İsrailli askeri analistler, İran’la doğrudan bir çatışmanın Gazze savaşını değiştirip değiştirmeyeceği ya da Refah kentini işgal etme kararını etkileyip etkilemeyeceği konusunda ikiye bölünmüş durumda.
İran’ın, İsrail’in Şam’daki konsolosluk saldırısına yanıt olarak düzenlediği füze ve insansız hava aracı saldırısının Gazze’deki savaşı nasıl etkileyeceği tartışılıyor.
New York Times’a konuşan İsrailli askeri analistler, İran’la daha doğrudan bir yüzleşmenin altıncı ayına giren Gazze’deki savaşı değiştirip değiştirmeyeceği konusunda ikiye bölünmüş durumdalar. Bu savaşta bir sonraki dayanak noktası, İsrail’in bir milyondan fazla Filistinlinin insani kriz nedeniyle kaçtığı güneydeki Refah’ta Hamas’ı takip etmeye karar verip vermemesine bağlı olabilir.
Bazı analistler, Gazze’deki gelişmelerin İsrail’in İran’a karşı büyük bir karşı saldırıyla cevap verip vermemesine bağlı olacağını savunuyor. Diğerleri ise İsrail’in Gazze Şeridi’ndeki askeri harekatının etkilenmeyeceğini görüşünde.
Emekli bir tuğgeneral ve İsrail ordusunun stratejik planlama bölümünün eski yöneticisi olan Shlomo Brom, İsrail’in İran saldırısına büyük bir güçle karşılık vermesi halinde, bunun İsrail yönetimini dikkatini Gazze’den uzaklaştırmak zorunda bırakacak çok cepheli bir savaşı tetikleyebileceğini söyledi. General Brom, önemli bir bölgesel çatışma durumunda İsrail’in, İsrailli yetkililerin “Hamas’ın son kalesi” olarak nitelediği Refah’ı işgal etme planlarını ertelemeyi seçebileceğini söyledi. General Brom, “Birden fazla alanda eş zamanlı, yüksek yoğunluklu savaşlar yürütmek bizim için rahat değil” diye ekledi.
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, uluslararası baskılara rağmen Refah’a kara kuvvetleri gönderme sözü verdi. Adının açıklanmaması koşuluyla konuşan İsrailli bir yetkili, İran saldırısının ordunun Refah’ı işgal planı üzerinde hiçbir etkisi olmayacağını söyledi.
General Brom, İran’la geniş çaplı bir doğrudan çatışmanın Gazze’deki savaşı sona erdirebileceğini söyledi. Ancak savaşın bu şekilde sona ermesi için İsrail, İran, Hamas ve Hizbullah dahil birçok tarafı kapsayan daha geniş bir ateşkes gerekiyor.
Brom, “Bir krizi çözmek için önce durumun daha da kötüleşmesi gerektiğine dair bir fikir var” diyerek İran’la gerilimi tırmandırmanın ardından kapsamlı bir ateşkesin, bu ülkeyi bölgesel vekil güçlerini İsrail’le savaşı durdurmaya itebileceğini açıkladı.
İsrail savaş kabinesi üyeleri pazar günü bir araya geldikten sonra resmi bir açıklama yapmazken, görüşmelerle ilgili olarak isminin açıklanmaması koşuluyla konuşan İsrailli bir yetkili, ülkenin İran’ın saldırısına karşılık vereceğini ancak bunun ne zaman ve nasıl olacağının belirsiz olduğunu belirtti.
Ancak diğer askeri uzmanlar İran saldırısı ile Gazze’deki savaş arasındaki bağlantıyı reddetti.
İsrail askeri istihbaratında görev yapmış emekli bir tümgeneral olan Amos Gilead, “Hiçbir bağlantı yok” dedi. General Gilead, İsrail Ordusu’nun İran’a karşı savaşmak ve Gazze’de Hamas’a karşı savaşmaya devam etmek için yeterli kaynağa sahip olduğunu söyledi.
Diğer analistler de benzer bir noktaya değinerek İran’la savaşmak için gereken kaynakların Gazze’de ihtiyaç duyulanlardan farklı olduğunu savundu. İsrail’in İran’a karşı koymak için savaş uçaklarına ve hava savunma sistemlerine ihtiyacı olduğunu söylediler. Buna karşılık ordunun Gazze’de Hamas’la savaşmak için esas olarak kara birliklerine, insansız hava araçlarına ve saldırı helikopterlerine ihtiyacı olduğunu eklediler.
Emekli tümgeneral ve İsrail Ulusal Güvenlik Konseyi eski Başkanı Giora Eiland, “Bu iki şey arasında gerçek bir gerilim yok” dedi.
Yine de General Eiland, İran saldırısını püskürten ABD, İngiltere ve Ürdün’ün de dahil olduğu koalisyonun başarısının, İsrail’e Gazze’deki savaşı sona erdirerek uluslararası alanda yıpranan imajını düzeltme konusunda ilham verebileceğini söyledi.
ABD, İsrail’in Gazze’de savaşa girme kararını büyük ölçüde desteklemiş olsa da artan ölü sayısından duyduğu hoşnutsuzluğun sinyallerini veriyor ve Refah’ta büyük bir kara saldırısına karşı uyarıda bulunuyor. ABD’nin pazar günü İran’a ait insansız hava araçlarını ve füzeleri düşürme konusunda İsrail’e verdiği destek, İsrailli muhatapları üzerinde daha fazla baskı kurmasını sağlayabilir.
General Eiland böyle bir sonucun İsrail’in uluslararası toplumda iyi niyet kazanmasına yardımcı olabileceğini ve Gazze’deki savaşı ve Lübnan’daki İran destekli milis gücü Hizbullah’la çatışmaları sona erdirecek bir çözüme ulaşılmasına katkıda bulunabileceğini söylese de Netanyahu’nun böyle bir yola gireceğinden kuşkulu. Başbakan’ı kastederek “Gazze’de ‘tam zafer’ kazanmak ve Refah’ı ele geçirmek istediğini söylüyor ki bu iki ya da üç ay sürebilecek bir süreç” dedi: “Netanyahu’nun farklı bir zihniyete ve önceliklere sahip olduğu açık.”
