Almanya, geçen hafta itibariyle Ukrayna ordusuna, Rusya topraklarına yönelik saldırılarda Alman menşeili silahları kullanması için yetki verdi. Söz konusu mesele, daha önce ‘gerilimin tırmandırılması’ gerekçesiyle Berlin tarafından tabu olarak görülüyordu.
Geçen yılın ağustos ayında SPD’li Başbakan Olaf Scholz, Rusya’daki hedeflere saldırmak için kullanılabilecekleri ve Berlin’in savaşın tarafı algılanacağı gerekçesiyle menzil sınırlaması olmayan Taurus seyir füzelerinin teslimatı konusundaki çekincelerini dile getirdiğinde eski iktidar ortağı CDU tarafından tepkiyle karşılamıştı.
CDU’nun dış politikada şahin tavrıyla bilinen isimlerinden Roderich Kiesewetter, o dönemde ‘savaşın Rusya topraklarına taşınması’ gerektiğini savunmuştu.
Cuma günü beklenen zaman geldi ve Alman hükümeti, Ukrayna yönetimine Rusya’daki askeri hedeflere karşı Almanya’dan tedarik edilen silahları kullanma yetkisi verdi.
Karar, Hükümet Sözcüsü Steffen Hebestreit tarafından açıklandı. Hebestreit, gerekçeli açıklamasında son haftalarda Ukrayna’nın ‘özellikle Harkov bölgesinde, doğrudan komşu Rusya sınır bölgesindeki mevzilerden’ saldırıya uğradığını söyledi.
Sözcü, “Hep birlikte, Ukrayna’nın uluslararası hukuk çerçevesinde bu saldırılara karşı kendini savunma hakkına sahip olduğuna inanıyoruz,” dedi.
Şubat 2022’den bu yana Ukrayna’ya silah yardımı ve kırmızı çizgiler
Mart 2022’de Ukrayna silahlı kuvvetlerine yönelik silah sevkiyatı ve eğitim yardımı ile bunların uluslararası hukuki boyutuna ilişkin tartışmalar tüm hızıyla devam etti.
Federal Meclis, konuya ilişkin bir uzman raporu yayımladı: “Ancak silah tedarikinin yanı sıra, çatışmanın tarafının bilgilendirilmesi ya da bu silahlarla ilgili eğitim verilmesi de söz konusuysa, savaş dışı güvenli alanın dışına çıkılmış olur.”
Temmuz 2022’de Alman hükümeti, Kiev’e ağır silah sevkiyatını onayladı. Başlangıçta 30 ila 40 kilometre menzile sahip 14 adet 2000 kundağı motorlu obüs teslim edildi. Ayrıca 84 kilometreye kadar menzile sahip beş adet Mars II çok namlulu roketatar da gönderildi.
Ocak 2023’de uzun tartışmaların ardından Alman hükümeti Ukrayna’ya Leopard 2 tanklarının teslim edileceğini bildirdi.
Şansölye Scholz, savaş uçaklarının teslimatını ve kara birliklerinin Ukrayna’ya konuşlandırılmasını ‘son kırmızı çizgi’ olarak nitelendirdi. Scholz, herkesin buna güvenebileceğini ve bunu ABD Başkanı Joe Biden’a da açıkça ifade ettiğini söyledi.
Sansölye, “Savaş uçaklarından bahsetmediğimizi çok önceden açıkça belirtmiştim ve burada da aynısını yapıyorum. Hiçbir koşul altında kara birlikleri göndermeyeceğiz. NATO askerlerinin Ukrayna’daki savaşa doğrudan müdahil olmayacağını ilettim,” ifadelerini kullandı.
Şubat 2023’te Avrupa Birliği’nin (AB) Ukrayna Askeri Yardım Misyonu tarafından Ukrayna’dan gelen askerlerin eğitimi başladı.
Ukraynalı askerler, Leopard 2 A6 tanklarının kullanımı konusunda Almanya topraklarında eğitim almaya başladı. Federal Meclis’in raporu uyarınca Berlin, böylece ‘savaş dışı güvenli alandan’ çıkmış oldu.
Ağustos 2023’te Taurus seyir füzelerinin menzil sınırlamasıyla ya da menzil sınırlaması olmaksızın teslimatı tartışıldı. Sığınak delici özelliğiyle bilinen silahın normal menzili en az 500 kilometre.
Ukrayna’nın teknik menzil sınırlaması olmaksızın bunları Rusya’daki hedeflere karşı kullanmama sözünü tutup tutmayacağı bir ‘güven sorunu’ olarak görüldü.
31 Mayıs 2024’te Alman hükümeti ise, Ukrayna silahlı kuvvetlerinin Rusya’daki hedeflere karşı Almanya’dan gelen silahları kullanmasına izin verdi. Sahra Wagenknecht İttifakı’ndan (BSW) milletvekili Sevim Dağdelen, açıklanan kararı ‘son derece tehlikeli ve sorumsuz’ olarak nitelendirdi.
— Sevim Dağdelen, MdB (@SevimDagdelen) May 31, 2024
Dağdelen, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, “Federal hükümet Ukrayna’ya Rusya’daki hedeflere karşı Alman silahlarını kullanma yetkisi veriyor. Bu son derece tehlikeli ve sorumsuzcadır. Almanya’nın doğrudan savaşa katılmasına engel olunmalı!” dedi.
