Tayvan, göreve gelecek olan Donald Trump yönetimine hazırlık olarak Aegis destroyerleri de dahil olmak üzere ABD silahlarından oluşan büyük bir paket satın almayı düşünüyor.
Konuya aşina olan birkaç kişi Taipei’nin muhtemelen Lockheed Martin gemilerini ve Northrop Grumman’ın havadan radar sistemi E-2D Advanced Hawkeye’ı talep edeceğini söyledi. Taipei ayrıca daha fazla Patriot füzesi istiyor ve Washington’da tartışma yaratacak F-35 savaş uçakları talep edebilir.
Financial Times’a konuşan eski bir Trump yönetimi yetkilisi “Tayvan ciddi olduklarını göstermek için bir paket düşünüyor” dedi ve ekledi: “Bunu gerçekleştirdiklerini varsayarsak, ABD ulusal güvenlik danışmanı atandığında ona gidecekler ve Amerikan donanımından oluşan çok agresif bir paket sunacaklar.”
Müzakereler, Trump’ın müttefiklerin savunmaya daha fazla harcama yapmaları gerektiğine yaptığı vurgunun ABD’nin müttefiklerini endişelendirdiği bir döneme denk geliyor.
Eski bir Pentagon yetkilisi ve Ulusal Güvenlik Konseyi’nde üst düzey bir göreve aday olan Elbridge Colby de, Tayvan’ı daha fazla harcama yapmaya çağırdı.
Tayvanlı üst düzey bir ulusal güvenlik yetkilisi de FT’ye, bir silah paketinin Tayvan’ın kendi savunmasına yatırım yapma kararlılığını göstereceği konusunda Trump ekibiyle “gayrı resmi görüşmeler” yapıldığını söyledi.
Yetkili, “Silahlı kuvvetlerimizin uzun süredir gözünü diktiği ancak alamadığı birkaç büyük platform ve diğer ürünler var, bu yüzden aralarından seçim yapabileceğimiz çok şey var” dedi.
İkinci bir Tayvanlı yetkili ise Aegis’in listenin başında yer alacağını söyledi. Ancak yetkililer ve savunma uzmanları, Tayvan’ın daha büyük bir etki bırakacak daha pahalı başka kalemlere de ihtiyacı olduğunu söyledi.
Tayvan Savunma Bakanlığı’nın düşünce kuruluşu olan Ulusal Savunma ve Güvenlik Araştırmaları Enstitüsü’nde üst düzey bir yetkili olan Su Tzu-yun, “Eğer bir istek listesinden bahsediyorsanız, F-35’leri istemenin tam zamanıdır” dedi. Su Tzu-yun Tayvan’ın muhtemelen emekli Ticonderoga sınıfı kruvazörler ve Perry sınıfı fırkateynler talep edeceğini de sözlerine ekledi.
Trump’ın ilk döneminde üst düzey Pentagon yetkilisi olan Heino Klinck, “Tayvan’ın kendi savunmasına daha fazla yatırım yapma içgüdüsü doğru ve ilk Trump yönetiminde tarihi silah satış paketleri onaylandı” dedi.
Klinck, “varoluşsal bir tehditle karşı karşıya olan ortaklar için asgari [harcama] eşikleri” olması gerektiğini söyledi. Ancak mühimmat, komuta ve kontrol, hava ve füze savunması gibi kritik kabiliyetlere öncelik verilmesinin ve savunma reformlarının hayata geçirilmesinin önemini vurguladı.
Klinck, “F-35’leri talep etmek operasyonel ya da mali açıdan pek mantıklı olmayacaktır” dedi.
Görüşmelere aşina olan kişiler Tayvan’ın 60 kadar F-35 savaş uçağı, dört Gelişmiş Hawkey, 10 emekli savaş gemisi ve 400 Patriot füzesi talep edebileceğini söyledi – Su’nun tahminine göre bu paketin değeri 15 milyar dolardan fazla olacak.
ABD-Tayvan İş Konseyi Başkanı Rupert Hammond-Chambers, Washington’da Tayvan’ın savunma harcamalarında uzun bir yol kat ettiğinin ancak daha yapacak çok şeyi olduğunun kabul edildiğini söyledi.
Colby’nin Tayvan’ın savunma harcamaları konusuna “lazerle odaklandığına” dikkat çeken Hammond-Chambers, büyük bir paketin “yeni yönetimle doğru adımlar atmaya çalışan bir peşinat gibi görünebileceğini” söyledi.
Tayvanlı yetkililer ise ikinci bir Trump yönetimi riskine ilişkin endişelerin abartıldığını söyledi.
Financial Times’a konuşan ikinci yetkili, “Tayvan’a desteği güçlendirmeyi amaçlayan mevzuat ve kararların istikrarlı akışından da görebileceğiniz gibi, Tayvan için güçlü bir iki partili destek var” dedi.
“İlk Trump yönetimi daha sık ve daha üst düzey ziyaretler gerçekleştirdi ve ülkemize silah satışının önündeki engelleri kaldırdı” diye ekledi.
Trump’ın ilk döneminde ABD, Tayvan’a F-16 savaş uçakları ve Abrams tankları da dahil olmak üzere 21 milyar dolar değerinde 11 paketi onayladı.
Biden yönetimi ise 7 milyar dolar değerindeki anlaşmaları onaylamıştı. Taipei’yi sınırlı savunma bütçesini farklı şekilde tahsis etmeye ve geleneksel büyük sistemler satın almak yerine üstün bir istilacıya saldırmaya uygun mühimmat ve diğer daha ucuz, mobil silahları stoklamaya öncelik vermeye zorlamaya çalıştı.
Tayvan paketi ABD’nin iki deneyimli ismi Başkan Yardımcısı Hsiao Bi-khim ve Ulusal Güvenlik Danışmanı Joseph Wu tarafından yönetiliyor.
Tayvan lideri Lai Ching-te’nin sözcüsü Karen Kuo, üst düzey yetkililerin Trump ekibiyle olası bir silah tedariki teklifi hakkında görüşüp görüşmediğini doğrulamadı ya da yalanlamadı.
Kuo, “Tayvan Boğazı’nda ve bölgenin diğer yerlerinde Çin’in giderek artan askeri tehdidiyle karşı karşıya kalan Tayvan ve çevresindeki diğer ülkelerin hepsi savunmalarını güçlendirmeye devam ediyor” dedi.
Trump’ın geçiş ekibi yorum talebine yanıt vermedi.
Çin’in Washington Büyükelçiliği ABD’nin “Tayvan’a silah satışını ve Tayvan ile askeri ilişkilerini durdurması” gerektiğini söyledi. Büyükelçilik ayrıca Lai’nin Demokratik İlerleme Partisi’ne de “dış güçlere güvenerek ve askeri kabiliyetlerini artırarak ayrılma girişimlerinden vazgeçmeleri ve Tayvan’ı çatışma ve savaşa sürüklemekten vazgeçmeleri” çağrısında bulundu.