New York Times (NYT) gazetesinin haberine göre ABD, geçtiğimiz sekiz yıl boyunca Ukrayna’nın Rusya sınırı yakınlarında 12 casus üssü kurmasına yardımcı oldu.
Merkezi İstihbarat Teşkilatı’nın (CIA) Rusya, Avrupa, Küba ve diğer yerlerde faaliyet gösteren ‘yeni nesil Ukraynalı casusların’ eğitilmesine yardımcı olduğu belirtilen haberde, şimdi ABD istihbarat kurumlarının Ukrayna’ya füze saldırıları için istihbarat sağladığı, Rus birliklerinin hareketlerini izlediği ve casus ağlarının sürdürülmesine yardımcı olduğu kaydedildi.
Gazeteye göre, Rus birlikleri Ukrayna’ya müdahale etmeden kısa bir süre önce Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, ülkeyi CIA ve MI6’nın kontrol ettiği konusunda bilgilendirildi. Ortaklığın ayrıntıları on yıldır yakından korunan bir sırdı. NYT, Ukrayna, ABD ve Avrupa’dan mevcut ve eski yetkililer arasından 200’den fazla kişiyle görüştü.
The New York Times reports on America's secret war against Russia since Maidan in 2014: – On the eve of the US-backed coup in Ukraine, 24 February 2014, the new spy chief of the US-installed government in Kiev "called the C.I.A. station chief and the local head of MI6… and… pic.twitter.com/y0aTt9aAmN
Gazetenin muhabiri, ağın tesislerinden birini ziyaret etti. 12 casus üssünün neredeyse tamamı CIA tarafından finanse edildiği ve kısmen donatıldığı öne sürüldü.
Gazeteye konuşan üst düzey bir Avrupalı kaynak, Putin’in 2021’in sonlarında Ukrayna’ya asker göndermeyi düşündüğü sırada ‘Rusya’nın ana istihbarat kurumlarından birinin’ başkanıyla görüştüğünü söyledi.
‘CIA, İngiliz MI6 ile birlikte Ukrayna’yı kontrol ediyor’
İddiaya göre bu kişi, başkana ‘CIA’in İngiliz MI6 ile birlikte Ukrayna’yı kontrol ettiğini ve Moskova’ya karşı operasyonlar için bir sıçrama tahtasına dönüştürdüğünü’ aktardı.
Gazeteye göre “Putin ve danışmanları çok önemli bir dinamiği yanlış anladılar.” CIA, ‘Ukrayna’ya zorla girmedi’ ve ABD’li yetkililer Ukraynalılara güvenilemeyeceğinden korkarak ve Kremlin’i kışkırtmak istemeyerek bu işin parçası olmak istemedi.
Bu durum 2015 yılında, o dönemde Ukrayna’nın askeri istihbarat başkanı olan Valeriy Kondratyuk tarafından tersine çevrildi. CIA başkan yardımcısıyla bir toplantıya gelen Kondratyuk, yetkiliye ‘bir yığın gizli dosya’ verdi. Kısa süre sonra sırt çantaları belgelerle dolu CIA görevlilerinden oluşan gruplar ‘düzenli olarak Kondratyuk’un ofisine girip çıkmaya başladı’.
Kondratyuk, gazeteye yaptığı açıklamada Ukrayna’nın ‘güven koşulları yaratmak’ istediğini savundu.
Ortaklık Şubat 2014 tarihine kadar uzanıyor
Ortaklığın başlangıcı Rusya’nın Ukrayna’ya asker göndermesinden tam sekiz yıl öncesine, 24 Şubat 2014 tarihine kadar uzanıyor. Ukrayna Güvenlik Teşkilatı’nın (SBU) yeni başkanı Valentin Nalıvayçenko, CIA ve MI6’yı arayarak iç istihbarat teşkilatını sıfırdan inşa etme konusunda yardım istedi ve üçlü bir ortaklık önerdi.
NYT‘ye verdiği demeçte Nalıvayçenko, “Her şey böyle başladı,” diyerek, daha sonra o dönem CIA direktörü olan John Brennan ülkeye geldiği bilgisini verdi. Nalıvayçenko, Brennan ile görüşmesinde işbirliğine ilgi duyduklarını, ancak ABD’den yardım alabilmek için Amerikalılara kıymetli istihbaratlar sağlamayı teklif ettiklerini dile getirdi.
Gazeteye göre Başkan Barack Obama’nın danışmanları Moskova’yı kışkırtmaktan korktular ve ardından ‘Ukraynalıları çileden çıkaran’ gizli kurallar geliştirdiler. Söz konusu dönemde, Ukrayna’ya ölümcül sonuçlar doğurabilecek herhangi bir yardım sağlanması yasaklanmıştı.
NYT‘ye göre daha sonra Ukraynalılar ‘Washington’un aşırı ihtiyatına tahammül edemez hale geldiler’ ve ‘Beyaz Saray’ın Ukraynalıların kabul ettiğini düşündüğü şartları ihlal eden suikastlar ve diğer ölümcül operasyonlar düzenlemeye başladılar.’ İddiaya göre, ‘Washington’daki öfkeli yetkililer yardımı kesmekle tehdit ettiler ama bunu asla yapmadılar.’
Eski bir ABD’li yetkili, gazeteye yaptığı açıklamada ilişkilerin güçlendiğini, zira her iki tarafın da bunun faydalarını gördüğünü vurguladı.
Gizli işbirliği hem Donald Trump hem de Joe Biden döneminde devam etti
Bununla beraber gizli işbirliği hem Donald Trump hem de Joe Biden döneminde devam etti. Gazetenin de belirttiği üzere, Trump’ın eylemlerine rağmen, yönetimi genellikle farklı bir yönde ilerledi.
Örneğin o dönemde CIA Başkanı Mike Pompeo ve Ulusal Güvenlik Danışmanı John Bolton Kiev’i ziyaret ederek ortaklığa verilen desteği ifade etti.
Gazetenin makalesinde, “Bu ilişki o kadar güçlüydü ki Joe Biden yönetimi, Rus birliklerinin bölgeye girmesinden haftalar önce ABD personelini tahliye ettiğinde CIA görevlileri Ukrayna’nın batısında kalmaya devam etti,” anımsatmasını yaptı. SBU’nun eski başkanı İvan Bakanov, “Onlar olmasaydı Ruslara karşı koyamazdık,” yorumunu yaptı.
