İran’ın yeni Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan, ülkesinin Rusya’ya balistik füze tedarik ettiği iddialarını reddederek Batı ile diyalog arayışında olduğunu açıkladı.
İran’ın yeni Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan, ülkesinin Rusya’ya balistik füze tedarik ettiği iddialarıyla ilgili açıklama yaptı. Pezeşkiyan, Tahran’ın Moskova’ya bu silahları sağlamadığını vurgulayarak, İran’ın Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik ‘saldırgan tutumunu’ hiçbir zaman desteklemediğini belirtti.
Al-Arabiya televizyonunun haberine göre New York’ta Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu’na katılımı sırasında basın mensuplarına konuşan Pezeşkiyan, “Avrupalılar ve Amerikalılarla müzakere masasına oturmaya hazırız. Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik saldırganlığını hiçbir zaman desteklemedik,” ifadelerini kullandı.
Pezeşkiyan’ın açıklamalarına Moskova’dan yanıt geldi. Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, Moskova’nın Tahran’a Ukrayna’ya dönük askeri müdahale konusundaki tutumunu izah etmeye devam edeceğini söyledi. Peskov ayrıca, “Bu, İran’ın kendi egemen tavrıdır,” diye ekledi.
Batı basınında yer alan iddialar
6 Eylül’de The Wall Street Journal, İran’ın Rusya’ya yüzlerce kısa menzilli balistik füze transfer ettiğini bildirdi. The Times‘a göre, söz konusu füzeler 200 adet Fetih-360 füzesi olup 4 Eylül’de bir Hazar limanına teslim edildi.
İran parlamentosu ulusal güvenlik ve dış politika komisyonu üyesi Ahmed Bahşayeş Ardestani teslimatları doğruladı. Ardestani, Tahran’ın soya ve buğday karşılığında füze takası yapmak zorunda kaldığını belirtti ve İran’ın zaten Hizbullah, Hamas ve Haşdi Şabi’ye füze tedarik ettiğini, dolayısıyla Rusya’ya da füze vermesinde bir sorun görmediğini vurguladı.
Bloomberg‘e konuşan ve isimlerinin açıklanmasını istemeyen Avrupalı yetkililer, ABD ve İngiltere’nin, İran’ın balistik füzeleri karşılığında Rusya’nın İran’a nükleer teknoloji transfer etmiş olabileceğinden şüphelendiklerini ifade etti.
Füze transferi nedeniyle ABD ve Avrupa, İran’a karşı yeni yaptırımlar uygulayarak askeri tedarikle ilgili İranlı şirket ve şahısların yanı sıra havayolu şirketi Iran Air’i de hedef aldı.
21 Eylül’de, Fetih-360 füzelerini Rusya’ya tedarik eden İran’ın, bu füzeleri fırlatmak için gerekli mobil rampaları sağlamadığı ortaya çıktı. Reuters‘a konuşan uzmanlar, Tahran’ın bu şekilde Batılı ülkelerle ‘gerilimi azaltma’ müzakerelerinde kendisine manevra alanı bırakmaya çalıştığını düşünüyor.
Tahran ile Moskova arasındaki askeri iş birliği, Rusya’nın Şubat 2022’de Ukrayna’ya askeri müdahalesinin bu yana belirgin bir şekilde arttı. İran, Şahid insansız hava araçlarını tedarik etmeye başladı ve ardından bunları üretmek için Rusya topraklarında bir fabrika inşa edildi.
2023 baharında Amerikan istihbaratı, Rusya’nın İran’a nükleer silahlar için uranyum tedarik etme sözü verdiği gizli bir anlaşma olduğunu öne sürdü.
Pezeşkiyan, İran’ın son cumhurbaşkanlığı seçimlerindeki tek reformist adaydı. Mayıs ayında bir helikopter kazasında hayatını kaybeden önceki cumhurbaşkanı İbrahim Reisi’nin politikalarını devam ettiren diğer adayların aksine, yetkilileri açıkça eleştirdi.
