Trump-Putin görüşmesi sonrası Avrupa’da endişe

ABD Başkanı Donald Trump’ın Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile yaptığı telefon görüşmesi, Avrupalı liderler arasında Washington’un Moskova’ya yeterli baskı yapmayacağı endişesini doğurdu. Trump, Ukrayna’da “derhal” ateşkes müzakereleri başlayacağını söylerken, Putin “uygun anlaşmalar” ve “krizin temel nedenlerinin” ele alınmasını şart koştu.

ABD Başkanı Donald Trump’ın Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile yaptığı telefon görüşmesinin ardından Avrupalı liderlerin, Washington ile Moskova arasında varıldığı iddia edilen anlaşmalar karşısında “şoke olduğu” ve ABD’nin Rusya’ya daha fazla baskı yapmaya hazır olmadığı sonucuna vardığı bildirildi.

Financial Times‘ın görüşmelerin detaylarına aşina bir kaynağa dayandırdığı haberine göre, bu durum 19 Mayıs’ta gerçekleşen görüşme sonrası Avrupa’da endişeyle karşılandı.

Trump, Putin ile iki saat süren görüşmenin ardından Rusya ve Ukrayna’nın ateşkes ve savaşın sona ermesi için “derhal” müzakerelere başlayacağını duyurmuştu.

Görüşme sonrası Trump’ın ayrıca telefonla temas kurduğu İngiltere, Fransa, Almanya, İtalya, Finlandiya liderleri, Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy ve Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen’in, Washington-Moskova hattındaki gelişmeler karşısında “şaşkına döndüğü” belirtildi.

Financial Times‘a konuşan kaynak, Avrupalı yetkililerin, Trump’ın Putin’i barışçıl bir çözüme yönelik ciddi adımlar atmaya zorlamak için “daha fazla baskı yapmaya hazır olmadığı” kanısına vardığını aktardı.

Öte yandan Almanya Başbakanı Friedrich Merz, sosyal medya platformu X üzerinden yaptığı açıklamada, çok taraflı telefon konferansına katılan tüm liderlerin Ukrayna’ya kapsamlı destek vermeye devam etme hazır olduğunu ifade ettiğini belirtti.

Merz, Avrupa ülkelerinin Rusya üzerindeki yaptırım baskısını artırma konusunda anlaştıklarını söyledi.

Ancak Merz, Trump yönetiminin bu önlemlere katılıp katılmayacağı konusunda net bilgi vermedi. Merz, “Avrupa ve Amerika, ateşkes yolunda Ukrayna’ya destek konusunda birleşmiştir. Avrupa, yaptırımlar yoluyla Moskova üzerindeki baskıyı artıracaktır. Bu konuda ABD Başkanı Donald Trump ile Putin’le yaptığı görüşmenin ardından mutabık kaldık,” diye vurguladı.

Trump, 19 Mayıs akşamı Putin ile gerçekleştirdiği ve iki saat süren görüşmenin ardından yaptığı açıklamada, Rusya ve Ukrayna’nın ateşkes ve savaşın sona ermesi için “derhal” müzakerelere başlayacağını öne sürdü.

Trump, Moskova’ya yönelik yeni yaptırım olasılığından bahsetmezken, aksine Rusya’nın ABD ile ticari bağlarını genişletmek istediğini ve bu girişimi desteklediğini ifade etti.

Putin ise görüşmeyi yorumlarken, Moskova’nın ateşkese ancak “uygun anlaşmaların” sağlanması durumunda sıcak bakabileceğini vurguladı. Putin ayrıca, savaşın durdurulması için “krizin temel nedenlerinin” ortadan kaldırılmasının ana koşul olmaya devam ettiğini yineledi.

Trump, Putin ile görüşmesinden önce Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy ile ayrı bir telefon görüşmesi yapmış, Rus mevkidaşıyla yaptığı görüşmenin ardından Zelenskiy ile tekrar temas kurmuştu.

Bu ikinci telefon konferansına Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, İtalya Başbakanı Giorgia Meloni, Almanya Başbakanı Friedrich Merz, Finlandiya Cumhurbaşkanı Alexander Stubb ve Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen gibi kilit Avrupalı liderler de katıldı.

Zelenskiy’in açıklamasına göre, Trump ile yaptığı görüşmede, Rusya’nın çatışmaları durdurmayı reddetmesi halinde Moskova’ya yönelik yaptırımların artırılması olasılığı ele alındı.

Ancak Rusya Devlet Başkanı Yardımcısı Yuriy Uşakov, Trump ile Putin arasındaki iki saatlik telefon görüşmesinde olası bir ateşkesin zamanlaması konusunun gündeme dahi gelmediğini belirtti.

Bloomberg‘in Kremlin’e yakın kaynaklara dayandırdığı haberine göre, Vladimir Putin’in Rus ordusunun askeri üstünlüğüne olan güveni tam ve bu konuda taviz vermiyor.

Ajansın aktardığına göre Putin, 2025 sonuna kadar Donetsk, Lugansk, Zaporojye ve Herson oblastlarının tamamının idari sınırları dahilinde kontrolünü ele geçirmeyi hedefliyor.

Bu gelişmelerden önce, 16 Mayıs’ta İstanbul’da Rusya ve Ukrayna heyetleri arasında son üç yıldaki ilk doğrudan müzakereler gerçekleşmişti.

The Economist‘in haberine göre, Rus tarafı bu temaslar sırasında Harkov ve Sumi oblastlarına saldırı tehdidinde bulunmuş, ayrıca Donetsk, Lugansk, Herson ve Zaporojye oblastlarının kontrolünün kendilerine devredilmesinde ısrar etmişti.

Rus heyetine başkanlık eden Vladimir Medinskiy’in ise Moskova’nın savaşı “sonsuza kadar” sürdürmeye hazır olduğunu söylediği ifade edilmişti.