Bizi Takip Edin

AMERİKA

Trump yönetimi USAID’in fişini çekiyor

Yayınlanma

ABD’de yeni Donald Trump yönetimi, tüm dünyada Amerikan hükümetinin yardımını örgütleyen kötü şöhretli USAID kurumunu ortadan kaldırma yönünde harekete geçti.

Pazartesi günü erken saatlerde Musk, daha önce Twitter Spaces olarak bilinen X Spaces’ta canlı bir oturum düzenledi ve başkanla USAID hakkında ayrıntılı olarak konuştuğunu söyledi.

Musk, “Kapatmamız gerektiği konusunda hemfikirdi. Bunun içinde kurt olan bir elma olmadığı ortaya çıktı. Elimizdeki şey sadece bir solucan yumağı. Temelde her şeyden kurtulmanız gerekiyor. Tamir edilemeyecek durumda. Onu kapatıyoruz,” dedi.

Pazartesi günü erken saatlerde Cumhuriyetçi Iowa Senatörü Joni Ernst ve Vivek Ramaswamy ile birlikte ev sahipliği yaptığı X Spaces sohbetinde Musk, USAID’i “siyasi olarak inanılmaz derecede partizan” olarak nitelendirdi ve “Amerikan karşıtı şeyler de dahil olmak üzere dünya çapında radikal sol davaları” desteklediğini ileri sürdü.

ABD’nin “yumuşak güç” aracı olarak USAID

USAID 1961 yılında Başkan John F. Kennedy’nin yönetimi altında kurulmuştu ve ABD hükümetinin “insani yardım” kolu olarak faaliyet yürütüyordu.

“Yoksulluğu hafifletmek, hastalıkları tedavi etmek ve kıtlık ve doğal afetlere müdahale etmek” amacıyla dünya genelinde her yıl milyarlarca dolar dağıtan kurum, şüphe çeken işlerini esas olarak başka ülkelerdeki sivil toplum kuruluşlarını, medyayı ve sosyal girişimleri destekleyerek “demokrasinin inşasını ve kalkınmayı teşvik ederek” yapıyordu.

CNN’e göre USAID’in ABD’nin dünyanın dört bir yanındaki toplumlarla ilişkilerini geliştirmek için önemli bir “yumuşak güç” aracı olduğunu belirten yetkililer, ABD ulusal güvenliğine “üç D” sütunu ile yaklaşıldığını belirtiyor: sırasıyla Savunma Bakanlığı, Dışişleri Bakanlığı ve USAID tarafından yönetilen savunma, diplomasi ve kalkınma (defence, diplomacy, development).

Musk’ın ekibine gizli bilgilere erişim izni verildi

Musk, bu konuşmayı Hükümet Verimliliği Departmanı (DOGE) adına yaptı. Pazar günü Associated Press’e (AP) konuşan bir mevcut ve bir eski ABD’li yetkili, yönetimin USAID’deki iki üst düzey güvenlik şefini, kısıtlı alanlardaki gizli materyalleri Musk’ın yönetimindeki DOGE ekiplerine teslim etmeyi reddetmelerinin ardından izne çıkardığını söyledi.

Eski yetkili, DOGE üyelerinin cumartesi günü yardım kuruluşunun istihbarat raporlarını da içeren gizli bilgilerine erişim sağladığını söyledi.

Musk’ın DOGE ekibinin bu bilgilere erişmek için yeterince yüksek güvenlik yetkisi yoktu, bu nedenle iki USAID güvenlik yetkilisi John Voorhees ve yardımcısı Brian McGill kendilerini yasal olarak erişimi reddetmek zorunda görüyorlardı.

Musk pazar günü, haberle ilgili bir X gönderisine yanıt olarak, “USAID bir suç örgütüdür. Ölme zamanı geldi,” diye konuştu ve ardından X’te yardım kuruluşu hakkında başka paylaşımlar da yaptı.

Hazineden sosyal güvenlik ve Medicare dosyalarına da erişim izni

Musk, DOGE ekibinin, diğer şeylerin yanı sıra, Hazinedeki ödeme onay memurlarına, “bilinen dolandırıcı veya terörist gruplara bile her zaman ödemeleri onaylama talimatı verildiğini keşfettiğini” öne sürdü.

Musk, “Kelimenin tam anlamıyla kariyerleri boyunca hiçbir ödemeyi reddetmemişler. Bir kez bile,” diye yazdı.

DOGE için bir danışma kurulunda görev yapan Kate Miller da, ayrı bir gönderide, “uygun güvenlik izinleri olmadan” hiçbir gizli materyale erişilmediğini söyledi.

Bu olay, DOGE’nin Hazine Bakanlığında benzer bir operasyon gerçekleştirerek Sosyal Güvenlik ve Medicare müşteri ödeme sistemleri de dahil olmak üzere hassas bilgilere erişim sağlamasından bir gün sonra gerçekleşti.

Washington Post, Musk’ın ekibinin hassas bilgilere erişmesi üzerine üst düzey bir Hazine yetkilisinin istifa ettiğini bildirdi. Söz konusu kişinin Hazinenin geniş finansman ve ödeme operasyonlarını uzun süredir denetleyen David Lebryk olduğu belirtiliyor.

Sistem, Sosyal Güvenlik alıcılarına, vergi iadesi almaya hak kazanan kişilere, hibe alan kuruluşlara yapılan ödemelerin yanı sıra federal çalışanlara ve devlet yüklenicilerine yapılan ödemeleri de kontrol ediyor.

Öte yandan POLITICO’nun bildirdiğine göre, Hazine Bakanı Scott Bessent, şu anda Hazine Bakanlığı için çalışan ve DOGE grubuyla irtibat görevlisi olarak hizmet veren Cloud Software Group CEO’su Tom Krause liderliğindeki bir ekibe ödeme sistemine erişim sağlama planını imzaladı.

Çalışmalar hakkında bilgi sahibi olan bir kişi, Krause’nin rolünün sistemde herhangi bir değişiklik yapmasına izin vermeyecek güvencelere tabi olacağını ve Hazine dışında kimsenin erişiminin olmayacağını söyledi.

POLITICO’ya konuşan kaynaklardan biri, “Bakanın onayı, bunun esasen sadece belgeleri okumaya dair bir operasyon olması şartına bağlıydı,” dedi.

Trump: USAID bir grup radikal deli tarafından yönetiliyor

Cumartesi günü web sitesi herhangi bir açıklama yapılmadan ortadan kaybolan USAID, Trump yönetiminin federal hükümete ve programlarının çoğuna yönelik artan baskısında en çok hedef aldığı federal kurumlardan biri oldu.

Pazar gecesi gazetecilere USAID hakkında açıklamalarda bulunan Trump, kurumun “bir grup radikal deli tarafından” yönetildiğini ve yeni yönetimin de bunları dışarı çıkardığını savundu.

Trump’ın ilk dönemindeki siyasi atamalardan biri olan Peter Marocco, kapatma kararının uygulanmasında öncü rol oynadı. USAID çalışanları, Washington’daki merkezde çalışanlara sorular soran ziyaretçi rozetli kurum dışından kişilerin Musk’ın DOGE ekibinin üyeleri olduğuna inandıklarını söylüyorlar.

Demokrat Senatör Elizabeth Warren pazar günü yaptığı bir paylaşımda Trump’ın Musk’ın insanların kişisel bilgilerine erişmesine ve hükümet fonlarını kapatmasına izin verdiğini söyledi.

Massachusetts senatörü, “Geri adım atmak ve insanları zarar görmekten korumak için elimizden gelen her şeyi yapmalıyız,” dedi.

AMERİKA

Trump, ABD Hazinesine yeni madeni para basımını durdurma talimatı verdi

Yayınlanma

ABD Başkanı Donald Trump, bir sentlik madeni para üretiminin artan maliyetini gerekçe göstererek Hazine Bakanlığına yeni madeni para basımını durdurma talimatı verdiğini söyledi.

Trump Truth Social’da, “Amerika Birleşik Devletleri çok uzun zamandır bize 2 sentten daha pahalıya mal olan bozuk paralar basıyor. Bu çok büyük bir israf! ABD Hazine Bakanıma yeni kuruş üretimini durdurması talimatını verdim,” diye yazdı.

Trump paylaşımında, “Her seferinde bir kuruş bile olsa, büyük ulusumuzun bütçesinden israfı söküp atalım,” dedi.

Trump kampanyası sırasında peniyi ortadan kaldırma arzusundan bahsetmemişti. Fakat Elon Musk’ın başında bulunduğu Devlet Verimliliği Departmanı (DOGE), geçen ay X’te kuruşun maliyetini vurgulayan bir gönderide bu ihtimali gündeme getirmişti.

ABD Darphanesi, eylül ayında sona eren 2024 mali yılında ürettiği yaklaşık 3,2 milyar peniden 85,3 milyon dolar kaybettiğini bildirdi. Bir önceki yıl 0,031 dolar olan her bir kuruş yaklaşık 0,037 dolara mal oldu.

Darphane nikelden de para kaybediyor; 0,05 dolarlık madeni paraların her birinin üretimi yaklaşık 0,14 dolara mal oluyor.

Trump’ın bir sentlik düşük madeni parayı tek taraflı olarak ortadan kaldırma gücüne sahip olup olmadığı belli değil. Madeni paraların boyutu ve metal içeriği de dahil olmak üzere para birimi özellikleri Kongre tarafından belirleniyor.

Kongre üyeleri bakır kaplamalı çinko madeni paraları hedef alan yasaları defalarca gündeme getirdi. Kongre Araştırma Servisine göre, yıllar boyunca yapılan teklifler peninin üretimini geçici olarak durdurmayı, tedavülden kaldırmayı ya da fiyatların en yakın beş sente yuvarlanmasını zorunlu kılmayı denedi.

Madeni paranın kaldırılmasını savunanlar maliyet tasarrufu, kasalarda daha hızlı ödeme ve bazı ülkelerin bir sentlik madeni paralarını çoktan kaldırmış olmalarını gerekçe gösteriyorlar. Örneğin Kanada, 2012 yılında madeni para basımını durdurmuştu.

Bu, ABD’nin en değersiz madeni parasını ortadan kaldırdığı ilk sefer olmayacak. Yarım sentlik madeni para 1857 yılında Kongre tarafından tedavülden kaldırılmıştı.

Trump’ın yeni yönetimi keskin bir şekilde maliyetleri azaltmaya odaklandı ve bu göreve getirilen Musk, 2 trilyon dolarlık tasarruf hedefini belirlemeye çalışırken tüm kurumları ve federal işgücünün büyük bölümünü hedef alıyor.

Okumaya Devam Et

AMERİKA

Trump savunma harcamalarından milyarlarca dolar kesinti yapma sözü verdi

Yayınlanma

ABD Başkanı Donald Trump, Elon Musk’ın öncülük ettiği devlet kurumlarının harcamalarını kısma çabasında bir sonraki büyük hedef olarak Pentagon bütçesinden milyarlarca dolar kesmeye çalışacağını söyledi.

Pazar günü verdiği bir mülakatta Trump, Musk’ın Hükümet Verimliliği Departmanı (DOGE) aracılığıyla yürüttüğü maliyet azaltma girişimini, federal mahkemelerde giderek artan aksaklıklar ve Demokratların yetkilerini aştığı yönündeki iddiaları ile karşı karşıya kalsa da destekledi.

Trump, Musk’ın şu ana kadar olası harcama kesintileri için federal hükümeti araştırmada “müthiş” ve “büyük bir yardımcı” olduğunu söyledi ve yıllık bütçesi yaklaşık 800 milyar dolar olan Savunma Bakanlığının milyarderin hedefinde olduğunu belirtti.

Trump, “Orduyu kontrol edelim. Milyarlarca, yüz milyarlarca dolarlık yolsuzluk ve suistimal bulacağız. Biliyorsunuz, halk beni bunun için seçti,” dedi.

Musk’ın Pentagon’da tasarruf arayışındaki potansiyel rolü, SpaceX ve yan kuruluşu Starlink şirketlerinin hükümetle sözleşmeleri olduğu göz önüne alındığında, potansiyel çıkar çatışmaları konusunda endişelere yol açıyor.

Fakat Trump’ın ulusal güvenlik danışmanı Mike Waltz, NBC’ye verdiği röportajda bu endişeleri bir kenara itti. Daha fazla ayrıntı vermese de Waltz, herhangi bir çatışmayı önlemek için “tüm uygun güvenlik duvarlarının” yerinde olacağını söyledi.

Waltz, “Amerikan halkı bu kadar şişkinliğe, israfa ve borca artık yeter dedi. Büyük beyinlere ve iş dünyasının liderlerine ihtiyacımız var ve bu liderler oraya gidip Pentagon’un satın alma sürecinde kesinlikle reform yapacaklar,” dedi.

Musk’ın başrolde olduğu Trump’ın ikinci yönetimi, bazı federal programları ve kurumları durma noktasına getirmek için agresif bir şekilde harekete geçti. 

Bununla birlikte cumartesi günü, New York’taki bir federal yargıç, DOGE ekibinin Hazine Bakanlığının ödeme verilerine erişim çabasını geçici olarak engelledi ve bunun Amerikalılara “onarılamaz zarar” verebilecek hassas kişisel bilgilerin ifşa edilmesine yol açabileceğini söyledi.

Demokratlar da giderek daha fazla ses çıkarıyor. Demokrat Connecticut Senatörü Chris Murphy pazar günü ABC’ye verdiği demeçte “Bu, Watergate’ten bu yana ülkenin karşı karşıya kaldığı en ciddi anayasal krizdir. Başkan paranın nasıl ve nereye harcanacağına karar verebilmek istiyor ki siyasi dostlarını ödüllendirebilsin, siyasi düşmanlarını cezalandırabilsin. Bu demokrasinin içinin boşaltılmasıdır,” iddiasında bulundu.

En çok etkilenen federal kurumlar arasında dış yardımları yöneten USAID ve Tüketici Mali Koruma Bürosu yer alıyor. Trump ayrıca uzun zamandır muhafazakârların öfkesinin hedefi olan Eğitim Bakanlığını da ortadan kaldırma sözü verdi.

Kongredeki Cumhuriyetçiler, kanun koyucuların harcama yetkisi verme konusundaki anayasal rolünü zayıflatmasına rağmen, çok çeşitli federal programları durdurmak için harekete geçen Trump ve Musk’ın yanında yer aldılar.

Ohio Cumhuriyetçilerinden Mike Turner ABC’de yaptığı açıklamada Trump yönetiminin ABD’nin harcama politikalarına “eleştirel bir gözle” bakması gerektiğini çünkü ülkenin mali gidişatının “sürdürülemez” olduğunu söyledi. 

Bununla birlikte Turner, Musk’ın “daha ustaca” hareket edebileceğini de söyledi ve “Amerikan halkıyla daha profesyonel bir şekilde iletişim kurması gerekiyor,” diye ekledi.

Okumaya Devam Et

AMERİKA

Trump çelik ve alüminyuma yüzde 25 gümrük vergisi uygulayacağını açıkladı

Yayınlanma

ABD Başkanı Donald Trump pazartesi günü tüm çelik ve alüminyum ithalatına yüzde 25 gümrük vergisi getireceğini açıkladı ve ertesi gün karşılıklı gümrük vergisi uygulama planını detaylandırabileceğini de sözlerine ekledi.

Pazar günü Super Bowl için New Orleans’a giderken Air Force One’da gazetecilere konuşan Trump, “Amerika Birleşik Devletlerine gelen her çeliğe yüzde 25 gümrük vergisi uygulanacak, alüminyuma da,” dedi.

Trump bu yeni vergilerin ne zaman yürürlüğe gireceğini belirtmedi. Fakat Trump yeni vergilerin, önceki yönetimi sırasında ABD-Meksika-Kanada Anlaşmasını imzaladığında ABD’den gelen çelik ve alüminyum tarifelerinden muaf tutulan Kanada ve Meksika da dahil olmak üzere tüm ülkelere uygulanacağını söyledi.

Trump Kanada için, “Neden başka bir ülkeyi koruyoruz?. Otomobil üretmelerine izin vermezsek … bir ülke olarak yaşayamazlar,” iddiasında bulundu.

ABD, ilk Trump yönetiminin 1962 Ticaret Genişleme Yasasının 232. Bölümü uyarınca 2018’de uygulamaya koyduğu, birçok ülkeye yönelik yüzde 25 çelik ve yüzde 10 alüminyum gümrük vergilerini sürdürüyor. Birçok ticaret ortağı bu vergilerin kaldırılması için müzakerelerde bulundu.

Kanada’daki Ontario Eyaleti Başbakanı Doug Ford pazar akşamı X’te yaptığı paylaşımda, “Önümüzdeki dört yıl böyle geçecek. Değişen oyun kuralları ve sürekli kaos, ekonomimizi riske atıyor,” dedi.

Trump pazar günü ayrıca önümüzdeki günlerde ticaret ortaklarına diğer ülkeler tarafından uygulanan vergilerle eşleşecek karşılıklı tarifeler uygulayacağını söyledi. Bu tarifelerin salı ya da çarşamba günü açıklanacağını ve “neredeyse hemen” yürürlüğe gireceğini söyledi.

Trump, “Eğer onlar bizden yüzde 130 vergi alıyorsa ve biz onlardan hiçbir şey almıyorsak. Bu böyle kalmayacak. Her ülkeye mütekabiliyet olacak,” dedi.

Trump cuma günü planını yinelemiş ve bu vergilerin tüm ithalatta genel bir gümrük vergisi yerine uygulanacağını öne sürmüştü; bu da seçim kampanyası sırasında tüm ithalattan yüzde 10 ila 20 arasında bir “temel” gümrük vergisi alınması önerisinden büyük bir geri dönüş anlamına geliyordu.

ABD, çoğu ülke için aynı tarifeleri uyguluyor, fakat ABD’nin tekil tarife oranları ürüne bağlı olarak değişiyor. Otomobillerde olduğu gibi bazı tarife oranları sadece yüzde 2,5 gibi düşük bir seviyede iken, giyim ve ayakkabı gibi diğer tarife oranları ise genellikle daha yüksek.

Okumaya Devam Et

Çok Okunanlar

English