Çin’in Paris Büyükelçisi Lu Shaye’nin Fransız haber kanalı LCI’ye verdiği mülakat, Ukrayna ve Baltık ülkelerinin tepkisini çekti.
Shaye bu mülakatta, “Eski Sovyetler Birliği ülkeleri uluslararası hukuk kapsamında etkin bir statüye sahip değiller çünkü egemen bir ülke olarak statülerini somutlaştıracak uluslararası bir anlaşma yok,” demişti.
Kırım’ın Ukrayna’nın bir parçası olup olmadığı sorulduğunda Lu, bu sorunun ‘birkaç kelimeyle cevaplanabilecek kadar basit olmadığını’ söylemiş ve Kırım’ın eskiden Rusya’ya ait olduğuna dikkat çekmişti.
Ukrayna’dan tepki
Shaye’nin sözlerine Ukrayna’dan tepki gecikmedi. Ukrayna cumhurbaşkanlığı danışmanı Mıhaylo Podolyak twitter hesabından yaptığı açıklamada, “Sovyetler Birliği sonrası tüm ülkelerin uluslararası hukukta yer alan açık bir egemenlik statüsü vardır. Bin yıllık tarihi konusunda titiz olan bir ülkenin temsilcisinden ‘Kırım tarihinin’ saçma bir versiyonunu duymak garip,” dedi.
Ukrayna’nın Paris Büyükelçisi Vadım Omelçenko, Lu’ya “Vladivostok kimin?” diye sorulmasını istedi. Bir zamanlar Çin toprağı olan liman kenti Vladivostok, 19. yüzyılda Rus İmparatorluğu tarafından ele geçirilmişti.
Fransa Dışişleri Bakanlığı da Lu’nun açıklamalarına tepki gösterdi ve bu sözlerin Çin’in görüşünü yansıtıp yansıtmadığını açıklamanın Pekin’e düştüğünü vurguladı.
Baltık ülkeleri tedirgin
Litvanya Dışişleri Bakanı Gabrielius Landsbergis de “Baltık ülkelerinin ‘Ukrayna’da barışa aracılık etmesi’ konusunda Çin’e neden güvenmediklerini merak eden varsa, işte Kırım’ın Rusya’ya ait olduğunu ve ülkelerimizin sınırlarının yasal dayanağı olmadığını savunan bir Çin büyükelçisi,” ifadelerini kullandı.
Letonya Dışişleri Bakanı Edgars Rinkēvičs ise elçinin demecini ‘külliyen kabul edilemez’ olarak nitelendirdi ve Çin tarafından bir açıklama peklediklerini söyledi.
Estonya Dışişleri Bakanı Margus Tsahkna, büyükelçinin yorumlarını ‘tarihin yanlış yorumlanması’ olarak nitelendirdi. Tsahkna, “Baltık devletleri uluslararası hukuka göre 1918’den beri egemendir ancak 50 yıl boyunca işgal altında kalmışlardır,” iddiasında bulundu.
Çin Dışişlerinden açıklama
Öte yandan Lu’nun sözleri üzerine Pekin’in tutumuna dair Çin Dışişlerinden bir açıklama geldi.
Bakanlık sözcüsü Mao Ning, Çin’in, Sovyetler Birliği’nin dağılmasından sonra birliğe üye cumhuriyetlerin egemen devlet olarak statülerine saygı gösterdiğini söyledi.
Mao, Kırım üzerine bir soruya da, Çin hükümetinin bu meseleye ilişkin tutumunda bir değişiklik olmadığı cevabını verdi. Sözcü, tüm ülkelerin egemenliğine ve toprak bütünlüğüne saygı gösterdiklerini sözlerine ekledi.
