Donald Trump’ın Beyaz Saray’a ikinci kez adaylığını koyduğu bir ortamda kıtanın savunması için daha fazla sorumluluk üstlenmesi gerektiğini belirtti.
Berlin’de Scholz ile birlikte konuşan Sunak, ABD başkanlarının ‘makul bir şekilde’ her zaman Avrupa’dan daha fazla harcama yapmasını talep ettiklerini söyledi.
Sunak, Avrupa ülkelerinin kendileri ‘fedakarlık yapmaya hazır’ olmadıkları sürece ABD’den kıtanın güvenliğini finanse etmesini isteyemeyeceklerini savundu.
Başbakan, Avrupa’nın ‘ABD’yi NATO’ya bağlı tutmak için’ yükün daha büyük bir kısmını üstlendiğini göstermesinin önemli olduğunu kaydetti.
İngiliz helikopterleri NATO tatbikatı için Rusya sınırına gidiyor
NATO cuma günü Finlandiya’da Rusya sınırına yakın bir bölgede eğitim tatbikatı planlıyor.
Birleşik Krallık da tatbikatlara katılıyor. Her biri 40 milyon sterlin değerinde dokuz İngiliz Ordusu Apache saldırı helikopterinden oluşan bir filo, Finlandiya’da ‘Soğuk Savaş’tan bu yana en büyük NATO tatbikatı’ olarak tanımlanan bir eğitim görevine katılmak üzere yola çıktı.
Finlandiya’dan sonra dört Wildcat keşif helikopteri ve iki RAF Chinook destek helikopteri Estonya’ya gidecek ve orada daha uzun bir süre kalacak.
Finlandiya’da Apache saldırı helikopterleriyle yapılan eğitim tatbikatına ‘Arrow’, Estonya’da her üç helikopter tipiyle yapılan tatbikata ise ‘Swift Response’ adı verildi.
Tatbikatlar, NATO’nun Avrupa’daki savunmasını ‘yakın düşmana’ karşı güçlendirme planlarını test eden ‘Steadfast Defender 24’ şemsiyesi altında gerçekleştiriliyor.
Tatbikata askeri ittifakın 32 üyesinden 90.000 askerin yanı sıra yaklaşık 20.000 İngiliz personel de katılıyor.