İran ve Çin’den çeşitli alanlarda 16 mutabakat zaptı

İran ile Çin arasında “25 Yıllık Kapsamlı İşbirliği Anlaşması” kapsamında 16 mutabakat zaptı imzalandı.

İran resmi ajansı IRNA’ya göre, İran Ekonomi Bakanı İhsan Handuzi, resmi ziyaret kapsamında başkent Tahran’a gelen Çin Başbakan Yardımcısı Hu Chunhua ve beraberindeki üst düzey heyet ile görüşme sonrası açıklamada bulundu.

Bakan Handuzi, iki ülke arasında imzalanan 25 Yıllık Kapsamlı İşbirliği Anlaşması’nın açıklık kazanması ve hızlı bir şekilde uygulanabilir olması için uzman heyetlerin görüştüğünü belirtti.

Heyetler arası görüşmelerin ardından 16 farklı proje için mutabakat zaptı imzalandığını aktaran Handuzi, mutabakatların, enerji, petrol, doğal gaz, ortak yatırımlar, döviz alışverişi, stratejik transit geçişler ve limanlar gibi çeşitli alanları kapsadığını ifade etti.

Handuzi, ayrıntıların ise devlet başkanları arasında yapılması planlanan görüşmede açıklanacağını belirtti.

Bu bakımdan imzalanan 16 mutabakatın İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ile Çin Devlet Başkanı Xi Jinping arasında yapılacak görüşme öncesi bir ön hazırlık niteliğinde olduğunu söyleyen Handuzi, “İki ülke de tüm uluslararası baskı ve yaptırımlara rağmen ticari ilişkilerini geliştirmek istiyor. Çin ile ticaretimizde yüzde 20 gibi bir artış var. 2023’te ticaret hacmimizin daha da artmasını istiyoruz” ifadelerini kullandı.

‘Tek taraflılığa karşı aynı pozisyondayız’

Çinli heyet ayrıca İran Cumhurbaşkanı Yardımcısı Muhammed Muhbir ile de bir araya geldi.

Cumhurbaşkanı Yardımcısı Muhbir, görüşmede, “İran ve Çin’in dünya hakimiyetinin tek taraflılığına karşı aynı görüş ve pozisyona sahip olduğunu ve iki ülke arasında çeşitli konularda iyi ve yapıcı müzakerelerin sürdüğünü” ifade etti.

İran’ın petrol ve gaz rezervlerine, transit taşımacılık gibi sektörlerdeki kapasitesine işaret eden Muhbir, Tahran’ın enerji, transit geçiş ve ortak üretim gibi sektörlerde Pekin ile işbirliğini geliştirmeye hazır olduğunu kaydetti.

İran Cumhurbaşkanı Yardımcısı Muhammed Muhbir ve Çin Başbakan Yardımcısı Hu Chunhua 

25 Yıllık Kapsamlı İşbirliği Anlaşması

İran’ın, Çin’in “Kuşak Yol” girişimine katılımını öngören 25 Yıllık Kapsamlı İşbirliği Anlaşması, Tahran ve Pekin yönetimleri tarafından geçen yıl imzalanmıştı.

İran Dışişleri Bakanlığının kamuoyuyla paylaştığı bilgilendirme metninde, anlaşmanın “ekonomi, güvenlik, teknoloji ve enerji” başta olmak üzere birçok alanı kapsadığı belirtilmişti.

Bu çerçevede iki ülkenin petrol üretimi, taşımacılık, demir yolu, kara yolu ve liman altyapı geliştirme çalışmaları, bankacılık ve bilgi teknolojileri alanında işbirliği yapması öngörülüyordu.

Çin Başbakan Yardımcısı Hu Chunhua ve beraberindeki üst düzey heyet, resmi ziyaret kapsamında geldiği başkent Tahran’da, İran Cumhurbaşkanı Yardımcısı Muhammed Muhbir ve İranlı yetkililer ile 25 Yıllık Kapsamlı İşbirliği Anlaşması’nın uygulanma sürecini de değerlendirdi.

İran Cumhurbaşkanından ‘Riyad’ hatırlatması

Hu Chunhua, ayrıca İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ile de görüştü.

IRNA’nın haberine göre, İran İslam Cumhuriyeti ile Çin arasındaki bağların “İslam Devrimi’nin zaferinden bu yana sürekli geliştiğini” kaydeden Reisi, Çin Devlet Başkanı’nın bölgeye yaptığı son ziyarette ortaya koyduğu bazı tavırların İran hükümetinin ve halkının memnuniyetsizliğine neden olduğunu ve bu konuda ciddi bir telafi beklediklerini sözlerine ekledi.

Çin heyetinin İran’da bulunmasının iki devlet arasındaki ekonomik ve ticari işbirliğinin gelişmesi açısından önemli olduğunu anlatan Reisi, iki ülke cumhurbaşkanlarının daha önceki görüşmelerinde varılan anlaşmalara işaret ederek bunları hayata geçirme çağrısında bulundu.

‘İran’ın egemenliğine saygı duyuyoruz’

Hu Chunhua ise Çin’in “güçlü bir İran ile ilişkiler geliştirme iradesini” ülkenin kalıcı bir stratejisi olarak vurguladı ve bunu değişmez bir irade olarak nitelendirdi.

Çin’in İran ile ilişkilerini güçlendirme ve derinleştirme kararlılığının bölgesel ve uluslararası gelişmeler ne olursa olsun devam edeceğini belirtti.

Çin’in, İran’ın ulusal egemenliğine ve toprak bütünlüğüne her zaman saygı duyduğunu söyleyen Hu Chunhua, İran’ın temel çıkarlarını güvence altına alma çabalarını desteklediğini de sözlerine ekledi.