Almanya’nın ana muhalefet partisi CDU’nun lideri Friedrich Merz, Birleşik Krallık’ın AB’den ayrılması demek olan ‘Brexit’te, Berlin ve Brüksel’in de kısmen suçlu olduğunu çünkü 2016’daki kritik AB referandumu öncesinde Londra’ya gerçek tavizler vermeye isteksiz olduklarını söyledi.
Bir sonraki seçimlerde birinci parti olması beklenen partinin lideri Merz, eski Şansölye Angela Merkel’in adını vermekten kaçındı fakat eski başbakanın daha fazlasını yapabileceğini ima etti.
Anketlerin gelecek yıl şansölye olma şansının yüksek olduğunu gösterdiği Merz, Financial Times’a (FT) verdiği demeçte, “[O dönemki Birleşik Krallık Başbakanı] David Cameron’ın AB sosyal politikasında değişiklik istediğini ve Londra’ya eli boş döndüğünü hatırlıyorum. Brexit söz konusu olduğunda kıta Avrupalıları tamamen suçsuz değildi,” dedi.
Britanya’nın Avrupa siyasetinde her zaman oynadığı özel role karşı ‘sabırlarını kaybettiklerini’ savunan Merz, Britanya’nın farklı bir referandum sonucuna ulaşmasına yardımcı olmak için yeterince çaba göstermediklerini itiraf etti.
Londra’nın Ruanda planına övgü
Eski bir BlackRock yöneticisi olan Merz, Britanya’nın çokça tartışılan sığınmacıları Ruanda’ya sınır dışı etme planını da övdü ve bunun Almanya’nın da taklit edebileceği bir şey olduğunu söyledi.
Merz, “Bu planın insanları, özellikle de sığınma hakkı alma ihtimali olmayan genç erkekleri Avrupa’ya gelmekten caydıracağı açık,” iddiasında bulundu.
CDU, yeni politika programının taslağında sığınmacıların “güvenli üçüncü bir ülkeye” gönderilmesini ve sığınma hakkı verilmesi halinde Almanya’da kalmalarını öneriyor.
Merz, “Almanya’nın vaat edilmiş topraklarına ulaşamayacağınız ve üçüncü bir ülkede –örneğin İtalya’ya gitmeye çalışıyorsanız Arnavutluk’ta ya da İngiltere’yi hedefliyorsanız Ruanda’da– sığınma başvurusunda bulunmak zorunda kalacağınız ihtimali bile sığınmacı sayısını azaltacaktır,” dedi.
Merz bu yaklaşımın işe yarayacağına “kesinlikle inandığını” söyledi ve bunun “herkesi buraya kabul etmeyeceğimizin bir işareti” olacağını savundu.
Merz’in Brexit’e ilişkin yorumları, Merkel’in Cameron’ın referandumu kazanmasına çok az yardımcı olduğunu düşünen pek çok İngiliz muhafazakârın görüşleriyle örtüşüyor.
Referandumdan önceki aylarda Cameron, Londra için AB’den finansal hizmetlerden insanların serbest dolaşımına kadar yeni şartlar sağlamaya çalıştı ve bunun için büyük ölçüde Merkel’e güvendi.
Fakat Merkel ve diğer liderler, kabul edilmesi halinde referandumun seyrini değiştirebilecek bir politika olan AB göçüne “acil fren” gibi fikirlere pek sıcak bakmadılar.
Merz, Merkel’in Almanya’nın sınırlarını çoğu Ortadoğu ve Kuzey Afrika’dan gelen Müslümanlardan oluşan 1 milyondan fazla kişiye açık tuttuğu 2015-16 Avrupa mülteci krizinin de Brexit oylamasını etkilediğini söyledi.
Merz, “Cameron’ın referandum yenilgisinde mülteciler kesinlikle bir faktördü. Britanya’daki sağcı basın bunu çok büyüttü, her gün Manş Denizini geçen insanların görüntüleri vardı,” dedi.
Kongrede yeniden başkan seçildi
2021 Federal Meclis seçimlerindeki yenilginin ardından CDU lideri seçilen Merz, partinin Berlin’de düzenlenen kongresinde oyların yüzde 90’ını alarak bir kez daha liderlik koltuğuna oturdu.
Konferansta CDU’nun en son 2007’de değiştirilen yeni parti programı da onaylanacak. Eleştirmenler bu programın Merkel’in şansölye olarak temsil ettiği ‘pragmatik ve merkezci’ duruştan uzaklaşarak sağa doğru bir dönüşü temsil ettiğini söylüyor.
Merz bu iddiayı reddederek bunun Merkel döneminden bir kopuş değil, “savaş sonrası Almanya’yı yönettiğimiz 50 yılı aşkın süre boyunca bizi ayakta tutan temel değer ve ilkelere bağlılık” olduğunu ileri sürdü.
Merz, “CDU her zaman Hıristiyan-sosyal, liberal ve aynı zamanda muhafazakâr bir partiydi. Fakat son zamanlarda muhafazakâr kısmı utanarak sakladık. Şimdi bunu yüksek sesle söylüyoruz,” dedi.
Merz, 2000’li yılların başında parti içindeki iktidar mücadelesinde Merkel’e yenilerek siyaseti bırakmış ve iş dünyasında kariyer yapmaya başlamıştı. Daha sonra BlackRock Almanya’nın başkanlığına yükselen Alman siyasetçi bu süreçte multi-milyoner oldu.
Merz’in şansölyeliği garanti değil
Partideki liderliğini sağlamlaştırmasına rağmen Merz’in Almanya’nın bir sonraki lideri olup olmayacağı belli değil.
Bavyera Başbakanı ve CSU lideri Markus Söder ile Almanya’nın en kalabalık eyaleti olan Kuzey Ren-Vestfalya’nın lideri Hendrik Wüst gibi diğer önde gelen muhafazakâr siyasetçiler, merkez sağın şansölye adayı olmak için onunla yarışabilir.
Anketlere göre her ikisi de Merz’den çok daha yüksek onay oranlarına sahip.
