Bizi Takip Edin

Diplomasi

Güney Afrika, UAD’den İsrail aleyhine yeni tedbir kararları istedi

Yayınlanma

Güney Afrika Cumhuriyeti, Uluslararası Adalet Divanı’ndan (UAD) Gazzelilerin açlığa mahkûm edilmesi sebebiyle İsrail aleyhine 26 Ocak’ta verilen tedbirlerin değiştirilmesi veya yeni tedbirlere hükmedilmesi talebinde bulundu.

UAD’den yapılan yazılı açıklamada, Güney Afrika’nın, İsrail aleyhine açtığı soykırım davasında, Divan’dan acil olarak yeni tedbirlere hükmetmesini talep ettiği belirtildi.

Güney Afrika’nın talebinde, İsrail’in, UAD’nin 26 Ocak’ta tedbir kararlarına ısrarla uymadığı ve Gazze’de “korkunç ihlalleri”ne devam ettiği ifade edildi.

Güney Afrika, “1 milyondan fazla çocuk da dahil Gazze’deki 2,3 milyon Filistinlinin emniyet ve güvenliğinin acilen sağlanması amacıyla” Divan’dan, acil olarak 26 Ocak’ta İsrail aleyhine hükmettiği 6 tedbiri değiştirmesi ve/veya acilen yeni tedbirlere karar vermesini istedi.

Güney Afrika, İsrail’in Refah’a saldırı planı nedeniyle 13 Şubat’ta yeni tedbirlere hükmedilmesi talebini 16 Şubat’taki kararında reddeden Divandan, bu kararını da yeniden değerlendirmesi gerektiğini vurguladı.

Güney Afrika talebinde, “Gazze’deki, durumun son derece acil olması” sebebiyle herhangi bir duruşma yapmaksızın yeni tedbir kararlarına hükmetmesi çağrısında bulundu.

Güney Afrika, dilekçesinin sonunda, UAD’deki Srebrenitsa soykırımı davasında Bosna Hersek’in de ek tedbir talebinde bulunduğunu ve Divan’ın ek tedbir talebini reddetmesinden 2 yıl sonra 7 bin 336 Boşnak’ın öldürüldüğü soykırımın yaşandığını hatırlatarak, “Güney Afrika bu noktada UAD’yi, Gazze’deki Filistinlileri soykırıma varan açlıktan kurtarmak için elinden geleni yapmak üzere çok geç olmadan harekete geçmeye çağırmaktadır” ifadesini kullandı.

Talep edilen yeni tedbirler

Güney Afrika’nın 26 Ocak’ta verilen 6 tedbirin değiştirilmesi ve 5 yeni tedbire hükmedilmesini istedi.

Talep edilen 5 yeni tedbir şöyle:

“1. Çatışmanın tüm tarafları, savaşı derhal durdurarak, tüm rehinelerin ve tutukluların derhal serbest bırakılmasını sağlamalıdır.

2.Soykırım Suçunun Önlenmesi ve Cezalandırılması Sözleşmesi’nin tüm tarafları, sözleşme kapsamındaki tüm yükümlülüklerini yerine getirmek için gerekli tüm tedbirleri derhal almalıdır.

3.Soykırım Sözleşmesi’nin tüm tarafları, Gazze’deki Filistinlilerin soykırımdan korunması hakkını engelleyecek, UAD’nin bu davada verebileceği kararlarda hükmedeceği diğer haklarını tehlikeye atacak, Divan önündeki uyuşmazlığı ağırlaştırabilecek veya çözümünü zorlaştırabilecek her türlü eylemden ve özellikle de silahlı eylemlerden derhal kaçınmalıdır.

4.İsrail, kıtlık ve açlık ile Gazze’deki Filistinlilerin karşı karşıya kaldığı olumsuz yaşam koşullarını sonlandırmak için ihtiyaç duyulan temel gereksinimlerin ve insani yardımın sağlanmasını mümkün kılacak acil ve etkili önlemler almalı ve

(a) Gazze’deki askeri operasyonlarını derhal askıya alarak;

(b) Gazze’ye uyguladığı ablukayı kaldırması

(c) Gazze’deki Filistinlilerin insani yardıma erişimini doğrudan ya da dolaylı olarak engelleme etkisi olan diğer tüm mevcut tedbir ve uygulamaları iptal ederek ve temel gereksinimlerin; ve

(d) tıbbi malzeme ve destek de dahil olmak üzere tıbbi yardımın yanı sıra yeterli ve uygun gıda, su, yakıt, barınak, giysi ve hijyen ihtiyaçlarının karşılanmasının sağlanması.

5. İsrail, Divan tarafından bugüne kadar hükmedilen tüm geçici tedbirlere işlerlik kazandırmak için aldığı önlemler hakkında, verilecek yeni tedbir kararı tarihinden itibaren 1 ay içinde, UAD’ye yeni bir raporu kamuya açık şekilde sunmalıdır.”

“BM’nin barışı uygulama kapasitesi yok”

Öte yandan Güney Afrika Cumhuriyeti Uluslararası İlişkiler ve İşbirliği Bakanı Naledi Pandor, ülkesinde düzenlenen Filistin’le dayanışma etkinliğinde konuştu. Pandor, başta Filistin olmak üzere dünya genelinde huzur ve güvenliğin sağlanması için yeterince temsili ve etkili olmayan BM’de acil reform çağrısında bulundu.

Pandor, barışı sağlama konusunda BM Güvenlik Konseyi’nin 5 daimî üyesine güvenilemeyeceğini belirterek, “Huzur ve güvenliği sağlayamadıklarını gösterdiler” dedi.

BM’nin barışı izlemenin ötesine geçip, barışı uygulama kapasitesine sahip olması gerektiğine dikkati çeken Pandor, “Eğer buna sahip olsalardı, barışı uygulama kapasitesi bugün sahada olurdu ve Filistin’de hayatlar kurtulurdu” diye konuştu.

Gazze’ye yardım için askeri destek çağrısı

AA’nın “Güney Afrika’nın “İsrail’e dost” ülkelere, ablukanın kırılması için ‘asker desteği’ çağrısına” ilişkin sorusunu yanıtlayan Pandor, “Filistin’e acil yardım ulaştırılması gerekiyor. Bunu nasıl yapabileceğimizi biliyorum. İsrail’e silah veren, büyük ordulara sahip güçlü ülkeler, 700 tırlık yardım malzemesinin Gazze’ye götürülmesi için Refah sınırına askerlerini göndermeleri gerekiyor” dedi.

Pandor, hali hazırda İsrail açıkca bir soykırım gerçekleştirdiğini vurgulayarak, “Eğer yiyecek, su, enerji sağlamayı reddediyorsam amaç bellidir. Eğer size bir B noktasına taşınmanızı söyleyip, taşındığınız zaman seni öldürüyorsam, sonra B noktasından alıp A noktasına geri götürüp öldürmeye devam ediyorsam, benim amacım soykırımdır.” ifadelerini kullandı.

“İsrail’in pislikleri dünyaca görülür hale geldi”

Pandor, Hamas’ın yasal kolu ilan edilip, İran tarafından finanse edilmekle itham edildiğini belirterek, “Hatta Hristiyanlara karşı olduğumu söylüyorlar. O bir Müslüman, bu yüzden bu konuyu ele alıyor diyorlar” dedi.

Güney Afrika’nın UAD’ye başvurusunun, İsrail’in işlediği suçların ilk kez uluslararası platforma taşınması anlamı taşıdığını belirten Pandor, “Lahey’de masaya oturduğumuzda, İsrail’in yaptığı pislikler dünyaca görülür hale geldi” dedi.

Pandor, İsrail’in Gazze’deki saldırılarının, en çok kendi büyük müttefiklerini baltaladığına dikkati çekerek, “Gazze halkının ihtiyaçlarını karşılama konusunda İsrail destekçilerine büyük bir sorumluluk düşüyor” diye konuştu.

“Filistin halkı birlik olmalı”

Filistin halkının kendilerine kimin liderlik edeceğine karar vermesi gerektiğini belirten Pandor, “Filistin’deki tüm kesimler oturup konuşmalı çünkü gücünüzü ve düşüncelerinizi bir araya getirmek yerine gruplara ayrılırsanız hiçbir işe yaramazsınız” ifadelerini kullandı. Pandor, UAD’nin İsrail aleyhine verdiği kararının, Filistinliler, Güney Afrikalılar, insanlığı destekleyenler için büyük bir kazanç olduğunu söyledi.

Diplomasi

Xi, Kim ve Putin Zafer Günü için Kızıl Meydan’da buluşacak mı?

Yayınlanma

Kremlin’e göre Kuzey Kore lideri Kim Jong-un ‘un önümüzdeki aylarda Rusya’yı ziyaret etmesi bekleniyor. 9 Mayıs’taki Zafer Günü töreni için Moskova’daki Kızıl Meydan’da Çinli ve Rus mevkidaşlarıyla bir araya gelebileceği yönünde söylentiler de var.

Uzmanlar, Kim’in Devlet Başkanları Xi Jinping ve Vladimir Putin ile birlikte podyuma çıkması halinde, üç liderin ilk kez kamuoyu önünde bir araya geleceğini ve bunun ABD baskısına karşı güçlü bir dayanışma ve meydan okuma sinyali olacağını söyledi.

Kremlin, Xi’nin önümüzdeki ayın başlarında, Sovyetler Birliği’nin İkinci Dünya Savaşı’nda Nazilere karşı zaferinin 80. yıldönümü münasebetiyle 9 Mayıs’ta düzenlenecek tören için Moskova’yı ziyaret edeceğini açıkladı.

Moskova’nın resmi Tass haber ajansına göre ise, Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Andrey Rudenko geçen ayın sonlarında yaptığı açıklamada Kim’in Rusya’ya yapması beklenen ziyaret için hazırlıkların halihazırda devam ettiğini söyledi.

Putin geçen yıl haziran ayında Pyongyang’a yaptığı nadir bir gezi sırasında Kim’i Moskova’yı ziyaret etmeye davet etmişti. Rusya Güvenlik Konseyi Sekreteri Sergei Şoygu da 21 Mart’ta Pyongyang’da Kim ile bir araya geldi ve Kuzey Kore liderine Putin’in mesajını iletti.

Üç gün sonra Kremlin sözcüsü Dmitry Peskov, Kim’in Rusya’yı ziyaret etmek için “geçerli” bir davet aldığını ve diplomatik kanallar aracılığıyla koordinasyonun devam ettiğini söyledi. Ancak Putin’in üst düzey güvenlik yardımcısı Şoygu’nun Kim’e yeni bir davet gönderip göndermediğini teyit etmekten kaçındı ve ekledi: “Henüz resmi bir açıklama yapmaya hazır değiliz.”

Kim, 2019 ve 2023 yıllarında zırhlı treniyle Rusya’nın Uzak Doğu bölgesine iki kez gitmiş olmasına rağmen Moskova’ya resmi bir ziyarette bulunmadı.

Vladivostok’taki Rusya Uzak Doğu Federal Üniversitesi’nde doçent olan Artyom Lukin, Kim’in çok sayıda dünya liderinin katıldığı çok taraflı bir toplantı olan 9 Mayıs etkinliğine gitmesinin Kuzey Kore geleneğinden bir kopuş olacağını söyledi.

“Kim Moskova’daki Zafer Günü geçit törenine gelirse, bu eşi benzeri görülmemiş bir şey olur. Bildiğim kadarıyla daha önce hiçbir Kuzey Kore lideri birden fazla devlet ve hükümet başkanının katıldığı uluslararası etkinliklere katılmadı” dedi.

South China Morning Post’a konuşan Lukin’e göre en az bir düzine liderin mayıs ayında Rusya’nın başkentinde olması muhtemel ve bu da Putin için Ukrayna savaşının ortasında bir başka yüksek profilli diplomatik zafer olacak.

Lukin Moskova’da düzenlenecek etkinliği, geçen yıl Kazan’da düzenlenen ve 20’den fazla üst düzey uluslararası delegasyonun katıldığı BRICS zirvesinin bir tekrarı olarak nitelendirdi.

Öte yandan AB Yüksek Temsilcisi Kaja Kallas, Avrupalı liderleri 9 Mayıs’ta Moskova’da düzenlenecek Zafer Günü kutlamalarına katılmamaları konusunda uyardı. Kallas, iderleri bunun yerine Kiev’i ziyaret ederek Ukrayna ile dayanışma göstermeye çağırdı.

George H.W. Bush ABD-Çin İlişkileri Vakfı’nda kıdemli araştırmacı olan Lee Seong-hyon, Kim ve Xi’nin mayıs ayındaki Moskova geçit töreninde birlikte görünme olasılığının “yüksek” olduğunu söyledi.

Kuzey Kore, Rusya-Ukrayna savaşının başlamasından bu yana Moskova’ya daha da yakınlaştı. Geçen yıl Putin’le imzaladığı, karşılıklı savunma maddesini de içeren kapsamlı askeri anlaşmayla bağlar daha da güçlendi, hatta Kim’in Ukrayna’ya Rusya saflarında savaşmak üzere binlerce asker gönderdiği iddia edildi.

Kim, geçen ay Şoygu ile yaptığı görüşmede Rusya’ya tereddütsüz desteğini ifade etti. Rusya’nın eski savunma bakanı da, Moskova’nın, iki ülkeden birinin saldırıya uğraması halinde karşılıklı yardım sözü veren anlaşmaya “kayıtsız şartsız” uyacağını teyit etti.

Sözcü Peskov’a göre, Putin ayrıca ABD Başkanı Donald Trump’ı şubat ayındaki ilk resmi telefon görüşmelerinde Moskova’ya davet etti, ancak şu ana kadar herhangi bir anlaşma yapılmadı.

Doç. Dr. Artyom Lukin, Xi’nin Zafer Günü podyumu Kim ile paylaşmayı kabul edeceğine dair şüphelerini dile getirerek Pyongyang’ın Pekin için stratejik öneminin abartıldığını savundu.

“Pekin-Pyongyang ilişkilerinden bahsetmişken, Kuzey Kore’nin Çin için yüksek stratejik değerini ortaya koyan geleneksel bilgeliğin yeniden incelenmesi gerektiğini iddia ediyorum. Bence Kuzey’in Çin için meşhur jeopolitik ‘tampon’ olarak önemi azalıyor” dedi.

“Çin’in artık tamponlara ihtiyacı yok. Herhangi birinin Kuzey Kore üzerinden Çin’e saldırmaya kalkışması pek düşünülemez. Çin tamponlardan ziyade pazarlarla ve henüz kendisinin sahip olmadığı ileri teknolojilere erişimle ilgileniyor. Bu bakımdan Kuzey Kore neredeyse değersizdir,” dedi Lukin.

The Post gazetesi şbat ayında Çin’in İkinci Dünya Savaşı’nın sona ermesinin 80. yıldönümünü anmak üzere bir askeri geçit töreni düzenleyeceğini bildirmişti. Geçit töreni ya da kimlerin davet edildiğine dair resmi bir doğrulama yapılmadı ancak 10 yıl önce düzenlenen benzer bir etkinliğe Güney Kore Devlet Başkanı Park Geun-hye katılmış ancak Kuzey Kore lideri katılmamıştı.

Pekin’deki Renmin Üniversitesi’nde uluslararası ilişkiler profesörü olan Shi Yinhong da Çin-Kuzey Kore ilişkilerinin durumu göz önüne alındığında, Çin liderinin Moskova’daki etkinlikte Kim ile birlikte görünmekten kaçınmasının muhtemel olduğunu söyledi.

Pekin ve Pyongyang arasındaki ilişkilerin Kuzey Kore’nin Rusya ile askeri ittifakı ve Ukrayna savaşına doğrudan katılımı, Pyongyang’ın tekrarlanan nükleer denemeleri ve Güney Kore ile alevlenen olaylar nedeniyle gerildiğini kaydetti. Shi, “Çin-Kuzey Kore ilişkilerinin şu anda iyi olduğu söylenemez” dedi.

Shi ayrıca Putin’in hem ABD hem de Çin ile ilişkileri tehlikedeyken Kim’i Moskova’daki askeri geçit törenine davet etmesinin akıllıca olup olmayacağını sorguladı.

“Ukrayna meselesi nedeniyle ABD-Rusya ilişkilerinin kırılgan ve hassas durumu göz önüne alındığında Putin’in Kim’in Moskova’yı ziyaret etmesini istemesi pek olası değil. Ayrıca, gergin Çin-Kuzey Kore ilişkileri Putin’in kasıtlı olarak garip bir durum yaratmasını olanaksız kılıyor” dedi.

“Kim’in ziyaretinin Kuzey Kore’nin Rusya ile askeri işbirliği üzerinde çok az önemli etkisi olsa da, Rusya’nın hem Çin hem de ABD ile olan çok önemli ilişkilerinde zorluklara yol açabilir. Putin’in Kim’i bilerek davet edeceğinden şüpheliyim” dedi.

Seul’deki Yonsei Kuzey Kore Araştırmaları Enstitüsü’nde doçent ve müdür yardımcısı olan Paik Woo-yeal de Kim’in Moskova’ya olası gelişinin, Pekin’in çok konuşulan Çin-Rusya-Kuzey Kore ittifakıyla resmi olarak ilişkilendirilmek istememesi nedeniyle Çin’i “oldukça garip bir duruma” sokacağını söyledi.

“Çin şu anda aynı anda hem Rusya hem de Kuzey Kore ile aynı çerçevede yer almak istemiyor” dedi.

Kuzey Kore’nin Moskova’ya doğrudan seyahat edebilecek özel bir uçağı bulunmuyor. Kim ilk kez 2018’de Dalian’da Xi ile görüşmek üzere havayoluyla uçmuş, bir ay sonra da Çin’den ödünç aldığı bir uçakla Trump ile görüşmek üzere Singapur’a gitmişti.

Kim, Pekin, Rusya ve 2019’da Hanoi’de Trump’la yapacağı ikinci zirve de dahil olmak üzere diğer yurtdışı ziyaretlerinin çoğunda ailesine ait zırhlı treni kullandı.

Babası Kim Jong-il 2001 yılında Moskova’ya zırhlı trenle gitmiş ve gidiş-dönüş 23 gece geçirmişti.

Okumaya Devam Et

Diplomasi

Endonezya ve Katar 4 milyar dolarlık ortak fon kuracak

Yayınlanma

Başkan Prabowo Orta Doğu turunu tamamlarken Endonezya ve Katar 4 milyar dolarlık ortak fon kuracak.

Endonezya Devlet Başkanı Prabowo Subianto salı günü bir hafta süren Orta Doğu turunu tamamlarken yeni ticari bağlar ve yatırım taahhütleri konusunda iyimserliğini ifade etti. Özellikle de Danantara Endonezya ve Katar arasında planlanan 4 milyar dolarlık ortak fon konusunda.

Prabowo tarafından şubat ayında başlatılan Endonezya’nın yeni varlık fonu Danantara, salı günü yaptığı açıklamada, kendisinin ve Katar Yatırım Otoritesi’nin ortak fona 2’şer milyar dolar katkıda bulunacağını söyledi. Endonezya ve Katar arasındaki bu ortak fon, Güneydoğu Asya’nın en büyük ekonomisinde maden işleme, yenilenebilir enerji, sağlık ve teknoloji sektörlerine yatırıma odaklanacak.

Prabowo, pazar günü Doha’da Katar Emiri Tamim bin Hamad Al Thani ile yaptığı görüşmenin ardından “Ortaklığımızı derhal artırma konusunda anlaştık” dedi.

Danantara İcra Kurulu Başkanı Rosan Roeslani, fonun ortak fonu “ihtiyatlı, şeffaf ve sonuç odaklı” bir şekilde yönetmesi için Katar tarafından verilen “güveni” takdir ettiğini söyledi.

Roeslani, “Odak noktamız, finanse edilen her projenin ulusal ekonomi üzerinde stratejik ve sürdürülebilir etkilere sahip olmasını sağlamaktır” dedi.

Katar ziyareti Prabowo’nun Birleşik Arap Emirlikleri, Türkiye, Mısır ve Ürdün’ü de kapsayan Orta Doğu turunun bir parçasıydı. Prabowo, Endonezya’nın İsrail’in Gazze’ye yönelik saldırılarında yerlerinden edilen 1,000 Filistinliyi geçici olarak barındırmaya hazır olduğunu belirtirken, Orta Doğu’daki çatışmaya “barışçıl bir çözüm” bulunması da ele alınan başlıca konular arasındaydı.

Ancak diğer Müslüman liderlerle yaptığı görüşmelere ekonomik işbirliği damgasını vurdu.

Analistler bu geziyi, Prabowo’nun ABD Başkanı Donald Trump’ın gümrük vergisi politikalarının etkilerine ilişkin endişelerin arttığı bir ortamda geleneksel olmayan ortaklarla ekonomik ve ticari bağları güçlendirme çabalarının bir parçası olarak görüyor. Endonezya, Trump’ın geçen hafta açıkladığı çoğu ülke için 90 günlük uygulama duraklaması sırasında daha iyi koşullar üzerinde müzakere edemezse ABD’ye ihracatında %32’lik bir gümrük vergisi oranıyla karşı karşıya kalacak.

Orta Doğu turu, Endonezya rupiahının ABD doları karşısında tüm zamanların en düşük seviyesine inerek bölgedeki en kötü performans gösteren para birimlerinden biri haline gelmesinin ve Endonezya Borsası’nda işlemlerin askıya alınmasıyla endeksin %9’un üzerinde değer kaybetmesinin hemen ardından gerçekleşti. Bu olaylar, Endonezya’nın mali istikrarı ve büyüme beklentilerine ilişkin piyasa endişelerini yansıtıyor.

Geçtiğimiz hafta Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile görüşmesinin ardından Türkiye’de konuşan Prabowo, ABD-Çin ticaret savaşında tarafsız kalacaklarını söyledi. “Biz [taraf tutmuyoruz], tüm ülkelere saygı duyuyoruz. ABD’yi olduğu kadar Çin’i de iyi bir dost olarak görüyoruz” dedi.

Endonezya ve Türkiye’nin “birlikte bir dünya ekonomik gücü olarak gelişmesi gerektiğini, çünkü ancak o zaman sesimizin duyulacağını” da sözlerine ekledi.

Liderler geçen yıl kaydedilen yaklaşık 3 milyar dolarlık ikili ticaret hedefini 2025 yılında 10 milyar dolara yükseltti. Endonezya’nın ekonomik işlerden sorumlu koordinatör bakanı Airlangga Hartarto, her iki ülkenin de “sınırlı tercihli ticaret anlaşmasının” hızlandırılmış bir şekilde uygulanması yoluyla bu iddialı hedefe ulaşmaya çalışacağını söyledi.

Endonezya, Güneydoğu Asya ülkesine tütün, makine ve buğday gibi başlıca ihraç kalemleri olan Türkiye’ye ağırlıklı olarak palmiye yağı, tekstil ve kauçuk gönderiyor.

Prabowo, Türk işletmelerini elektrikli araç bataryaları, yenilenebilir enerji ve altyapı gibi projelere yatırım yapmaya davet etti. Prabowo ve Erdoğan ayrıca savunma sanayinin geliştirilmesine yönelik işbirliğini de ele aldı.

Dubai merkezli enerji şirketi Masdar ve Endonezya devlet kuruluşu Perusahaan Listrik Negara, Batı Java’da 100 megavatlık yeni bir yüzer güneş enerjisi santrali geliştirmek üzere BAE’de bir anlaşma imzaladı. Bu, Masdar’ın aynı eyalette 145 megavatlık benzer bir tesisi faaliyete geçirmesinin ardından Endonezya’daki ikinci yüzer güneş enerjisi santrali olacak.

Prabowo, Endonezya’nın temiz enerji dönüşümüne yatırım yapmaları için Orta Doğu ülkelerine kur yapıyor; gelişmekte olan ülkeler üzerinde fosil yakıtlardan uzaklaşma baskısı artarken, gelişmiş ülkelerden gelen destek vaatleri yavaş gerçekleşiyor. Trump yönetimi mart ayında ABD’nin, aralarında Endonezya’nın da bulunduğu bazı gelişmekte olan ülkelerde enerji dönüşümünü desteklemek için gelişmiş ülkelerden fon sağlamayı amaçlayan Just Energy Transition Partnership’ten çekildiğini açıkladı.

Prabowo’nun diğer Müslüman liderlerle yaptığı görüşmelerde ele alınan diğer sektörler arasında tarım ve balıkçılık da vardı, zira Başkan gıda güvenliği programı için destek arayışında. BAE’nin önde gelen süt ürünleri üreticisi Al Ain Farms, Prabowo’nun ziyareti sırasında Endonezya’da yatırım yapmak üzere bir anlaşma imzaladı.

Padjadjaran Üniversitesi’nden uluslararası ilişkiler uzmanı Teuku Rezasyah, Endonezya’nın ABD’nin gümrük vergisi artışlarının yarattığı riskleri dengelemek için yeni bir hedef ihracat pazarı ve yatırım kaynağı olarak “Orta Doğu’yu sağlamlaştırması gerektiğini” söyledi.

Arap ülkelerinin şu anda “ABD’ye yatırım yapma ve ABD ile ticaret yapma konusunda kendilerini rahat hissetmeyebileceklerini” belirten Pandie, Endonezya’nın bu ülkelerin yatırımlarını çekmek için daha fazla şansa sahip olduğunu söyledi.

Okumaya Devam Et

Diplomasi

JD Vance’ten Avrupa’ya: Vasal olmanızı istemiyoruz

Yayınlanma

Geçen şubat ayında Münih Güvenlik Konferansında yaptığı konuşma ile Avrupalıları şok eden ABD Başkan Yardımcısı JD Vance, Yaşlı Kıta’nın ABD’nin “güvenlik vasalı” olmaya devam etmesinin iyi bir şey olmadığını savundu.

Unherd’e kapsamlı bir mülakat veren Başkan Yardımcısı, Avrupalı liderlerin uluslararası sahnede daha bağımsız bir rol üstlenmeye ve özellikle göç konusunda kendi seçmenlerine karşı daha duyarlı olmaya hazır olmaları koşuluyla, ABD’nin kıtanın dostu olmaya devam edeceğini kaydetti.

Vance, “Avrupa’yı seviyorum. Avrupalı halkları seviyorum. Amerikan kültürünü Avrupa kültüründen ayıramayacağınızı düşündüğümü defalarca söyledim. Biz büyük ölçüde felsefelerin, teolojilerin ve elbette Amerika Birleşik Devletleri’ni kuran Avrupa’dan gelen göç örüntülerinin bir ürünüyüz,” dedi.

Ukrayna lideri Volodimir Zelenskiy’in, kendisini “Rusya işgalini bir şekilde meşrulaştırmaya çalışmakla” suçlamasını reddeden Vance, buna Moskova’nın 2022’den bu yana gerçekleştirdiği eylemlere yönelik kınamalarına atıfta bulunarak karşı çıksa da, “Ayrıca, çatışmayı sona erdirmek istiyorsanız, hem Rusların hem de Ukraynalıların stratejik hedeflerini nerede gördüklerini anlamaya çalışmanız gerektiğini stratejik olarak kabul etmeye çalıştım. Bu, Rusya’nın davasını ahlaki olarak desteklediğiniz ya da tam ölçekli işgali desteklediğiniz anlamına gelmiyor, fakat onların stratejik kırmızı çizgilerinin ne olduğunu anlamaya çalışmalısınız, aynı şekilde Ukraynalıların da çatışmadan ne elde etmeye çalıştıklarını anlamaya çalışmalısınız,” diye ekledi.

Zelenskiy’in şu anda “tüm hükümetini ve savaş çabalarını” bir arada tutan Amerikan hükümetine “bir şekilde Rusların tarafında olduğunu” söylemesinin “saçma olduğunu” savunan Amerikan yetkili, bu tür söylemlerin “kesinlikle verimli olmadığını” söyledi.

Amerikan Başkan Yardımcısı, Ukrayna’nın ötesinde, Avrupalı liderlerin göç, entegrasyon ve güvenlik konularında 21. yüzyıl gerçeklerini hâlâ hesaba katamadıklarından endişe ettiğini aktardı.

Vance, “Avrupa halklarının daha mantıklı iktisat ve göç politikaları için feryat etmeye devam etmeleri ve Avrupa liderlerinin bu seçimlere devam ederek Avrupa halklarına oy vermiş gibi göründüklerinin tam tersini sunmaya devam etmelerinin” Trump yönetimini “çok hayal kırıklığına uğrattığını” savundu.

Göç, Vance’in Avrupalı liderlere karşı hissettiği hayal kırıklığının merkezinde yer alıyor. Açık sınır politikalarının “demokratik güven için zehirli” olduğunu ileri süren Vance’e göre, “insanlar daha az göç istemeye devam ettiklerinde ve liderleri tarafından daha fazla göçle ödüllendirilmeye devam ettiklerinde Batı’nın tüm demokratik projesi çöküyor.”

Vance, Avrupa’nın bir diğer “kör noktasının” da güvenlik olduğunu söyledi. Avrupa’nın tüm güvenlik altyapısının, kendi hayatı boyunca, ABD tarafından sübvanse edildiğine işaret eden Başkan Yardımcısı, en azından çeyrek asır öncesine kadar, Avrupa’nın “çok canlı ordulara, en azından kendi vatanlarını savunabilecek ordulara sahip olduğunu” söyleyebileceklerini kaydetti.

Vance’e göre bugün gelinen noktada çoğu Avrupa ülkesinin makul bir savunma sağlayabilecek orduları yok. Bu bağlamda, “İngilizler bariz bir istisna, Fransızlar bariz bir istisna, Polonyalılar bariz bir istisna,” diyen Vance, bunların “kuralı kanıtlayan istisnalar” olduğunu belirtti.

Vance, “Avrupalı liderler güvenliğe radikal bir şekilde az yatırım yapmışlardır ve bu değişmelidir,” dedi.

De Gaulle’ü hatırlatan ABD’li siyasetçi, “[De Gaulle] ABD’yi seviyordu ama benim de kesinlikle kabul ettiğim gibi, Avrupa’nın ABD’nin daimi bir güvenlik vasalı olmasının Avrupa’nın da Amerika’nın da çıkarına olmadığının farkındaydı,” diye konuştu.

Avrupa’nın daha bağımsız olmasının ABD için iyi olacağını savunan Vance, “Tarihe dönüp baktığımda, İngiliz ve Fransızların Süveyş Kanalı konusunda Eisenhower ile yaşadıkları anlaşmazlıkta kesinlikle haklı olduklarını düşünüyorum,” iddiasında bulundu.

Kendisi de Irak işgaline katılan Vance, pek çok Avrupa ülkesinin Irak işgali etmemiz konusunda haklı olduğunu kabul etti ve “Açıkçası, eğer Avrupalılar biraz daha bağımsız ve biraz daha ayağa kalkmaya istekli olsalardı, belki de tüm dünyayı Irak’ın Amerika öncülüğünde işgali olan stratejik felaketten kurtarabilirdik,” dedi ve şöyle ekledi:

“Avrupalıların Amerikalılar ne derse onu yapmalarını istemiyorum. Bunun onların çıkarına olduğunu düşünmüyorum ve bizim de çıkarımıza olduğunu düşünmüyorum.”

Keir Starmer hükümetiyle bir ticaret anlaşması üzerinde “çok sıkı” çalıştıklarını söyleyen Vance, Trump’ın Birleşik Krallık’ı ve Kral’ı gerçekten sevdiğini ve hayranlık duyduğunu, daha önce de Kraliçe’yi sevdiğini hatırlattı.

Trump için, “Kendisi de bir işadamı ve [İngiltere’de] bir dizi önemli iş ilişkisi var. Ama bence bundan çok daha derin. Gerçek bir kültürel yakınlık var ve tabii ki Amerika temelde bir Anglo[Sakson] ülkesi.. Bence evet, her iki ülkenin de yararına olacak harika bir anlaşmaya varma şansımız yüksek,” dedi.

Başkan Yardımcısı, Almanları da sevdiklerini söyledi ama ABD’ye ihracatta büyük ölçüde bağımlı olmalarına rağmen, Almanya’ya ihracat yapmak isteyen pek çok Amerikan şirketine karşı oldukça sert davrandıklarını öne sürdü.

Vance, yönetimin dayanağının “adalet” olacağını söyledi ve şöyle ekledi:

“Bunun Avrupa ile pek çok olumlu ticari ilişkiye yol açacağını düşünüyorum. Ve yine, Avrupa’yı müttefikimiz olarak görüyoruz. Sadece Avrupalıların biraz daha bağımsız olduğu bir ittifak olmasını istiyoruz ve güvenlik ve ticaret ilişkilerimiz de bunu yansıtacak.”

Küresel ticaret statükosunun ABD için artık “tahammül edilemez” noktaya geldiğini savunan Vance, “Küresel ticaret sisteminin yol açtığı şey, ürün kategorileri arasında büyük ve kalıcı ticaret açıklarıdır ve ülkelerin büyük çoğunluğu ihracat fazlalarını absorbe etmek için gerçekten ABD’yi [iç pazar olarak] kullanıyor. Bu bizim için kötü oldu. Amerikalı üreticiler için kötü oldu. İşçiler için kötü oldu. Ve Tanrı korusun, eğer Amerika gelecekte bir savaşa girerse, bu Amerika’nın askerleri için kötü olacaktır,” dedi.

Siyasetçi olmadan önce kendisinin de bir risk sermayedarı olduğu hatırlatılıp piyasalarda yaşanan son çalkantıların kendi portföyünü erittiğini gördüğünde ne hissettiği sorulduğunda Vance, “Yeni bir sistemin uygulanması temelde finans piyasalarını tedirgin edecektir. Başkan bunun uzun vadeli bir oyun olduğu konusunda çok tutarlı… Elbette iş dünyasının size ne söylediğine, işçilerin size ne söylediğine, tahvil piyasalarının size ne söylediğine duyarlı olmalısınız. Bunların hepsi politikayı başarılı kılmak için duyarlı olmamız gereken değişkenler,” diyerek “politik” bir yanıt verdi.

Vance, Temel politikalarının “küresel ticaretin yeniden dengelenmesi” olduğuna işaret ederek, Başkan’ın bu konuda “çok net ve ısrarcı” olduğunu vurguladı.

Okumaya Devam Et

Çok Okunanlar

English