Wang Yi’den ABD Büyükelçisine ‘koşulları yerine getirin’ uyarısı

Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi, Pekin’de ABD Büyükelçisi David Perdue ile yaptığı görüşmede, ABD’nin ikili ilişkileri yeniden rayına oturtmak için “gerekli koşulları” yaratması gerektiğini söyledi.

Üst düzey diplomat Wang Yi, Beyaz Saray’ın iki ülke liderleri arasında bu hafta bir telefon görüşmesi olabileceği beklentisinin arasında yeni Amerikan büyükelçisiyle görüştü.

Salı günü Pekin’de David Perdue ile yaptığı görüşmede Wang, karşılıklı saygı ve işbirliğinin “kritik bir dönemeçte” bulunan istikrarlı Çin-ABD ilişkilerinin temeli olduğunu söyledi.

Wang, 1979’da diplomatik ilişkilerin kurulmasından bu yana iki ülke arasındaki ilişkilere atıfta bulunarak, “Eşitlik ve saygı, etkileşimin ön koşullarıdır, diyalog ve işbirliği ise ileriye giden tek doğru yoldur” dedi.

Trump’tan Xi’ye: Anlaşma yapması zor biri

Pazartesi günü Beyaz Saray basın sekreteri Karoline Leavitt, ABD Başkanı Donald Trump ve Çin Devlet Başkanı Xi Jinping’in bu hafta telefon görüşmesi yapmasının “muhtemel” olduğunu söylemişti.

ABD ticaret yetkilileri, liderlerin telefon görüşmesinin, geçen ay İsviçre’de yapılan toplantıdan bu yana tırmanan gerginliğin yatışmasına ve ticaret anlaşmasının ayrıntılarının netleştirilmesine yardımcı olacağına inanıyor.

ABD Başkanı Donald Trump ise, Çin Devlet Başkanı Xi Jinping’in “sert” ve “anlaşma yapması son derece zor” biri olduğunu söyledi.

Trump, Truth Social’daki bir paylaşımında “Çin Devlet Başkanı Xi’yi severim, her zaman sevdim ve her zaman seveceğim, ancak o ÇOK SERT VE ANLAŞMA YAPMASI SON DERECE ZOR” açıklamasını yaptı.

Cenevre ateşkesi ihlali

Her iki taraf da, ABD ve Çin’in birbirlerinin mallarına uyguladıkları gümrük vergilerini 90 gün süreyle yüzde 115 oranında düşürmeyi öngören Cenevre görüşmelerinde varılan ticaret anlaşmasını ihlal etmekle suçluyor.

ABD ticaret yetkilileri, Çin’i nadir toprak elementleri ihracat yasağının kaldırılması da dahil olmak üzere Cenevre’de kararlaştırılan şartları yerine getirmemekle suçladı. Cuma günü Trump da aynı suçlamayı bizzat yaptı. Pekin ise ABD’nin ateşkesi “ciddi şekilde ihlal ettiğini” savundu.

Trump yönetimi, Pekin’in “aşırı baskı önlemleri” olarak nitelendirdiği, ABD’deki Çinli öğrencilerin vizelerini iptal etme tehdidi ve jet motoru yarı iletken tasarımıyla ilgili bazı temel teknolojilerin Çin’e satışını durdurma gibi önlemlerle çatışmayı tırmandırdı.

Salı günü Perdue ile yaptığı görüşmede, Komünist Parti Merkez Dışişleri Komisyonu Direktörü de olan Wang, mevcut ticaret konsensüsünü uygulamak ve istikrarı teşvik etmek için karşılıklı çabaların önemini vurguladı.

Çin Dışişleri Bakanlığı’nın açıklamasına göre Wang, geçen ay Cenevre’de yapılan görüşmelerde varılan ateşkes şartlarını “kararlı ve sadakatle” uygulayacağı yönündeki Çin’in tutumunu yineledi ve ABD’yi sözünü tutmamakla suçladı.

“Ancak, ABD’nin son zamanlarda asılsız bahanelerle bir dizi olumsuz önlem alması ve Çin’in meşru hak ve çıkarlarını zedelemesi üzücüdür. Çin bu tür eylemlere kararlılıkla karşı çıkmaktadır” dedi.

“ABD, Çin ile orta yol bulmalı ve iki devlet başkanının ocak ayında yaptıkları telefon görüşmesinde varılan önemli mutabakatı sadakatle uygulamalıdır. Böylece Çin-ABD ilişkilerinin yeniden rayına oturması için gerekli koşullar yaratılabilir” ifadelerini kullandı.

Üç hafta önce Pekin’e gelen Perdue, Trump’ın Xi’ye “büyük saygı duyduğunu” söyledi. Çin’in açıklamasına göre, “İki devlet başkanının olumlu ve yapıcı ilişkileri sürdürmesi çok önemli” dedi.

Toplantı sonrası sosyal medyada yaptığı paylaşımda Perdue, Trump’ın ticaret, fentanil ve yasadışı göç konusundaki önceliklerini vurguladığını söyledi. ABD-Çin ilişkilerinde “iletişimin hayati önem taşıdığını” da ekledi.

Trump, Xi ile görüşmek üzere olduğunu birçok kez ima etti, ancak şu ana kadar bir görüşme gerçekleşmedi. Salı günü, Beyaz Saray sözcüsü Leavitt düzenli basın toplantısında “çok yakında liderler arasında bir görüşme olacak” dedi.

İki lider en son ocak ayında Trump’ın göreve başlamasından birkaç gün önce telefonda görüşmüş ve stratejik bir iletişim kanalı kurarak karşılıklı çıkarları olan önemli konularda düzenli temas halinde kalma konusunda anlaşmıştı.

Çin Dışişleri Bakanlığı’nın salı günü düzenlediği basın toplantısında, sözcü Lin Jian, Xi ve Trump arasında yakın zamanda bir telefon görüşmesi yapılıp yapılmayacağına ilişkin bir soruya “Bu konuda paylaşacak bir bilgim yok” yanıtını verdi.