Japonya Başbakan Shigeru Ishiba ve ABD Başkanı seçilen Donald Trump, Cumhuriyetçilerin Demokrat rakibi Kamala Harris’e karşı kazandığı çarpıcı zaferin ardından perşembe günü ilk telefon görüşmelerini gerçekleştirirken Japon lider ocak ayında resmen göreve başlamadan önce Trump ile ilişki kurmaya çalışıyor.
Yaklaşık beş dakika süren görüşmede Ishiba gazetecilere yeni lideri zaferinden dolayı kutladığını söyledi ve iki müttefik lider “Japonya-ABD ittifakını daha da yüksek bir seviyeye çıkarmak” için yakında bir araya gelmeyi kabul etti.
“Bu onunla yaptığım ilk birebir görüşmeydi ama dostane bir havada geçti. Açık ve samimi bir şekilde konuşabileceğimiz izlenimini edindim” diyen Ishiba, görüşmenin her iki tarafın da ‘birlikte iyi işler yapmayı’ dört gözle beklediklerini söylemesiyle sona erdiğini sözlerine ekledi.
Ishiba, 10-16 Kasım tarihleri arasında Peru’da düzenlenecek olan Asya-Pasifik Ekonomik İşbirliği forumuna ve 18-19 Kasım tarihlerinde Rio de Janeiro’da düzenlenecek olan 20’ler Grubu zirvesine katılmak üzere önümüzdeki hafta Güney Amerika’ya gitmeyi planlıyor ve burada üst düzey ABD’li ve Çinli yetkililerle bir araya gelebilir.
Ayrıca Trump’la görüşmek üzere ABD’ye olası bir ziyareti de koordine ediyor.
Ishiba, ABD askerlerinin Japonya’daki varlığını düzenleyen ikili Kuvvetler Statüsü Anlaşması’nın (SOFA) gözden geçirilmesi ve bir “Asya NATO’su” oluşturulması da dahil olmak üzere gündeme getirdiği bazı tartışmalı güvenlik önerilerini tartışıp tartışmadıklarından bahsetmedi.
Ancak gazetecilere konuşan başbakan, ittifakı yönetmenin ve geliştirmenin mali kaygılar ve operasyonel sorunlar içerdiğini vurguladı. Ishiba ayrıca Trump ile ekipman ve lojistik gibi konuları görüşmeye istekli olduğunu ifade etti.
Parlamentodaki en büyük muhalefet gücü olan Japonya Anayasal Demokrat Partisi’nin (CDP) lideri olan eski Başbakan Yoshihiko Noda da aynı gün Tokyo’da düzenlediği basın toplantısında Japonya liderinin Trump ile kişisel bir ilişki kurmaya öncelik vermesi gerektiğini söyledi.
Parlamento pazartesi günü özel bir oturum düzenleyecek ve iktidar bloğunun geçen ayki genel seçimlerde aldığı kötü sonuçların ardından Ishiba’nın yeniden başbakan seçilmesi bekleniyor.
Noda, Trump’ın Amerikan izolasyonizmi konusunda endişeleri artıran sloganı ‘Önce Amerika’ vurgusunu hatırlatarak “uluslararası taahhütlerden geri adım atılmasına yol açma olasılığının yüksek olmasından endişe duyuyorum” dedi.
CDP lideri, Trump’ın 2016’da seçilmesinin ardından ABD liderlerinin Asya’ya odaklanmasının azaldığını, Trump’ın önemli bölgesel zirveleri kaçırdığını ve halefi Başkan Joe Biden’ın da sadece birkaç foruma katıldığını belirtti.
Noda, “Özellikle Asya’daki gergin güvenlik ortamı göz önüne alındığında, Japonya’nın Trump’ın bu bölgeye bağlı kalmasını sağlamak için daha güçlü bir liderlik yapması gerektiğine inanıyorum” dedi.
Trump’ın Japonya’nın savunma maliyetleri ve üs yüklerinden daha fazla pay almasını talep edebileceğine dair endişelerin ortasında Noda, Tokyo’nun bu konudaki tutumunu net bir şekilde açıklaması ve SOFA revizyonları gibi önerilerde kendini daha iyi savunması gerektiğini söyledi.