Hamas’ın kabul edebileceğini söylediği ateşkes teklifi ABD-İsrail’in önerisinden küçük farklılıklar içeriyor. Ancak bu değişiklikler için CIA direktörüne danışıldı. Teklifte, İsrail’in daha önce kabul ettiği ancak tanımı bir sürtüşme noktası olabilecek “sürdürülebilir sükûnet” ifadesi kullanılıyor.
New York Times’ın bilgi sahibi iki yetkiliye dayandırdığı habere göre, Hamas’ın kabul edebileceğini söylediği rehine-tutsak takası ve ateşkes teklifi, İsrail ve ABD’nin kısa süre önce Hamas’a sunduğu tekliften küçük ifade farklılıkları içeriyor.
Yetkililer, değişikliklerin Arap arabulucular tarafından CIA direktörü William Burns’e danışılarak yapıldığını ve yeni versiyonda, tüm tarafların daha önce kabul edebileceklerini söylediği “sürdürülebilir bir sükunetin” nihai olarak yürürlüğe girmesi gibi kilit bir ifadenin korunduğunu söyledi.
İki yetkili Hamas’tan gelen yanıtın ciddi bir yanıt olduğunu ve artık bir anlaşmaya varıp varmama kararının İsrail’e ait olduğunu ve İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun bu tanıma karşı çıkmasının beklendiğini söyledi.
Orta Doğu’daki yetkililerden biri Hamas’ın bu terimi savaşın sona ermesi, İsrail’in askeri eylemlerini durdurması ve askerlerini Gazze’den çekmesi olarak gördüğünü belirtti.
Bir yetkili, İsrail’in “kalıcı ateşkes”e atıfta bulunulmasına itiraz etmesinin ardından müzakere taraflarının haftalar önce “sürdürülebilir sükûnet” terimi üzerinde anlaştığını hatırlattı. İsrailli yetkililer savaşın sona ermesini açıkça öngören herhangi bir anlaşmaya karşı olduklarını vurguluyorlar.
Hamas’ın kabul ettiği teklife göre, 42 günlük ateşkes ve çok daha fazla sayıda Filistinli mahkûmun serbest bırakılması karşılığında rehineleri -kadınlar, yaşlılar ve tıbbi tedaviye ihtiyacı olanları- serbest bırakacak. İsrail 33 rehine istiyordu, ancak kaç kadın ve yaşlının hayatta olduğu belli değil ve ilk aşama cenazeleri de içerebilir.
Bu, her iki tarafın da karşılıklı adımlar atacağı üç aşamadan ilki olacak. Yetkililer, ikinci aşamada iki tarafın daha fazla rehinenin serbest bırakılmasını da içeren “sürdürülebilir bir sükunete” ulaşmak için çalışacağını söyledi. Her iki yetkili de savaşan tarafların “sürdürülebilir sükunet “in tanımı konusunda muhtemelen çatışacaklarını kabul etti.
Görüşmeler bugün devam edecek
ABD’nin müzakerelerdeki başlıca temsilcisi olan Burns, teklifler ve karşı teklifler üzerinde çalışmak üzere bölgede bulunuyor. İki yetkili, Katarlı ve Mısırlı arabulucuların pazartesi günü kendisiyle Hamas’ın kabul etmeye hazır olduğu değişiklikler hakkında görüştüğünü söyledi. Hamas değişiklikleri Arap arabulucuların önerdiğini söylerken bir yetkili de Hamas’ın önerdiğini ifade etti. Burns’ün bugün Kahire’de yapılacak görüşmelere katılması bekleniyor.
İsrail Başbakanlık Ofisinden yapılan açıklamada yeni teklifin İsrail’in taleplerini karşılamadığı ancak ülkenin kabul edilebilir bir anlaşmaya varma umuduyla görüşmelere yine de çalışma düzeyinde bir heyet göndereceği belirtildi. ABD’li bir yetkili Kahire’deki görüşmelerin amacının Hamas tarafından önerilen değişiklikleri müzakere etmek ve kalan meseleleri konuşmak olduğunu söyledi.
Katar Dışişleri Bakanlığı bugün yapılacak görüşmelere bir Katar heyetinin de katılacağını açıkladı ve “görüşmelerin acil ve kalıcı” bir ateşkes, rehine ve tutukluların değişimi ve Gazze’nin tamamına “sürdürülebilir” bir yardım akışı için bir anlaşmaya varılmasıyla sonuçlanmasını umduklarını ifade etti.
