Dünya liderleri Kuşak ve Yol Forumu için hafta başı itibariyle Çin’e gelmeye başladı.
Kuşak ve Yol Girişimi’nin 10. yıldönümü için 17-18 Ekim’de Pekin’de düzenlenecek foruma, Çin Dışişleri Bakanlığı’na göre yaklaşık 130 ülke ve 30 küresel kuruluştan temsilcilerin katılması bekleniyor. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin de zirveye katılması beklenen liderler arasında.
Çarşamba günkü resmi açılıştan ve bir dizi üst düzey forum ve tartışmadan önce salı günü bir üst düzey yöneticiler zirvesi düzenlenecek. 2019’da düzenlenen üçüncü kuşak ve yol forumundaki CEO’lar toplantısına yaklaşık 800 üst düzey yönetici katılmıştı.
‘Xi’nin liderliğinin sembolü’
South China Morning Post’a konuşan, Georgia Teknoloji Enstitüsü’nde uluslararası ilişkiler profesörü olan Wang Fei-Ling forumun Çin Devlet Başkanı Xi Jinping’in prestiji açısından “önemli” olduğunu çünkü Kuşak ve Yol planının Xi’nin “kişisel vizyonunun ve liderliğinin önemli bir sembolü” olduğunu söyledi.
Wang, “Bence Pekin, katılımcılar arasındaki dayanışma imajını tazelemek için bazı açıklamalar yoluyla [girişimin] ivmesini sürdürmeyi umuyor,” dedi.
Wang, ayrıca “büyük güç diplomasisinin” bir parçası olarak Çin’in dünya sahnesindeki etkisini sergilemeye ve ABD ile stratejik rekabeti derinleştikçe destek toplamaya çalışacağını ekledi.
Afrika ve Orta Asya gibi bölgelerdeki gelişmekte olan ülkeler tarafından sıcak bir şekilde karşılanan Kuşak Yol Girişimi, Batı’da ise Çin’in ‘jeopolitik ve ekonomik nüfuzunu genişletmek için bir platform’ olarak eleştirildi.
Xi’nin 2013 yılında Kuşak ve Yol altyapı stratejisini ilan etmesinden bu yana, Çin hükümetine göre Pekin, 150’den fazla ülkeyle demiryolu altyapısından limanlara kadar çeşitli projeler içeren anlaşmalar imzaladı.
‘Çin, forumu küresel işbirliğine yön vermek için değerlendirecek’
Pekin’deki Renmin Üniversitesi’nde uluslararası ilişkiler profesörü olan Wang Yiwei, özellikle küreselleşmenin geleceği belirsizliğini korurken Çin’in forumu Kuşak ve Yol planı aracılığıyla “küresel işbirliğine yön vermek için” kullanmasını beklediğini söyledi.
Zirve öncesinde bu ay yayınlanan Beyaz Kitaba göre Kuşak ve Yol Girişimi, Çin’in dışa açılma ve uluslararası işbirliğine yönelik “kapsayıcı planı ve en üst düzey tasarımı” olmaya devam edecek.
Belgede, “Çin küresel işbirliğine kaynak katkısını artırmaya hazırdır” ve “yükselen ekonomilerin ve gelişmekte olan ülkelerin küresel yönetişimde daha fazla söz sahibi olması için çalışacaktır” deniliyor.
Batı değerlerine meydan okuma
Johns Hopkins ve Nanjing üniversiteleri arasında bir işbirliği olan Hopkins-Nanjing Çin ve Amerikan Araştırmaları Merkezi’nde uluslararası politika profesörü olarak görev yapan David Arase ise, forumun Çin’in “Batı değerlerine meydan okuyan küresel hedeflerinin” vurgulanmasında kilit rol oynayacağını söyledi.
Geçtiğimiz ay BM Genel Kurulu’nda Çin Başkan Yardımcısı Han Zheng, daha az gelişmiş ülkeleri Batı değerlerine karşı Pekin’e katılmaya çağırarak, onlara mevcut “hegemonik” sisteme bir alternatif sunmuştu.
Arase ayrıca tüm gözlerin olası bir Xi-Putin zirvesinde olacağını ve açıklamalarının Ukrayna, devam eden İsrail-Hamas çatışması ve Tayvan Boğazı gibi her iki tarafı da ilgilendiren konuları içerebileceğini belirtti.