Çin’in yurtdışı varlıkları risk altında olabilir

ABD Başkanı Donald Trump’ın dünyanın en büyük iki ekonomisi arasındaki rekabeti finans sektörüne taşıyabilecek benzeri görülmemiş gümrük vergisi artışlarının ardından, Çin Merkez Bankası’nın eski bir danışmanı, “Çin’in yurtdışı varlıkları risk altında olabilir” uyarısında bulundu ve yetkilileri gerekli hazırlıkları yapmaya çağırdı.

Çin Sosyal Bilimler Akademisi’nde (CASS) kıdemli bir ekonomist olan Yu Yongding’in uyarısı, Trump’ın yeni ithalat vergilerini yüzde 84’e çıkardığı çarşamba günü Pekin’de düzenlenen bir forumda geldi.

O zamandan bu yana, Trump’ın ocak ayında göreve gelmesinden önceki oranlar da hesaba katıldığında gümrük vergileri yüzde 156 ‘ya yükseldi ve herhangi bir düşüş belirtisi görülmedi.

Yu, “ABD, Amerikan dolarını silahlandırmak için hiçbir çabadan kaçınmadı,” dedi.

“Ticaret savaşı tırmandığından, çatışmanın Çin’in yurtdışı varlıklarına kadar uzanabileceğinden derin endişe duyuyorum” diye vurguladı.

Yu, Çin’in ABD Hazine bonosu varlıklarının azaltılmasını savunurken açık sözlüydü ve Pekin’e, özellikle Ukrayna müdahalesi sonrası Rus varlıklarına el konulmasının ardından, ülkenin yabancı varlıklarını kendisine karşı kullanma girişimlerine karşı tetikte olmasını tavsiye etti.

Dünyanın en büyük ikinci ekonomisinin 3.2 trilyon ABD doları döviz rezervi olduğu ve bunun büyük bir kısmının ABD doları cinsinden olduğuna inanılıyor. Devlet Kambiyo İdaresi’ne göre, 2024 yılı sonu itibariyle toplam denizaşırı varlıkları 10,2 trilyon ABD dolarıydı.

Çin, 2017 yazından bu yana ABD Hazine tahvili stokunu yaklaşık dörtte bir oranında azaltarak en büyük yabancı tahvil sahibi konumunu Japonya’ya bıraktı. ABD Hazine Bakanlığı’nın verilerine göre, ocak ayı itibariyle 760,8 milyar ABD doları tutarında menkul kıymete sahipti.

Yabancı rezervlerini çeşitlendirmeye yönelik uzun süredir devam eden çabalara rağmen Pekin’in ABD Hazine tahvilleri ve diğer denizaşırı varlıklar konusunda kamuya açık bir tutumu bulunmuyor.

Yu ayrıca geçen yılın sonunda ABD Ekonomik Danışmanlar Konseyi Başkanı Stephen Miran tarafından ortaya atılan ve ABD dolarının devalüasyonu yoluyla uluslararası ekonomik ve finansal manzarayı yeniden şekillendirmeyi amaçlayan varsayımsal bir strateji olan “Mar-a-Lago Anlaşması” konusunda da endişelerini dile getirdi.

CASS ekonomisti, yabancı alacaklıların elindeki dolar cinsinden borçların 100 yıl vadeli tahvillere dönüştürülmesi önerisi konusunda özellikle endişeli olduğunu ifade etti.

“Bu düpedüz bir temerrüt anlamına gelir ve Çin için ciddi bir tehdit oluşturur” dedi.

“Böyle bir senaryoya hazırlıklı olmalı ve gelecekte olası kayıpları en aza indirmek için somut önlemler almalıyız” diye vurguladı.

Trump’ın geçen hafta açıkladığı ve birkaç gün süren piyasa kargaşasının ardından kısmen geri çektiği “karşılıklı gümrük vergisi” saldırısı, ABD devlet tahvillerinde kitlesel bir satışı tetikledi bile. Perşembe günü itibariyle 30 yıllık ABD Hazine bonolarının getirileri haftalık bazda yaklaşık yarım puan arttı.

Bir CASS dergisi olan China and World Economy’nin şubat sayısında Yu ve akademi araştırmacısı Yang Bohan, ABD dolarının hem ulusal para birimi hem de küresel rezerv para birimi olarak çelişkili rolüne dikkat çekti.

ABD dolarının hakimiyetinin, bu statünün kötüye kullanılması durumunda küresel finans sistemi için bir risk oluşturduğunu yazdılar.

“ABD dolarının silah haline getirilmesi, Bretton Woods sonrası sistemin temel taşı olarak güvenilirliğini önemli ölçüde aşındırmış ve ABD’nin bir mali krize yol açmadan dış borcunu sürdürme ve açıklarını finanse etme kabiliyeti konusunda endişelere yol açmıştır” ifadelerini kullandılar.

Çarşamba günkü forumda Yu, küresel ticaretteki öngörülemeyen değişimleri hesaba katmak için yuanın zayıflatılacağı yönündeki önerileri de yorumlayarak, Çin’in para biriminin devalüasyonu konusunda endişeli olmadığını ve bu konuda ani bir eylem beklemediğini söyledi.