Uzun bir süre Almanya ile diğer batılı müttefikleri arasında gerilime neden Ukrayna’ya Leopard tanklarını gönderme meselesi, bu hafta sonuca bağlandı ve Berlin, Kiev’e tank gönderilmesine yeşil ışık yaktı.
ABD ile Almanya arasında kapalı kapılar ardında sert tartışmalara neden olan tank meselesinde, Beyaz Saray’ın nasıl karar aldığına dair Politico’da bir haber yayınlandı.
Haberdeki iddiaya göre, ABD Başkanı Joe Biden, en sonunda Rusya’ya karşı ‘birleşik bir cephe’ halinde olduklarını göstermek için tank gönderme kararı aldı.
Biden’ın ihtilafı çözmek için müdahale etmesine, başta Savunma Bakanı Lloyd Austin olmak üzere bazı üst düzey yetkililerin de destek olduğu ve 31 M1 Abrams tankının gönderilmesine bu şekilde karar verildiği belirtiliyor.
ABD’li bir yetkilinin aktardığına göre, Biden, Almanya’nın Leopard vermesinin koşulunun Abrams vermek olduğunu biliyordu ve müttefiklerin arasında birlik onun için en önemli şeydi.
ABD’nin tereddütleri
İsmini açıklamak istemeyen 18 ABD’li ve Avrupalı yetkilinin görüşlerine dayandırılan haberde, üst düzey Pentagon yetkililerinin, açık ve kapalı toplantılarda Abrams tanklarını göndermenin akıllıca olmadığında ısrar ettiği vurgulanıyor.
Abrams tanklarını kullanacak Ukraynalı askerlerinin kısa sürede eğitilemeyeceğini ve Ukrayna’nın çamurlu kış mıntıkasında görev yapmasının zor olacağını savunan yetkililer, ekipmanların da karmaşık ve pahalı olduğunu vurguladılar.
Fakat bu tezler ve Pentagon’un ayak sürüyen tutumu, üst düzey Beyaz Saray yetkililerini ve Ukrayna hükümetini kızdırdı. Kimileri ise bunun doğru olmadığını ve Pentagon şefi Austin’in Ukrayna’nın ihtiyaçlarına duyarlı olduğunu ileri sürüyor.
Savaş sanayisi de Pentagon’a kızmış
Başka bir ABD’li yetkili ise, Beyaz Saray ve Dışişleri Bakanlığının Ukrayna’ya yardım meselesini tek boyutlu değerlendirdiğini, Pentagon’un yardım ederken bir yandan da ABD’nin askeri olarak hazır oluşunu, temin edilen ekipmanın lojistiğini, hassas teknolojinin ifşasını ve Ukraynalıların eğitimini de hesapladığını söyledi.
Pentagon ayrıca Amerikan silah sanayisini de kızdırdı. Geçtiğimiz haftalarda Pentagon’un Ukrayna’dan sorumlu yöneticisi Laura Cooper, Abrams tankları için ‘çok benzin içiyorlar’ demişti.
Politico’ya konuşan ‘sanayinin içinden biri’, ABD’nin Abrams tanklarını göndermek istemeyebileceğini ama Beyaz Saray’ın tankları eleştirmemesi gerektiğini söyledi. Yetkili, Polonya’nın General Dynamics’ten M1 Abrams tanklarını aldığını, Avustralya, Irak, Fas, Suudi Arabistan, Mısır gibi ülkelerin de tankların ihracat versiyonlarını satın aldığını hatırlatıyor.
Pentagon-Beyaz Saray farkı mı?
ABD ile müzakerelere katılan Alman yetkililer, Pentagon ile Beyaz Saray arasında fark olduğunu, Pentagon’un Beyaz Saray’a göre tank konusunda daha tereddütlü olduğunu ileri sürüyorlar.
Müzakerelerde fark edilen bir başka nokta da, ABD’lilerin Berlin’in Abrams ısrarı nedeniyle gitgide daha da sinirli hale geldiği.
Bunun yanı sıra Almanların Avrupa’daki ortakları da seslerini yükseltmeye başladılar. Özellikle Davos’ta özel konuşmalarda, Polonya Devlet Başkanı Andrzej Duda ve Litvanyalı mevkidaşı Gitanas Nauseda, Almanya ve Başbakan Olaf Scholz’e karşı hayal kırıklıklarını dile getirdi.
Scholz’ün ise buna karşılık olarak özellikle Polonya’nın muhafazakâr hükümetine karşı öfkelendiği belirtiliyor.