Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi, İranlı mevkidaşıyla İsrail-Gazze savaşının patlak vermesinden bu yana ikinci kez telefon görüşmesi gerçekleştirdi.
Dışişleri Bakanlığına göre Wang pazartesi günü İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emirabdullahinyan’a Pekin’in “uluslararası ve çok taraflı durumlarda İran ile koordinasyon içinde olmayı” umduğunu söyledi.
Gazze’deki çatışmaya odaklanan görüşmede Wang ayrıca iki devlet lideri arasında şubat ve ağustos aylarında varılan anlaşmaların ardından Tahran ile iletişim, karşılıklı güven ve işbirliğinin güçlendirilmesi çağrısında bulundu.
“Çin’in Filistin-İsrail çatışmasına ilişkin tutumu derhal ateşkes sağlanması, insani yardımın temin edilmesi ve ‘iki devletli çözümün’ devam ettirilmesidir” diyen Wang, Pekin’in çatışmaya yaklaşımına ilişkin daha önce yaptığı açıklamaları yineledi.
Pekin’in tutumunun Arap dünyasıyla “uyumlu” olduğunu ve İslam ülkeleri ve uluslararası toplumla “yüksek düzeyde fikir birliği” içinde olduğunu söyleyen Wang, Çin’in iki devletli çözüme geri dönülmesi için gerekli koşulları yaratmak üzere Arap ve İslam ülkeleriyle birlikte çalışmaya hazır olduğunu kaydetti.
Uluslararası toplumun kriz konusunda daha güçlü bir şekilde sesini yükseltmesi ve “daha tutarlı bir duruş” sergilemesi gerektiğini de sözlerine ekledi.
Times of Israel’e göre bu çağrı, Lübnan’da Hizbullah ile İsrail güçleri arasındaki çatışmalar devam ederken geldi ve İsrail Savunma Bakanı Yoav Gallant, diplomasinin işe yaramaması halinde ülkesinin Hizbullah’a karşı askeri eylemler yoluyla “elindeki tüm araçlarla harekete geçeceği” tehdidinde bulundu.
Haberde, Irak’ın da ülkedeki grupların ABD askeri tesislerine yönelik saldırılarını dizginlemeye çalıştığı bildiriliyor.
İran devletine ait İslam Cumhuriyeti Haber Ajansı’na göre Emirabdullahinyan, Wang ile yaptığı görüşmede Gazze’deki savaşın Batı Asya’ya “çoktan yayıldığı” uyarısında bulundu.
“Gazze’ye yönelik saldırılar derhal durdurulmazsa, bölgenin her an patlaması ve tüm tarafların kontrolü kaybetmesi ihtimali var” diyen Emirabdullahinyan, Washington’u “savaşın daha da genişlemesi” tehlikesini anlamamakla suçladı.
‘Tahran iki devletli çözüme inanmıyor’
Pazartesi günü Doha’da düzenlenen uluslararası bir forumda konuşan İran Dışişleri Bakanı, Tahran’ın iki devletli bir çözüme inanmadığını söyledi.
Reuters’in haberine göre Bakan, İran’ın, Filistin’in kaderini belirlemek üzere bir referandum yapılması ve sadece 1948’den önce orada yaşayanların torunlarının oy kullanmasına izin verilmesi önerisini tekrarladı.
Pekin bu yıl ağır yaptırımlara maruz kalan İran’la diplomatik alışverişini ve çok taraflı ittifaklarını güçlendirse de, savaşın başlamasından bu yana temkinli bir yaklaşım izliyor.
Wang, Gazze savaşını görüşmek üzere Emirabdullahinyan’ı ilk kez ekim ayında, çatışmaların başlamasından yaklaşık bir hafta sonra aramıştı.
İki ülke kasım sonundan bu yana birçok kez görüş alışverişinde bulundu; eski kıdemli diplomat Yang Wanming ve Çin Komünist Partisi uluslararası departman şefi Liu Jianchao İran’a ayrı ayrı ziyaretler gerçekleştirdi.
Bu yılın başlarında Çin, İran ile Suudi Arabistan arasındaki diplomatik ilişkilerin yeniden başlatılmasına yönelik bir anlaşmaya aracılık etmişti.
