İki ülkenin enerji bakanlıkları 21 Eylül Cumartesi günü yaptıkları açıklamada, Yunanistan ve Kıbrıs’ın kıta Avrupa’sını Doğu Akdeniz’e bağlayacak bir denizaltı elektrik kablosunu hayata geçirmek üzere bir mutabakat zaptı imzaladıklarını duyurdu.

Great Sea Interconnector (Büyük Deniz Enterkonektörü – GSI) kablosu, 1,9 milyar avroya mal olacak bir projeyle Avrupa’daki iletim ağlarını Ada’ya bağlayacak ve daha sonra İsrail’e uzanacak.

Proje destekçileri, tamamlandığında 1,240 km ile “dünyanın en uzun” ve 3.000 metre ile en derin yüksek gerilim kablosu olacağını söylüyor.

İki bakanlıktan cumartesi günü yapılan açıklamada, cuma gecesi imzalanan Mutabakat Zaptı uyarınca proje üzerindeki çalışmaların önümüzdeki günlerde yeniden başlayacağı belirtildi.

Kıbrıs’ın kanıtlanmış gaz rezervleri var fakat bunlar henüz kullanılmadı. Ada halen elektrik üretiminde ağır fuel oil kullanıyor ve bu da tüketicilere kıta Avrupa’sındaki benzerlerinden çok daha pahalıya mal oluyor.

Alternatif enerji kaynaklarına duyulan ihtiyaca ya da GSI’nin kendisine itiraz etmemekle birlikte, Lefkoşa’nın projenin toplam maliyeti, uygulanabilirliği ve öngörülemeyen gecikmeler için herhangi bir yükümlülük konusunda açıklık araması nedeniyle Kıbrıs tarafında gecikmeler yaşandı.

Bakanlıklar, “Bu proje Kıbrıs, Yunanistan ve AB için stratejik öneme sahip bir projedir çünkü Kıbrıs’ı Avrupa’nın elektrik ağına bağlayacak, enerji dönüşümünü ve Yunanistan’ın temiz enerji kanalı olma hedefini kolaylaştıracaktır,” dedi.

Rus ödeme sistemi Mir ile İran’ın ödeme sistemi Şetab’ın entegrasyonu son aşamaya geldi.

İran’ın Moskova Büyükelçisi Kazım Celali, BRICS Medya Zirvesi’nde yaptığı açıklamada, Rus ödeme sistemi Mir’in İran’ın ulusal ödeme sistemi Şetab ile entegrasyon aşamasında olduğunu ve yaklaşık altı ay içinde ülkede kullanıma sunulacağını belirtti.

Celali’ye göre Şetab şu anda ‘test aşamasında’ çalışıyor. İran Merkez Bankası Başkanı Muhammed Rıza Farzin, temmuz ayı başında iki ödeme sisteminin entegrasyonu hakkında açıklamalarda bulunmuştu.

Farzin, projenin operasyonel aşamaya geçtiğini ve ilk aşamada (22 Ağustos’ta tamamlandı) Şetab banka kartlarının tüm Rus ATM’lerinde Amber akıllı kart olarak kullanılabileceğini ve İran vatandaşlarının kartlarıyla Rus ATM’lerinden ruble çekebileceklerini söylemişti.

İkinci aşamada İran’da Rus kartlarıyla ödeme yapma imkânı sağlandı ve üçüncü aşamada İranlılar Rus mağazalarında normal banka terminalleri aracılığıyla ödeme yapabilecek.

Şetab, İran’da 2002 yılında faaliyete geçti. Sistemin piyasaya sürülmesiyle birlikte, ülkedeki tüm bankaların uymak zorunda olduğu tek bir banka kartı standardı oluşturuldu. Şetab, 2006 yılında Katar’daki NAPS ATM ağına, 2008 yılında ise Bahreyn ve Kuveyt’teki ATM ağına bağlanarak kart sahiplerine bu ülkelerden hesaplarına doğrudan erişim imkânı sağladı.

Mir kartlarının operatörü, yüzde 100 Rusya Merkez Bankası’na ait olan Ulusal Kartlı Ödeme Sistemi (NSPK). Bu sistem, 2014 yılında Batı yaptırımlarının uygulanmaya başlamasıyla birlikte kuruldu.

Rusya Merkez Bankası, uluslararası ödeme sistemlerinin kartlarının kapatılması ihtimaline karşı kartlı ödeme sistemini hayata geçirdi. Bu öngörü, Mart 2022’de Visa ve Mastercard’ın Rusya’dan çekilmesiyle doğrulandı. Mir kartı Rusya, Belarus, Abhazya, Güney Osetya ve Küba’da kısıtlama olmaksızın kabul edilirken; Ermenistan, Venezuela, Vietnam, Kazakistan, Laos, Moldova, Tacikistan, Myanmar ve Maldivler’de bazı kısıtlamalar bulunuyor.

Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Mihail Galuzin, haziran ayında yaptığı açıklamada Mir kartlarının Azerbaycan’da yavaş yavaş kullanılmaya başlandığını ifade etmişti. İran’ın yanı sıra Mısır ve Mauritius da Rus kartlarını kabul etmeyi planlıyor.

Bu yılın şubat ayında ABD Hazine Bakanlığı’nın OFAC (Yabancı Varlıkların Kontrolü Ofisi) birimi kartlı ödeme sistemine karşı yaptırımlar uyguladı. Bununla bağlantılı olarak, daha önce Mir kartlarını kabul eden Kırgız ulusal ödeme sistemi Elkart’ın operatörü Bankalararası İşlem Merkezi, bu kartları kabul etmeyi durdurdu.

Rusya Maliye Bakanı Anton Siluanov, mayıs ayı sonunda yaptığı açıklamada, Özbekistan’ın da bu kartları kabul etmekte sorun yaşamaya başladığını bildirdi. Bakan’a göre alternatif ödeme sistemleri araştırılıyor. Türkiye’deki kamu bankaları –HalkBank, VakıfBank ve Ziraat Bankası– Eylül 2022’de Mir sisteminden çekilmeyi planladıklarını açıklamışlardı.

Ülkeler yaptırım korkusuyla Mir kartlarına hizmet vermeyi durduruyor: Rusya Merkez Bankası reçeteyi sundu

Rusya, ‘teröristlerle müzakere etmeyeceği’ gerekçesiyle Ukrayna konulu ikinci barış zirvesine katılmayacağını açıkladı. Ukrayna Devlet Başkanı Zelenskiy ise savaşı sonlandırabilecek bir zirve düzenlemeyi planladıklarını duyurdu ve Batılı müttefiklerden destek istedi.

Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mariya Zaharova, Rusya’nın ‘teröristlerle’ müzakere etmeyeceği için Ukrayna konulu ikinci barış zirvesine katılmayacağını açıkladı.

TASS ajansının aktardığına göre Zaharova, yaptığı açıklamada, “Bu, Anglosaksonların ve onların Ukraynalı kuklalarının yeni bir sahtekarlık girişimidir. Sözde ikinci zirve de aynı amacı taşıyor: İhtilafın çözümü için tek alternatif olarak, kesinlikle uygulanamaz olan ‘Zelenskiy formülünü’ kabul ettirmek, dünya çoğunluğunun desteğini alarak Rusya’ya bir teslimiyet ültimatomu sunmak. Bu tür ‘zirvelere’ katılmayacağız,” dedi.

Zaharova’ya göre Moskova, krizin siyasi ve diplomatik yollarla çözümünü reddetmiyor ve mevcut durum ile gerçekleri dikkate alan ciddi önerileri tartışmaya hazır.

Kiev ve Batılı ülkelerin savaşı sürdürmek istediklerini ve müzakerelere ihtiyaç duymadıklarını kaydeden Zaharova, “Onların tek istedikleri savaş. Ukrayna Silahlı Kuvvetleri’nin Kursk bölgesine düzenlediği saldırılar ve Zelenskiy’in uzun menzilli NATO silahları ile Rusya’nın iç bölgelerine saldırmak için izin istemesi bunun ispatıdır. Bu, ülkemizin halkına karşı terörün devamıdır. Teröristlerle masaya oturmayacağız,” ifadelerini kullandı.

Geçtiğimiz cuma günü Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy, Kiev’in savaşı sonlandırabilecek ikinci bir barış zirvesi düzenlemeyi planladığını duyurdu.

Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen ile düzenlediği ortak basın toplantısında Zelenskiy, “Bu yıl içinde, bu savaşı sona erdirebilecek bir Barış Zirvesi düzenleyebilmek için Ukrayna’yı olabildiğince güçlendirmeliyiz; bu, savaşa nokta koyacak bir zirve olacak, asla belirsizliğe yol açacak bir nokta değil,” diye konuştu.

Daha önce de Zelenskiy, Ukraynalı yetkililerin Rusya’ya karşı savaşı kazanmak için bir ‘zafer planı’ hazırladıklarını ve bunu yakın zamanda Batılı müttefiklerine sunacaklarını açıklamıştı.

Zelenskiy, yaz sonunda ‘savaşı sona erdirmek için ayrıntılı bir plan’ geliştireceklerini vaat etmişti. Bu planın, kasım ayında yapılması planlanan ikinci “barış zirvesinde” sunulacağını söylemişti.

Daha sonra Zelenskiy, Batılı müttefiklere kış gelmeden savaşı sona erdirmeleri ve “güvenilir bir uluslararası güvenlik düzenini” yeniden kurmaları çağrısında bulundu. Aynı zamanda Kiev, ABD’den uzun menzilli füzelerle Rus topraklarının derinliklerine saldırı izni talep etti.

Zelenskiy, Ukrayna’nın bu füzelerle sivil altyapıya değil, askeri üslere saldırmayı hedeflediğini belirtti. Ayrıca, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’i barış görüşmelerine ancak Rus halkının öfkesi ve hoşnutsuzluğunun zorlayabileceğini ifade etti.

Putin ise Kiev ile müzakerelere başlamaya hazır olduğunu, ancak bunun 2022 baharında İstanbul’da varılan anlaşmalar temelinde ve Ukrayna’nın ileri sürdüğü geçici talepler çerçevesinde olmayacağını söyledi.

Zelenskiy: Rusya ile aracılar üzerinden müzakere mümkün