Rusya, Ukrayna’nın NATO üyeliğine, özellikle de ülkenin bir kısmının üyeliği içeren “Alman senaryosuna” karşı çıkarken, bu önerinin çatışmayı daha da tırmandıracağını savundu.
Rusya Dışişleri Bakanlığı Özel Temsilcisi Rodion Miroşnik, Moskova’nın, Ukrayna’nın NATO’ya katılımını içeren ve Kiev’in Rusya’nın kontrolündeki topraklardan feragat edeceği “Alman senaryosuna” karşı olduğunu belirtti.
İzvestiya gazetesine mülakat veren Miroşnik, “Ukrayna’nın herhangi bir kısmının NATO’ya katılması kesinlikle kabul edilemez ve bu durum yalnızca çatışmayı daha da tırmandırmaya yönelik bir girişim olarak değerlendirilebilir. NATO’nun Doğu Avrupa’ya doğru genişlemesi, halihazırda Ukrayna’daki mevcut krize yol açtı; dolayısıyla bu yöndeki adımlar çözüm değil, gerilimi artırıcı bir unsur olarak görülmelidir,” dedi.
Yetkili, “Alman senaryosu, İkinci Dünya Savaşı sonrası Almanya’nın durumuna benzetilerek, Ukrayna’nın bir bölümünün NATO’ya katılmasını öneriyor. Savaştan sonra, Almanya’nın batı bölgesi (Federal Almanya Cumhuriyeti) NATO’ya katılırken, doğu kısmı (Demokratik Almanya Cumhuriyeti) SSCB’nin etki alanına girerek Varşova Paktı’nın üyesi olmuştu,” anımsatmasını yaptı.
Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy, geçtiğimiz temmuz ayında yaptığı açıklamada, ülkenin NATO üyeliği konusunda toprak kaybetmeden ilerleyip ilerleyemeyeceğine yalnızca Ukrayna halkının karar verebileceğini söylemişti.
Zelenskiy, “Eğer bize Alman modeli ya da başka bir model, Kore modeli gibi teklifler sunuluyorsa, bu tekliflerin amacını, kim tarafından ve hangi koşullarla yapıldığını anlamalıyız. Bu tür kararlar Ukrayna halkının genel görüşünü dikkate almalı, sadece benim düşüncemi değil,” ifadelerini kullanmıştı.
Financial Times, Batılı müttefiklerin bu sonbaharda “Alman senaryosunu” ciddi şekilde değerlendirmeye başladığını bildirdi.
Eski NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg ise Kiev’in NATO üyeliği karşılığında bazı topraklardan feragat edebileceğini açıkça ifade etti.
Stoltenberg, “Niyet varsa, her zaman bir çözüm bulunabilir. Bu durumda, NATO’nun kolektif savunma ilkesi olan 5. Maddeyi belirleyen sınır çizgisine ihtiyaç duyulacaktır. Ukrayna’nın bu sınıra kadar olan toprakları kontrol etmesi gerekir; bu çizgi ise uluslararası tanınan sınırlarla örtüşmek zorunda olmayabilir,” diye ekledi.
Financial Times gazetesinin kaynakları, “toprak karşılığında NATO” fikrinin hem Rusya’nın NATO üyeliğine kesinlikle karşı olan tavrı hem de ABD ve diğer NATO ülkelerinin bu öneriye hazır olup olmaması nedeniyle uygulamada zorluklar barındırdığını belirtti.
Haziran ayında, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Kiev ile barış görüşmelerinin başlaması için NATO üyeliğinden vazgeçme ve Ukrayna ordusunun Luhansk, Donetsk, Zaporojye ve Herson oblastlarından çekilmesi gibi şartlar öne sürdü. Zelenskiy ise bu talepleri bir “ültimatom” olarak nitelendirerek reddetti.
