Kazakistan Devlet Başkanı Kasım Cömert Tokayev, Rusya’nın Ukrayna’daki savaşta askerî açıdan yenilemeyeceğini belirterek, çatışmanın devam etmesinin tüm insanlık için ciddi bir tehdit oluşturduğu uyarısında bulundu.
TASS haber ajansının aktardığına göre Tokayev, Almanya Şansölyesi Olaf Scholz ile yaptığı görüşmede, “Askerî açıdan Rusya’nın yenilmez olduğu bir gerçek. Savaşın daha da tırmanması, tüm insanlık ve özellikle de bu çatışmaya doğrudan müdahil olan ülkeler için geri dönüşü olmayan sonuçlar doğurabilir,” ifadelerini kullandı.
Devlet Başkanı, 2022 baharında İstanbul Anlaşması’nın imzalanmamasıyla ateşkes için önemli bir fırsatın kaçırıldığını, ancak barışa ulaşmak için hala şans olduğunu vurguladı.
Bununla beraber Tokayev, Çin dahil çeşitli ülkelerin barış girişimlerinin dikkate alınması ve çatışmaların durdurulması çağrısında bulunarak ateşkesin ardından Moskova ile Kiev’in toprak sorunlarını çözmeye geçebileceğini de sözlerine ekledi.
Daha önce Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Ukrayna ile müzakerelere hazır olduğunu, fakat bunun 2022 baharında İstanbul’da varılan anlaşma temelinde olması gerektiğini ve ‘geçici taleplere’ dayanmaması gerektiğini belirtmişti. Putin ayrıca Çin, Hindistan veya Brezilya’nın barış sürecinde arabulucu olabileceğini de kabul etmişti.
Haziran ayında The New York Times (NYT), Ukrayna ve Rusya heyetlerinin İstanbul’da hazırladığı barış anlaşması taslağını yayımlamıştı. Taslak metin, Ukrayna’nın tarafsız statüsünü öngörüyor, ancak ülkenin AB’ye katılmasına izin veriyordu. Kiev ayrıca Kırım’daki Rus varlığını kabul ediyor, fakat Moskova’nın yarımada üzerindeki egemenliğini tanımıyordu. Kırım’ın nihai statüsünün anlaşmadan sonraki 10 ila 15 yıl içinde belirlenmesi planlanırken, Putin ile Zelenskiy’in Rusya ordusunun kontrolündeki diğer bölgelerin durumu hakkında yüz yüze görüşerek anlaşmaları öngörülüyordu. Taslak ayrıca Ukrayna ordusunun büyüklüğüne ve çeşitli silahların sayısına da sınırlamalar getiriyordu.
Eylül ayı başında Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy, Batılı müttefiklerine savaşı kış gelmeden bitirme çağrısında bulundu. Zelenskiy, “Bu sonbaharı Rus saldırganlığının sona erdiği ve güvenilir bir uluslararası güvenlik düzeninin yeniden tesis edildiği bir dönem haline getirelim. Bunu yapmak zorundayız,” diye vurguladı.
