İtalya Başbakanı Giorgia Meloni, salı günü Libya’nın iki rakip yönetimini ziyaret ederken Kuzey Afrika ülkeleriyle işbirliğini artırarak göçle mücadelede ısrar ederken, insan hakları aktivistleri İtalya’nın Libyalı milisleri finanse etmeyi durdurması çağrısında bulundu.
Salı günü Libya’ya giden Meloni, Libya Başbakanı Abdulhamid Dibeybe ve Libya Başkanlık Konseyi Başkanı Muhammed Yunus el-Menfi ile bir araya geldi.
İtalya Başbakanlık kaynaklarına göre Meloni, göç konusunu öncelikli bir tartışma konusu olarak ele aldı. Meloni’nin, halihazırda önemli sonuçlar verdiği için İtalya ve Libya’nın çıktıkları yolda devam etmeleri gerektiğini vurguladığı ve bu konuda işbirliğinin daha da genişletilmesini önerdiği bildirildi.
Meloni’nin ayrıca Libya’yı ‘Roma Süreci’ olarak adlandırılan ve ilk somut projelerin önümüzdeki haftalarda belirleneceği çalışma gruplarına dahil olmaya çağırdığı bildiriliyor.
Meloni tarafından geçen yaz başlatılan Roma Süreci, insan kaçakçılarıyla mücadele ederken çatışma, iktisadi zorluklar ve iklim değişikliği gibi temel nedenleri ele alarak göç politikası konusunda kolektif eylemi koordine etmeyi amaçlıyor.
El-Menfi, İtalyan şirketlerinin Libya’ya dönmesinin önemini vurguladı
İtalyan hükümetinden yapılan açıklamada, sağlık, eğitim ve araştırma ile gençlik ve spor alanlarında işbirliğine ilişkin “niyet beyanları” imzalandığı belirtildi.
Deklarasyonlar arasında üniversite değişim programlarının teşvik edilmesi, yenilenebilir enerji ve okyanus temelli iktisadi faaliyetler konusunda araştırma yapılması ve Libyalıların İtalyan hastanelerinde, özellikle de Libya’da tedavi imkânı bulunmayan çocukların, tedaviye erişiminin kolaylaştırılması yer alıyor.
El-Menfi’nin ofisi ise Facebook üzerinden yaptığı açıklamada “İtalyan şirketlerinin… yeniden inşa projelerine geri dönmelerinin öneminin” yanı sıra “terörizm ve yasadışı göçle mücadele alanlarında istişarelerin” sürdürülmesinin de altını çizdi.
Libya’daki tüm paydaşlarla temaslarda bulunmak üzere Bingazi’yi de ziyaret eden Meloni, Libya Arap Ulusal Ordusu lideri General Halife Belkasım Ömer Hafter ile de bir araya geldi.
Meloni’nin ofisinden kaynaklara göre, Başbakan Libya’nın istikrarına olan bağlılığını yinelerken, yaklaşan cumhurbaşkanlığı ve parlamento seçimlerinde uzlaşı sağlanmasına yönelik BM arabuluculuğundaki çabalara da destek verdi.
Libya şu anda iki rakip siyasi-askeri koalisyon tarafından yönetiliyor: Trablus’ta Dibeybe liderliğindeki BM destekli Ulusal Birlik Hükümeti ve Bingazi’de General Hafter tarafından desteklenen Usame Saad Hammad Salih liderliğindeki Ulusal İstikrar Hükümeti.
STK’lardan göç anlaşmasının iptali çağrısı
İtalyan İçişleri Bakanlığına göre, 2024 yılının ilk aylarında Libya’dan İtalya’ya düzensiz göçmen gelişleri en az 8.271. Bu rakam, 18.022 gelişin kaydedildiği 2023 yılının aynı dönemine kıyasla önemli bir düşüş.
Fakat bazı yorumcular, Yunan adalarına varışlardaki keskin artışa işaret ederek, Libyalı insan tacirlerinin İtalya’dan bazı çıkışları Yunanistan’a yönlendirmiş olabileceğini ileri sürüyor.
Meloni’nin Libya’yı ziyaret ettiği gün, Mediterranea Saving Humans adlı STK, “Libyalı milislerin İtalya tarafından finanse edilmesine son verilmesi” çağrısında bulundu ve insan hakları ihlallerinde suç ortaklığı olarak gördüğü bu durumu kınadı.
STK X’te yaptığı açıklamada, “İtalyan Parlamentosu önümüzdeki saatlerde Libya rejimine, bu ülkedeki göçmenlerin yakalanıp alıkonulması ve Avrupa’ya sığınmalarının engellenmesi karşılığında utanç verici bir fon sağlanmasını bir kez daha onaylamaya hazırlanıyor,” dedi.
Mediterranea Saving Humans, “2017’den bu yana İtalya ve Libya arasındaki bu anlaşmanın binlerce kadın, erkek ve çocuğu ölüme, işkenceye ve çeşitli acılara mahkum ettiğini” iddia ediyor.
