Çin’in ‘sıfır-Kovid’ politikası sürdürülebilir mi?

Günlük vaka sayısının 40 binin üzerine çıktığı Çin’de, ‘sıfır Kovid’ politikası devam ederken halk içerisinde katı önlemlere karşı hoşnutsuzluk başladı.

Dünyanın kalanı “virüsle yaşam” adı verilen kontrollü normalleşme stratejileri uygulamaya geçti. Çin ise, katı yasaklar öngören “sıfır vaka” politikasında ısrar ediyor. Halihazırda çeşitli kentlerde milyonlarca kişi karantina önlemleri kapsamında evlere kapatılmış halde. Sokağa çıkma yasakları, uzun PCR kuyrukları ve ekonomik hayattaki aksaklıklar halkın memnuniyetsizliğini iyice artırdı.

Geçen Çarşamba günü, Zhengzhou şehrindeki dünyanın en büyük iPhone fabrikasında işçiler, kötü karantina koşullarını protesto etmişti.

Urumçi fitili ateşledi

Pekin yönetiminin sert Kovid önlemlerine yönelik tepkiler, geçen perşembe günü Sincan Uygur Özerk Bölgesi’nin merkezi Urumçi’de en az 10 kişinin öldüğü bildirilen yangından sonra büyüdü. Yangının çıktığı bina korona önlemleri kapsamında karantinadaydı. Mahalle sakinleri, kapılar dışarıdan kilitlendiği için kurbanların kaçmayı başaramadığını söylüyor. Ayrıca mahalleden çıkışları engellemek için kurulan barikatın da itfaiyeyi yavaşlattığı belirtiliyor.

Sosyal medyada paylaşılan videolarda, halkın yerel hükümet binasının bulunduğu meydanda toplanarak karantina tedbirlerini protesto eden sloganlar attığı, kentin farklı bölgelerinde çok sayıda vatandaşın ellerinde bayraklarla sokaklarda yürüdüğü görüldü.

Bu olay sonrası protestolar başkent Pekin, Şanghay ve Wuhan gibi büyük şehirlere ve üniversitelere de sıçradı.

Protestocular Urumçi’deki yangında hayatını kaybedenler için anma düzenlendi.

‘Sıfır Kovid’ tartışması

Kovid-19 salgınında ilk vakaların görüldüğü Çin, salgınla mücadelede büyük başarı göstererek vaka sayısının nüfusa oranla azalmasını sağladı. Zira son verilere göre 334 milyon nüfusa sahip ABD’de Covid-19 kaynaklı ölümler 1 milyon 98 bine dayanırken, 1 milyar 448 milyonluk Çin’de 5 bin 226 kişi yaşamını yitirdi. Vaka sayılarında ise 99 milyon 647 bin ile ABD başı çekerken, Çin’de bu rakam 264 bin 123 olarak kayıtlara geçti.

Çin’in salgına yanıt vermedeki hızı, başarısı ve diğer ülkelerin salgınla mücadelesine verdiği destek başlarda uluslararası çapta çok takdir görse de, “sıfır Kovid” olarak adlandırılan katı salgın kontrol tedbirlerini hala uygulamaya devam etmesi tartışma konusu oldu.

Kovid-19 vakalarını ortaya çıktığı yerde bastırmayı ve bulaşma zincirini kesmeyi hedefleyen strateji, karantina, seyahat kısıtlamaları, toplu testler, imalat, ticaret ve hizmetler sektöründeki işletmelerin faaliyetlerinin kısıtlanması veya kapalı devre sürdürülmesi gibi katı ve geniş ölçekli tedbirleri içeriyor.

Bu önlemler artık halkın yaşamını zorlaştırmaya ve ekonomik olarak da ülkeyi zorlamaya başladı. Çin Komünist Partisi (ÇKP) ise, ekonomiye değil, insan hayatına öncelik verdiklerini söyleyerek önemleri savunuyor.

Çinli yetkililer, geniş nüfus göz önüne alındığında kontrolsüz yayılmanın ciddi vakalarda ve ölümlerde patlama anlamına geleceğini ve böyle bir durumda  sağlık sisteminin “virüsle yaşamayı” göze alamayacağını söylüyorlar.

Ulusal Sağlık Komitesi tarafından yapılan son açıklamada, Çin’in günlük vaka sayısı 40 bin 52’ye ulaştı. Ancak bu vakalardan sadece 3 bin 748’inde semptomlar görüldü, diğerlerinde semptoma rastlanmadı. Bugün itibariyle 104 vaka “ağır” olarak tanımlandı ve şu ana kadar yedi ölüm kaydedildi. Ölen tüm hastalar 80 yaşın üzerindeydi ve ek hastalıkları vardı. Ülke genelinde toplam ölüm sayısı ise 5 bin 239’a ulaştı.

Bu vakalar, Çin’in bazı sıfır vaka önlemlerini gevşetmesinden sadece birkaç gün sonra geldi.

Aşılama oranı artırılsın

Yaklaşan kış şartları sebebiyle vakaların daha da artacağı uyarısında bulunan Çinli epidemiyologlara göre, dalgalar sağlık sistemine yük bindirme riski taşıyor. Halk sağlığı uzmanları, zorunlu toplu PCR testleri yerine, kaynakların ağır vakalara odaklanması ve yaşlı aşılama oranlarının artırılması önerisinde bulunuyor.

Pekin, bu ayın başlarında başka şehirden gelen yolcular için karantina sürelerinin kısaltılması gibi bir dizi yeni kuralla halkın hoşnutsuzluğunu hafifletmek için harekete geçse de, hükümetin sıfır Kovid politikasını gevşetme planları olduğuna dair henüz bir açıklama gelmedi.