ABD’de yeni Donald Trump yönetimi, tüm dünyada Amerikan hükümetinin yardımını örgütleyen kötü şöhretli USAID kurumunu ortadan kaldırma yönünde harekete geçti.
Pazartesi günü erken saatlerde Musk, daha önce Twitter Spaces olarak bilinen X Spaces’ta canlı bir oturum düzenledi ve başkanla USAID hakkında ayrıntılı olarak konuştuğunu söyledi.
Musk, “Kapatmamız gerektiği konusunda hemfikirdi. Bunun içinde kurt olan bir elma olmadığı ortaya çıktı. Elimizdeki şey sadece bir solucan yumağı. Temelde her şeyden kurtulmanız gerekiyor. Tamir edilemeyecek durumda. Onu kapatıyoruz,” dedi.
Pazartesi günü erken saatlerde Cumhuriyetçi Iowa Senatörü Joni Ernst ve Vivek Ramaswamy ile birlikte ev sahipliği yaptığı X Spaces sohbetinde Musk, USAID’i “siyasi olarak inanılmaz derecede partizan” olarak nitelendirdi ve “Amerikan karşıtı şeyler de dahil olmak üzere dünya çapında radikal sol davaları” desteklediğini ileri sürdü.
ABD’nin “yumuşak güç” aracı olarak USAID
USAID 1961 yılında Başkan John F. Kennedy’nin yönetimi altında kurulmuştu ve ABD hükümetinin “insani yardım” kolu olarak faaliyet yürütüyordu.
“Yoksulluğu hafifletmek, hastalıkları tedavi etmek ve kıtlık ve doğal afetlere müdahale etmek” amacıyla dünya genelinde her yıl milyarlarca dolar dağıtan kurum, şüphe çeken işlerini esas olarak başka ülkelerdeki sivil toplum kuruluşlarını, medyayı ve sosyal girişimleri destekleyerek “demokrasinin inşasını ve kalkınmayı teşvik ederek” yapıyordu.
CNN’e göre USAID’in ABD’nin dünyanın dört bir yanındaki toplumlarla ilişkilerini geliştirmek için önemli bir “yumuşak güç” aracı olduğunu belirten yetkililer, ABD ulusal güvenliğine “üç D” sütunu ile yaklaşıldığını belirtiyor: sırasıyla Savunma Bakanlığı, Dışişleri Bakanlığı ve USAID tarafından yönetilen savunma, diplomasi ve kalkınma (defence, diplomacy, development).
Musk’ın ekibine gizli bilgilere erişim izni verildi
Musk, bu konuşmayı Hükümet Verimliliği Departmanı (DOGE) adına yaptı. Pazar günü Associated Press’e (AP) konuşan bir mevcut ve bir eski ABD’li yetkili, yönetimin USAID’deki iki üst düzey güvenlik şefini, kısıtlı alanlardaki gizli materyalleri Musk’ın yönetimindeki DOGE ekiplerine teslim etmeyi reddetmelerinin ardından izne çıkardığını söyledi.
Eski yetkili, DOGE üyelerinin cumartesi günü yardım kuruluşunun istihbarat raporlarını da içeren gizli bilgilerine erişim sağladığını söyledi.
Musk’ın DOGE ekibinin bu bilgilere erişmek için yeterince yüksek güvenlik yetkisi yoktu, bu nedenle iki USAID güvenlik yetkilisi John Voorhees ve yardımcısı Brian McGill kendilerini yasal olarak erişimi reddetmek zorunda görüyorlardı.
Musk pazar günü, haberle ilgili bir X gönderisine yanıt olarak, “USAID bir suç örgütüdür. Ölme zamanı geldi,” diye konuştu ve ardından X’te yardım kuruluşu hakkında başka paylaşımlar da yaptı.
Hazineden sosyal güvenlik ve Medicare dosyalarına da erişim izni
Musk, DOGE ekibinin, diğer şeylerin yanı sıra, Hazinedeki ödeme onay memurlarına, “bilinen dolandırıcı veya terörist gruplara bile her zaman ödemeleri onaylama talimatı verildiğini keşfettiğini” öne sürdü.
Musk, “Kelimenin tam anlamıyla kariyerleri boyunca hiçbir ödemeyi reddetmemişler. Bir kez bile,” diye yazdı.
DOGE için bir danışma kurulunda görev yapan Kate Miller da, ayrı bir gönderide, “uygun güvenlik izinleri olmadan” hiçbir gizli materyale erişilmediğini söyledi.
Bu olay, DOGE’nin Hazine Bakanlığında benzer bir operasyon gerçekleştirerek Sosyal Güvenlik ve Medicare müşteri ödeme sistemleri de dahil olmak üzere hassas bilgilere erişim sağlamasından bir gün sonra gerçekleşti.
Washington Post, Musk’ın ekibinin hassas bilgilere erişmesi üzerine üst düzey bir Hazine yetkilisinin istifa ettiğini bildirdi. Söz konusu kişinin Hazinenin geniş finansman ve ödeme operasyonlarını uzun süredir denetleyen David Lebryk olduğu belirtiliyor.
Sistem, Sosyal Güvenlik alıcılarına, vergi iadesi almaya hak kazanan kişilere, hibe alan kuruluşlara yapılan ödemelerin yanı sıra federal çalışanlara ve devlet yüklenicilerine yapılan ödemeleri de kontrol ediyor.
Öte yandan POLITICO’nun bildirdiğine göre, Hazine Bakanı Scott Bessent, şu anda Hazine Bakanlığı için çalışan ve DOGE grubuyla irtibat görevlisi olarak hizmet veren Cloud Software Group CEO’su Tom Krause liderliğindeki bir ekibe ödeme sistemine erişim sağlama planını imzaladı.
Çalışmalar hakkında bilgi sahibi olan bir kişi, Krause’nin rolünün sistemde herhangi bir değişiklik yapmasına izin vermeyecek güvencelere tabi olacağını ve Hazine dışında kimsenin erişiminin olmayacağını söyledi.
POLITICO’ya konuşan kaynaklardan biri, “Bakanın onayı, bunun esasen sadece belgeleri okumaya dair bir operasyon olması şartına bağlıydı,” dedi.
Trump: USAID bir grup radikal deli tarafından yönetiliyor
Cumartesi günü web sitesi herhangi bir açıklama yapılmadan ortadan kaybolan USAID, Trump yönetiminin federal hükümete ve programlarının çoğuna yönelik artan baskısında en çok hedef aldığı federal kurumlardan biri oldu.
Pazar gecesi gazetecilere USAID hakkında açıklamalarda bulunan Trump, kurumun “bir grup radikal deli tarafından” yönetildiğini ve yeni yönetimin de bunları dışarı çıkardığını savundu.
Trump’ın ilk dönemindeki siyasi atamalardan biri olan Peter Marocco, kapatma kararının uygulanmasında öncü rol oynadı. USAID çalışanları, Washington’daki merkezde çalışanlara sorular soran ziyaretçi rozetli kurum dışından kişilerin Musk’ın DOGE ekibinin üyeleri olduğuna inandıklarını söylüyorlar.
Demokrat Senatör Elizabeth Warren pazar günü yaptığı bir paylaşımda Trump’ın Musk’ın insanların kişisel bilgilerine erişmesine ve hükümet fonlarını kapatmasına izin verdiğini söyledi.
Massachusetts senatörü, “Geri adım atmak ve insanları zarar görmekten korumak için elimizden gelen her şeyi yapmalıyız,” dedi.