Xi, Malezya ziyaretinde ‘tek taraflılık ve korumacılığa’ karşı ‘birlikte durma’ sözü verdi

Çin Devlet Başkanı Xi Jinping, çarşamba günü Malezya ziyaretinde yaptığı açıklamada, Çin’in ABD’nin gümrük vergisi politikalarına karşı tek taraflılık ve korumacılıkla mücadele etmek için Malezya ve diğer Asya ülkeleriyle birlikte duracağını vurguladı.

Xi, 2013 yılından bu yana Güneydoğu Asya ülkesine yaptığı ilk ziyaret olan üç günlük bir devlet ziyareti için Malezya’da.

Xi akşam yemeğinde yaptığı konuşmada “Küresel düzene ve ekonomik küreselleşmeye yönelik şoklar karşısında Çin ve Malezya, jeopolitik ve kamp temelli çatışma akımlarının yanı sıra tek taraflılık ve korumacılığa karşı mücadele etmek için bölge ülkeleriyle birlikte duracaktır” dedi ve ekledi: “Birlikte Asya ailemizin parlak umutlarını koruyacağız.”

Malezya Başbakanı Enver İbrahim de yemekte yaptığı konuşmada son dönemde yaşanan ticari gerilimlere değindi. “Ticaret kazananların ve kaybedenlerin olduğu bir yarışma değil, ortak bir çabadır. … Bugün tanık olduğumuz şey küreselleşmenin kusurlarıyla dürüst bir hesaplaşma değil, ekonomik kabileciliğe doğru bir geri çekilmedir” dedi ve ticaret tarifelerinin silah haline getirildiğini sözlerine ekledi.

“Çin rasyonel, güçlü ve güvenilir bir ortak olmuştur. Malezya bu tutarlılığa değer veriyor” dedi.

31 MUTABAKAT ZAPTI İMZALANDI

İki ülke aynı gün güvenlik, ticaret, altyapı, dijital ekonomi, eğitim ve kültürel işbirliğini kapsayan toplam 31 mutabakat zaptı (MOU) ve ikili anlaşma imzalayarak çeşitli alanlarda daha fazla işbirliğinin altını çizdi.

Resmi verilere göre Çin, 2024 yılına kadar 16 yıl üst üste Malezya’nın en büyük ticaret ortağı oldu ve geçen yılki toplam ihracat ve ithalat değeri yaklaşık 480 milyar ringgit’e (109 milyar dolar) ulaştı.

Aralık 2023’te Çin vatandaşları için 30 günlük vizesiz seyahat uygulamasının başlatılması ve iki ülke arasındaki uçuş bağlantılarının geliştirilmesi sayesinde Malezya 2024’te Çin’den 3,29 milyon turist ağırlayarak 2023’teki 1,47 milyonluk turist sayısında önemli bir artış kaydetti.

Salı günü yerel gazetelerde yayınlanan bir görüş yazısında Xi, Malezya’yı iki ülke arasındaki “dostluk gemisine rehberlik eden” stratejik yardımı sıkı bir şekilde tutmaya çağırdı. Malezya 1974 yılında Çin ile diplomatik ilişki kuran ilk Güneydoğu Asya ülkelerinden biriydi.

Çarşamba günü erken saatlerde Xi, Kuala Lumpur’daki Ulusal Saray’da Malezya Kralı Sultan İbrahim ile bir araya geldi ve ziyareti saray bahçesinde 21 pare top atışıyla özel bir törenle karşılandı. Kral daha sonra Çin Devlet Başkanını öğle saatlerinde bir devlet ziyafetinde ağırladı.

GÜNEYDOĞU ASYA TURU

Güneydoğu Asya turuna çıkan Xi, Malezya’ya geçmeden önce Hanoi’de durarak Vietnam Komünist Partisi’nin üst düzey yetkilileriyle bir araya geldi. Xi’nin gezisini tamamlamak üzere perşembe günü Kamboçya’ya gitmesi planlanıyor.

Gezi hem Çin hem de Güneydoğu Asya için kritik bir döneme denk geliyor zira Vietnam ve Kamboçya Trump’ın bu ay başında açıkladığı gümrük vergilerinden en çok etkilenen ülkeler arasında yer alıyor. Malezya ise ASEAN’ın bu yılki başkanı ve Washington’un önlemlerine karşı bloğun tepkisine öncülük ediyor. Geçtiğimiz hafta 10 üyeli bloğun ekonomi bakanları ortak bir bildiri yayınlayarak ABD’nin yeni gümrük vergilerini eleştirdi.

Malezya Stratejik ve Uluslararası Çalışmalar Enstitüsü’nden analist Angeline Tan, bunun Çin’in pandemi dönemindeki izolasyonunun ardından ve ayrıca yoğunlaşan büyük güç rekabeti bağlamında Güneydoğu Asya’ya olan bağlılığını göstermesi için bir fırsat olduğunu söyledi.

Nikkei Asia’ya konuşan Tan, “Bu, onların Çin yanlısı ülkeler olduğu anlamına gelmiyor, ancak Çin’in bölgedeki nüfuzunu artırmasında kilit bir rol oynama potansiyeline sahipler” dedi.