Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron 28 Ağustos Pazartesi günü büyükelçilere hitaben yaptığı yıllık konuşmasında, mevcut zorlukların üstesinden gelmek ve Avrupa’nın ve batının nüfuzunu korumak için Avrupa Birliği’nde (AB) kurumsal değişiklikler yapılması çağrısında bulundu.
Élysée Sarayı’nda yaklaşık iki saat boyunca Fransız diplomasisinin önceliklerini ortaya koyan Macron, ‘uluslararası bağlamın daha karmaşık hale geldiğini ve batının, özellikle de Avrupa’nın zayıflaması riskini taşıdığını’ savundu.
Macron’a göre Avrupalılar ‘nüfuslarının, ürettikleri zenginliğin ve dünya ticaretindeki paylarının nesnel olarak azalmasına’ ve ‘uluslararası düzenin giderek sorgulanmasına’ tanık oluyorlar. Fransız lider bu durumun, yeni uluslararası güçlerin rolü, enerji krizi ve ‘bazı durumlarda yeniden icat edilmiş ya da hayal edilmiş sömürgecilik karşıtlığından, bazı durumlarda ise araçsallaştırılmış batı karşıtlığından beslenen bir hınç politikası’ ile daha da kötüleşmekte olduğunu ileri sürdü.
Macron, BRICS ve ‘alternatif bir düzen getirme arzusu’ ile Çin-Amerikan gerilimleri ile sarsılan uluslararası düzenin, uluslararası ticaret kurallarının sorgulanmasına yol açtığını söyledi.
‘Jeopolitik Avrupa’ için NATO’da daha fazla sorumluluk
Bunun haricinde Macron bir kez daha Avrupa’nın NATO’ya ‘daha fazla katılması’ çağrısında bulundu. Fransız Cumhurbaşkanı,
NATO’nun Avrupa ayağının ‘NATO’nun düşmanı olmadığını’ söylerken, Avrupa savunması için ‘daha fazla sorumluluk alması gerektiği’ iddiasında bulundu. Macron’a göre bu sorumluluk, ‘Avrupalıların NATO içinde jeopolitik bir azınlık olması durumundan uzaklaşmayı’ mümkün kılmalı ve Avrupa savunma sanayinin gücünün artırılmasını gerektirmeli.
Bununla birlikte, ‘jeopolitik bir Avrupa’ inşa etmek isteyen Cumhurbaşkanı, ‘Avrupa istikrarını güvenlikten daha fazlası olarak düşünmek’ gerektiğini de sözlerine ekledi. Macron bu amaçla, Ukrayna’daki savaşın başlamasından kısa bir süre sonra hayata geçirilen ve Fransa öncülüğünde kurulan Avrupa Siyasi Topluluğunun (EPC) ‘barışın Avrupa’sı’na ulaşmada ‘belirleyici bir faktör’ olduğunu öne sürdü.
AB’de ‘kurumsal reform’ çağrısı
Fransa Cumhurbaşkanına göre bunun için AB’deki genişlemeye paralel olarak özellikle Batı Balkanlarla ilgili biçimde, kurumsal değişikliklerin yapılması gerekiyor.
“Günümüzün zorluklarıyla baş edebilmemiz için Avrupa’nın kalbinin daha fazla bütünleşmesi gerekiyor,” diyen Macron, “Bu nedenle belirli politikalarda ve belki de bu Avrupa’da çeşitli hızlarda daha fazla bütünleşmeyi kabul edecek kadar cesur olmamız gerekiyor,” diye ekledi.
‘Rusya bu savaşı kazanmamalıdır’
Bu arada Macron, AB’nin Rusya’ya karşı ‘doktrin konusunda kararlı’ olması gerektiğini belirterek, “Rusya bu savaşı kazanamaz ve kazanmamalıdır,” dedi.
Macron, bu hedefe ulaşmak için önümüzdeki yıllarda ‘hatırı sayılır bir mali, diplomatik ve kapasite yatırımı yapılacağını’ da sözlerine ekledi.
‘Küresel yönetişim’de yeni düzenleme
Daha geniş planda ise, ‘batının gerileyişine’ karşı koymak için Fransız lider, Uluslararası Para Fonu (IMF) ve Dünya Bankası da dahil olmak üzere ‘küresel yönetişimde köklü bir reform’ çağrısında bulundu.
Macron, bu reformun şu anda bu sistemin parçası olmayan ülkeleri de kapsaması gerektiğinin altını çizdi. Bunun olmadığı durumda, Fransız lidere göre, “Alternatif bir düzenin yaratılmasına izin vermiş oluruz ve kendi sistemimizi marjinalleştirmeye doğru ilerleriz.”
Macron ayrıca Avrupalılar ile Hindistan, Brezilya ve Güney Afrika gibi gelişmekte olan ülkeler arasında işbirliği için ‘yeni formatlar üzerinde çalışmak’ ve mevcut formatlara kısılı kalmamak için bir kez daha ‘cesaret’ çağrısında bulundu.
