Forbes dergisinde yer alan habere göre, 2023 yılında üç Çinli otomobil üreticisi Rusya’daki en büyük 10 yabancı şirket arasına girmeyi başardı.
Listenin başında, geliri yıl içinde dört kat artarak 590 milyar rubleyi aşan Chery otomotiv grubu yer aldı.
Çinli şirket Rusya pazarında Chery, Exeed, Omoda, Jaecoo ve Jetour markaları altında 220 binden fazla araç sattı.
Great Wall Motor ve Geely Automobile üst sıralarda
Chery’nin yanı sıra diğer iki Çinli binek otomobil üreticisi Great Wall Motor (5. sırada) ve Geely Automobile (10. sırada) da listeye girdi.
Yıl sonunda Great Wall Motor’un Rusya’daki iştiraki ‘Haval Motor Rus’un geliri dört kat artarak 323 milyar rubleye ulaştı.
Geely Automobile’ın Rusya’daki iştiraki Geely-Motors’un geliri ise 3,2 kat artarak yaklaşık 200 milyar rubleye ulaştı.
Gelirlerine göre en büyük 50 yabancı şirket arasında on bir Çinli şirket yer alarak Çin’in yedi şirketle temsil edilen bir önceki lider ABD’yi geçmesini sağladı.
2023 yılında Forbes sıralamasındaki katılımcıların toplam geliri, büyük ölçüde Çinli otomobil üreticilerinin Rusya pazarındaki satışları nedeniyle yüzde 31 oranında artarak 6,7 trilyon rubleyi aştı.
Forbes‘a göre daha önce Rusya’daki en büyük yabancı şirketler arasında Auchan perakende ağı (2015’ten 2019’a kadar), Renault otomotiv grubu (2020), Philip Morris International tütün şirketi (2021) ve Alman otomobil üreticisi Volkswagen Group (2022) gibi firmalar yer alıyordu.
Ancak, Rusya’nın Ukrayna’ya askeri müdahalesinin ardından, Forbes sıralamasında yer alanlar da dahil olmak üzere pek çok uluslararası şirket Rusya’daki operasyonlarını küçültmeyi ya da varlıklarını satarak veya yerel yönetime devrederek pazardan tamamen çıkmayı planladıklarını açıkladı.
Ödemelerdeki aksamalar
Çin şu anda Rusya’nın en büyük ticaret ortağı konumunda. Haziran ayında ABD Hazine Bakanlığı, Moskova ile yapılan finansal işlemler için ikincil yaptırımlar uygulama tehdidinde bulunarak Çin bankaları tarafından yapılan işlemlerin daha sıkı kontrol edilmesine neden oldu.
Buna karşılık Rusya, Çin’den gelen malların ödemesinde altın kullanmaya başladı. Reuters ajansına göre metal önce Hong Kong’a gönderiliyor, burada satılıyor ve nakit para daha sonra yerel banka hesaplarına yatırılıyor.
Bu arada, Çin devletine ait büyük bankalar Rusya ile olan işlemlerini büyük ölçüde kapatarak ödemelerde gecikmelere yol açıyor.
Rusya Merkez Bankası’na göre bu gecikmelerin boyutu on milyarlarca dolarla ölçülebilir. Örneğin, ödeme sorunlarının kayda değer ölçüde daha az olduğu bir önceki yılda, işletmeler ilk altı ayda 21,4 milyar dolar yabancı varlık biriktirmişti.
Bu yıl aynı dönemde yurt dışında kalan miktar yüzde 108 artarak 44,6 milyar dolara ulaştı. Merkez Bankası ilk altı aylık ihracat gelirlerinin toplam tutarını 239 milyar dolar olarak tahmin etti.
Rusya’da Çin araçlarının fiyatları yükseliyor
Ağustos ayı ortasında Rusya Otomobil Satıcıları Birliği (ROAD), ülkede Çin malı otomobil fiyatlarının eylül ayında yüzde 10 oranında artacağı uyarısında bulundu.
Bunun nedeni yaptırımlar nedeniyle Rusya’dan Çin’e para transferinde yaşanan sorunlar. Kuruluş, ödemelerin Çin’e ulaşmasının artık bir buçuk ila iki ay sürdüğünü ve hatta bazılarının iade edildiğini, bunun da teslimat maliyetini keskin bir şekilde artırdığını kaydetti.
Geçen yıl Rusya’da satılan tüm yeni otomobillerin yaklaşık yüzde 50’si Çin üretimiydi. AvtoVAZ ürünleri pazarın yaklaşık üçte birlik payıyla popülerlikte ikinci sırada yer alırken, kalan kısım diğer Rus markaları ve Rusya pazarını terk eden üreticilerin modelleri arasında paylaştırıldı.
Aralık ayında, satılan tüm araçlar arasında Çin otomobillerinin payı yüzde 60’ı aştı (119 bin 450 araç ile) ve en popüler on markadan sekizi Çinliydi.
Autostat verilerine göre aynı zamanda AvtoVAZ’ın payı yüzde 28,5’e geriledi. Genel olarak, 2023 yılında Çin, Rusya’ya yaklaşık 800 bin araç tedarik etti ki bu rakam 2022 yılına kıyasla beş kat daha fazla.
