ABD’de Silikon Vadisi Bankası (SVB) ile new York merkezli Signature’un batmasının ardından finans sektöründe domino etkisinden endişe ediliyor.
Hazine Bakanı Janet Yellen’ın bankacılık sektörünü ‘güvenli’ ve ‘sağlam’ olarak nitelendirmesi herkesi aynı şekilde rahatlatmış görünmüyor. SVB’yi üzerine alan Federal Mevduat Sigorta Şirketinin (FDIC) eski başkanı William Isaac, daha fazlasının olacağından şüphe duymadığını söyledi.
Politico’ya konuşan Isaac, durumun kendisine fazlasıyla 1980’leri hatırlattığını da belirtti. Isaac, ABD’de yüksek enflasyon ve artan faizlerin krize neden olduğu 1980’lerde FDIC’nin başındaydı.
Pentagon bağlantısı
Başka bazı uzmanlar da, büyük bankaların olmasa bile, bölgesel bankaların risk altında olduğunu düşünüyor. FDIC’nin bu kapsamda küçük ve orta boyutlu bankalardan finansal durumları ile ilgili bilgi istediği belirtiliyor.
Normal şartlarda FDIC’nin kontrolüne giren bankaların başkaları tarafından satın alınması bekleniyor. Büyük bankaların buna yanaşıp yanaşmayacağı belli değil. Bu durumda, bankanın varlıklarının parça parça satılması gündeme gelecek.
Daha zorda olanlar ise, özellikle nakit bolluğu yaşanan 2020 ve 2021 yıllarında büyük fonlar toplayan teknoloji ve biyoteknoloji startup’ları. Banka mevduatlarına ulaşamayan bazı şirketlerin Pentagon gibi kurumlarla taşeron ilişkilerine sahip olduğu ve bazı savunma projelerinin aksayabileceği vurgulanıyor.
Sermayeden kurtarma çağrıları
Eski Hazine Bakanı Larry Summers, bütün bankacılık sektörünü vuracak bir risk görmediğini, ama startup’ların kendi elemanlarının ücretlerini ödeyememesi durumunda ciddi bir sorunun ortaya çıkacağını belirtti.
NBA takımlarından Dallas Mavericks’in sahibi ve 2929 Entertainment’ın ortağı Mark Cuban da benzer bir şeye dikkat çekerek, startup’ların batmaması için Fed’i, SVB’nin tüm borçlarını üstlenmeye çağırdı.
‘Batamayacak kadar büyük’
Fortune tarafından yapılan araştırmaya göre, SVB tüm startup’ların yaklaşık yüzde 50’sinin tercih ettiği finansal kuruluştu. Buna ek olarak, Andreessen Horowitz, General Catalyst ve Benchmark’ın da aralarında bulunduğu 1.074 risk sermayesi (venture capital) ve özel sermaye (private equity) şirketinin de SVB’de sermaye sahibi olduğu ortaya çıktı.
California’nın Demokrat Temsilciler Meclisi üyesi ve Silikon Vadisini de içeren 17. Bölge’nin temsilcisi Ro Khanna, SVB’nin ‘teknoloji ekosisteminin can damarı’ olduğunu söyledi ve “Bu bankayı batmaya terk edemezler,” diye konuştu. Bu durumda, 2008 krizinin ‘Too Big To Fail’ (Batmasına İzin Verilemeyecek Kadar Büyük) mottosu yeniden gündeme gelebilir.
Tekno-fütüristler devlete muhtaç mı kaldı?
Öte yandan Silikon Vadisi müşterilerinin devlete yaptığı çağrının, büyük teknoloji şirketlerinin devletle olan ilişkilerini ironik bir şekilde tekrar gözler önüne serdi.
Axios’ta yer alan değerlendirmede, yıllardır kamu ile devleti gereksiz olarak gören ‘teknoloji entelijansiyası’nın SVB’nin batışı ile birlikte açıkta kaldığına vurgu yapılıyor.
Yine kripto para hareketinin de bilgisayar kodu ile yazılan yeni para birimi ve kurumların, bugünün mali kurumlarını antik bir kalıntıya dönüştüreceği düşünülüyordu.
Özellikle San Fransisco Körfez Bölgesindeki teknoloji zenginlerinin para yığdığı yerler olarak bilinen SVB gibi bankaların batmasından, ABD’nin bir tür teknoloji distopyasına doğru gittiğini düşünenlerin keyif aldığını tahmin etmek zor değil.
