Çin perşembe günü, İtalya’daki G7 zirvesi öncesinde Rusya’ya yönelik yaptırımları genişleten ABD’nin bazı Çinli şirketleri hedef alan tek taraflı yaptırımlarına kesin bir dille karşı çıkarak Washington’u ateşkesi teşvik etmek, savaşı sona erdirmek ve barışı yeniden tesis etmek için yapıcı bir rol oynamaya çağırdı.
Bazı uzmanlar ABD ve Avrupa’nın zirvede Ukrayna krizine ilişkin tutumlarını daha da koordine edeceğini ve ABD liderliğindeki Batı’nın suçu diplomatik yollarla üstünden atmak için Çin’i hedef göstereceğini düşünüyor. Çinli uzmanlar ABD’nin jeopolitik krizi, özellikle Çin ile küresel bir stratejik rekabete girmek için kullanmaya çalıştığını ve bunun da ABD’nin iki yıllık krizde çıkmaza girdiğini gösterdiğini belirttiler.
İtalya’nın güneyindeki Puglia’da düzenlenen olan üç günlük G7 Zirvesi öncesinde ABD, Washington’un “Rusya’nın Ukrayna’daki savaşını sürdürmesine yardım ettiğine” inandığı bazı Çinli şirketleri hedef alarak Rusya’ya yönelik yaptırımları genişletti.
Bloomberg tarafından çarşamba günü yayınlanan taslak bildiriye göre, G7 liderleri Çin’e “Rusya’nın Ukrayna’ya karşı savaşını mümkün kılmaya ve sürdürmeye son vermesi” çağrısında bulunacak.
Çin Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Lin Jian perşembe günü yaptığı açıklamada, Çin ve Rusya arasındaki karşılıklı yarar sağlayan işbirliğinin, doğası gereği “mantıklı ve çok dirençli” olduğunu ve her iki ülkenin de çıkarına olduğunu söyledi.
Sözcü, “Çin tüm tek taraflı yaptırımlara ve uzun kollu yargı yetkisine kesinlikle karşıdır. Çin ve Rusya arasındaki normal ekonomik ve ticari etkileşimlere müdahale edilmemeli ya da kesintiye uğratılmamalı, Çin’i karalamak ve çevrelemek için bir araç olarak kullanılmamalıdır,” dedi.
AP’nin perşembe günü bildirdiğine göre, ABD’nin Ukrayna’ya devam eden desteğine ek olarak, G7 liderleri Ukrayna’ya yardım etmek için Rusya’nın dondurulmuş merkez bankası varlıklarından elde edilen karların faizini teminat olarak kullanacak 50 milyar dolarlık bir kredi tasarlama konusunda anlaştı.
Çin Çağdaş Uluslararası İlişkiler Enstitüsü’nde araştırma görevlisi olan Sun Keqin perşembe günü Global Times’a verdiği demeçte, ABD ve Avrupa’nın, Rusya-Ukrayna ihtilafı konusundaki tutumlarını daha da koordine edeceğini ve bu süreçte Çin’i hedef alacağını söyledi. Sun, bunun Çin’i Rusya’yı ikna etmeye ve çift kullanımlı teknolojisini kontrol etmeye zorlamayı da içerdiğini belirtti
Sun ayrıca bu G7 zirvesinin Çin’in katılmayacağı Ukrayna barış zirvesinden önce gerçekleşmesinin ABD ve Avrupa’ya bu konuyu gündeme getirmek için daha fazla fırsat verdiğini söyledi.
Çin Sosyal Bilimler Akademisi Rusya, Doğu Avrupa ve Orta Asya Çalışmaları Enstitüsü’nde araştırma görevlisi olan Zhang Hong da Global Times’a verdiği demeçte, Batı’nın bu G7 zirvesinde sadece Rusya’yı ekonomik olarak hedef almadığını, aynı zamanda Ukrayna’yı desteklemek için sabit, uzun vadeli bir mekanizma kurmaya çalıştıklarını söyledi.
Küresel Güney’i ikna etmeleri zor
“G7, [İsviçre’de] yapılacak barış konferansından önce Rusya’ya karşı birleşik bir cephe oluşturmayı amaçlayan bazı Küresel Güney ülkelerini de davet etti. Ancak çoğu Küresel Güney ülkesi bu konuda taraf tutacak gibi görünmüyor,” dedi.
Reuters’in perşembe günü bildirdiğine göre zirve organizatörleri Hindistan, Brezilya, Arjantin, Türkiye, Birleşik Arap Emirlikleri, Kenya, Cezayir, Tunus ve Afrika Birliği ve Moritanya gibi ülkeleri davet etmişti.
Çinli uzmanlar, ABD liderliğindeki Batı’nın Küresel Güney ülkelerini, özellikle de bazıları bu yıl Moskova’nın ev sahipliğinde düzenlenecek BRICS zirvesine katılacakken, bir araya getirebileceğinden şüphe duyduklarını belirttiler.
Son Avrupa Parlamentosu seçimlerinin ardından, büyük Avrupa ülkeleri aşırı sağ partilerin kazanımlarının ardından önemli bir baskı altında. Sun, bu bağlamda zirvenin Avrupa ülkelerini bile bir araya getip getiremeyeceğinin belirsiz olduğunu söyledi.
Çinli uzman, Avrupa’nın, her ikisi de ABD için büyük endişe kaynağı olan Rusya-Ukrayna çatışması ve İsrail-Filistin meselesi karşısında bunalmış hissedeceğini belirtti.
Sun, “[Avrupa’da] aşırı sağın yükselişinin Rusya-Ukrayna çatışması ve İsrail-Filistin çatışmasıyla doğrudan bağlantısı var çünkü Avrupa bu çatışmaların getirdiği sosyal ve ekonomik sorunları çözemiyor” dedi.
Uzmanlar, ABD’nin Rusya’yı izole etme çabalarının bir parçası olarak daha geniş kapsamlı yaptırımlar uygulayabileceğini, bunun da Rusya ile Batı arasındaki ilişkilerin sadece en kötü durumda olmadığını, daha da kötüleşebileceğini gösterdiğini söyledi.
Sun, “Aslında Rusya’nın bu diplomatik izolasyona ve askeri baskıya karşılık bazı karşı önlemleri var. Bunlar arasında Rusya’nın şu anda tatbikatların ikinci aşamasında taktik nükleer silahlar konuşlandırması ve Küba’yı ziyaret etmek üzere nükleer denizaltılar göndermesi gibi askeri eylemler de yer alıyor” değerlendirmesini yaptı.
