Polonya Cumhurbaşkanı Andrzej Duda 22 Nisan Pazartesi günü yaptığı açıklamada, Polonya’nın topraklarında nükleer silahlara ev sahipliği yapmaya hazır olduğunu belirterek, yakın zamanda gerçekleştirdiği bir ziyaret sırasında ABD yönetimiyle bu konuda görüşmelerde bulunduğunu teyit etti.
Polonya’da yayımlanan Fakt gazetesine verdiği mülakatta Duda, NATO’nun Nükleer Paylaşım Programı kapsamında Polonya’da nükleer silah konuşlandırılması olasılığını görüştüklerini kabul etti.
ABD’nin nükleer paylaşım düzenlemeleri Avrupa’da nükleer cephaneliğin konuşlandırılmasını ve depolanmasını öngörüyor ve nükleer silah sahibi olmayan devletlerin kendi topraklarına nükleer silah yerleştirmelerine ve planlama ve tatbikatlara katılmalarına izin veriyor.
Resmi bir doğrulama olmamasına rağmen, ABD nükleer silahlarının şu anda Avrupa’daki Amerikan ve Avrupa üslerinde konuşlandırıldığı yaygın olarak biliniyor. Bu üsler arasında Kleine Brogel (Belçika), Büchel (Almanya), Aviano ve Ghedi-Torre (İtalya), Volkel (Hollanda) ve İncirlik (Türkiye) yer alıyor.
“Amerika’nın bize verdiği destek sadaka olmaz”
Duda Polonya medyasına verdiği demeçte “[NATO] müttefiklerimiz tarafından NATO’nun Doğu Kanadının güvenliğini güçlendirmek için Nükleer Paylaşımın bir parçası olarak Polonya’da nükleer silah konuşlandırma kararı alınırsa, biz buna hazırız,” dedi.
Polonya Cumhurbaşkanı, Beyaz Saray yetkilileri ve ABD’nin Cumhuriyetçi başkan adayı Donald Trump ile bir araya geldiği geçen haftaki ziyareti sırasında ABD yönetimiyle yaptığı görüşmelerde Polonya’ya olası nükleer silah konuşlandırılmasının da gündeme geldiğini doğruladı.
Duda, Amerikalı muhataplarına Rusya’nın komşu Kaliningrad Oblastını askerileştirmeye devam ettiğini ve nükleer silahlarını Polonya ile aynı sınırı paylaşan Belarus’a taşıdığını söylediğini aktardı.
Duda ayrıca Varşova’nın savunma harcamalarını GSYİH’nin %4’üne çıkarma taahhüdünü yineledi ki bu diğer NATO üyelerinin çoğundan çok daha yüksek bir hedef.
Duda, Washington’un Varşova’ya desteğinin ‘sadaka’ olmayacağını vurguladı ve “Amerikalıların Polonya’da kendi çıkarları var ve (…) bizi güvende tutmanın onların da çıkarına olduğunu hissetmelerini istiyorum,” dedi.
Polonya’da muhalefet ile iktidar farklı düşünüyor
İktidarı geçen aralık ayında devreden ‘muhafazakâr-milliyetçi’ Hukuk ve Adalet (PiS) hükümeti de, aşırı sağcı muhalefet partisi Konfederasyon gibi Polonya’nın nükleer paylaşım programına katılmasını desteklemişti.
Konfederasyon sözcüsü Michał Wawer geçen yıl yaptığı açıklamada, “Polonya topraklarına nükleer silah yerleştirmek müttefiklerle yapılacak diğer işbirliği şekillerinden çok daha ciddi bir güvenlik garantisi olacaktır,” dedi.
Öte yandan, PiS’in yerine iktidara gelen ve Başbakan Donald Tusk yönetiminde AB yanlısı partilerden oluşan bir bloğa liderlik eden Sivil Koalisyon (KO), Polonya’da nükleer silah konuşlandırılmasına şüpheyle yaklaşıyor.
Eski Savunma Bakanı Tomasz Siemoniak geçen yıl böyle bir çözümle ilgili spekülasyonların, ‘Polonya’nın güvenliğine hizmet etmediği’ uyarısında bulunmuştu.
Lavrov: Nükleer savaş tehdidi artıyor
Reuters’ın haberine göre Duda’nın nükleer paylaşımla ilgili yorumları, Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov’un nükleer savaş tehdidinin arttığını açıkladığı gün geldi.
Lavrov, “Batılılar tehlikeli bir şekilde nükleer güçler arasında doğrudan askeri çatışmanın eşiğinde salınuyorlar,” dedi.
Lavrov’a göre ABD ve Avrupa’daki nükleer güçler, Rusya’ya karşı savaşında Ukrayna’yı destekleyerek ‘provokatif adımlar’ atıyor.
Devlet basın ajansı TASS da dahil olmak üzere Rus medyası Duda’nın Polonya’daki nükleer silahlarla ilgili açıklamasını haberleştirdi fakat henüz Kremlin’den resmi bir tepki gelmedi.
