Devlet Başkanı Xi Jinping, tüm gözlerin Pekin’in Çin ekonomisini desteklemeyi amaçlayan teşvik paketine çevrildiği bir dönemde, geçtiğimiz hafta içinde ekonomi merkezli bir dizi talimat yayınladı.

Xi’nin son mesajı pazar günü kuzeydoğudaki Tianjin kentinde Çin’in ekonomik kalkınma bölgelerinin 40. yıldönümünü kutlamak üzere düzenlenen bir etkinlik sırasında verildi.

Xi’nin geçen hafta Fujian ve Anhui’ye yaptığı inceleme gezileri sırasında da dünyanın ikinci büyük ekonomisinin ne durumda olduğunu ve son dönemde uygulanan bir dizi politikanın nasıl hayata geçirildiğini ilk elden anlamaya çalıştığı görülüyor.

Xi’nin ‘kalkınma’ vurguları, Çin ekonomisi iç zorluklar ve küresel belirsizliklerin ortasında baskı altında ilerlerken ve yıllık büyüme hedefinin tutturulmasına ilişkin endişeler artarken geldi.

Fujian’daki gezisi sırasında Xi, “ilk olmaya cesaret etme ve kazanmak için çabalama” ruhunu çağrıştırırken, Anhui eyaletindeki Hefei’de ünlü bir sözden alıntı yaptı: “İnsan hayatta kaç kez savaşmak için anı yakalayabilir?”

Başbakan Yardımcısı He Lifeng pazar günü ilk ulusal düzeydeki Ekonomik ve Teknolojik Kalkınma Bölgesinin 40. yıldönümü münasebetiyle düzenlenen sempozyumda Xi’nin talimatını iletti.

Xi, “ulusal düzeydeki ekonomik ve teknolojik kalkınma bölgelerinin Çin’in modernizasyonunu ilerletmeye odaklanması, inovasyonu ve iç dinamizmi sürekli olarak teşvik etmesi … yüksek standartlı Kuşak ve Yol Girişimine katılması … ve ‘Çin’e Yatırım Yapın’ markasının oluşturulmasına yardımcı olması gerektiğini” vurguladı.

Çin’in son on yıllardaki dışa açılma ve reform sürecinin sembolleri olan bu bölgeler, Guangdong, Fujian ve Şanghay gibi kıyı bölgelerinden başlayarak yerel ekonomiler için önemli birer ekonomik büyüme motoru haline geldi.

Pinpoint Asset Management’ın başkanı ve baş ekonomisti Zhang Zhiwei, Xi’nin turlar sırasında yaptığı konuşmaların, ekonomiyi canlandırmak için “artan politikalar paketi” kararlarının alındığı eylül ayı sonundaki Politbüro toplantısında iletilen mesajla tutarlı olduğunu söyledi.

South China Morning Post’a konuşan Zhang, “Ekonomi baskı altında, bu nedenle [merkezi] hükümet yerel hükümet yetkililerini yerel ekonomiyi [canlandırmaya] yardımcı olmak için daha güçlü girişimlerde bulunmaları, daha fazla sorumluluk almaları ve daha proaktif olmaları için gerçekten harekete geçirmek istiyor” dedi.

Tianjin’de de bir konuşma yapan başbakan yardımcısı, kalkınma bölgelerinin yeni zorlukların farkına varması, reformlara öncülük etmesi, bölgesel kalkınmayı yönlendirmesi ve Çin’in ekonomik dönüşümü ile küresel entegrasyonuna öncülük etmesi gerektiğini söyledi.

Çin, 1984 yılında ilk ulusal düzeyde kalkınma bölgesinin kurulmasından bu yana 229 Ekonomik ve Teknolojik Kalkınma Bölgesi kurdu ve bu bölgeler yüksek kaliteli üretimin ilerletilmesinde ve açık, üst düzey ekonomik sistemlerin teşvik edilmesinde çok önemli bir rol oynadı.

Ticaret Bakanlığı’na göre yılın ilk altı ayında bu bölgeler 15.2 trilyon yuan (2.1 trilyon ABD$) sanayi üretimi gerçekleştirerek bir önceki yıla göre yüzde 3.7’lik bir artış sağladı.

Bölgeler ayrıca 1.3 trilyon yuan mali gelire katkıda bulunurken, vergi gelirleri de 1.2 trilyon yuana ulaştı.

Bölgeler ayrıca geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 9,2’lik bir artışla 4,7 trilyon yuan ithalat ve ihracat değeri bildirdi.

Ancak aynı dönemde yabancı sermayenin fiili kullanımı yüzde 27,2 azalarak 16,6 milyar ABD dolarına geriledi.

Çinli liderler, cansız iç talepten, “yaklaşık yüzde 5” yıllık büyüme hedefine ulaşma konusundaki belirsizliğe kadar bir dizi ekonomik zorlukla mücadele ediyor.

Ekonomiyi canlandırmak için Pekin, büyümeyi yeniden canlandırmayı amaçlayan geniş çaplı bir politika saldırısı başlattı, ancak atılan adımların gidişatı değiştirmeye yetip yetmeyeceği konusunda soru işaretleri devam ediyor.

Maliye Bakanlığı ile İskan ve Kentsel-Kırsal Kalkınma Bakanlığı tarafından düzenlenen son basın toplantılarında, emlak ve maliye politikasına odaklanarak ekonomiyi istikrara kavuşturmayı amaçlayan bir dizi önlem açıklandı.

Bu adımlar, merakla beklenen Ulusal Halk Kongresi Daimi Komitesi ve Politbüro oturumunun yanı sıra aralık ayı ortasındaki merkezi ekonomik çalışma konferansı da dahil olmak üzere yaklaşan üst düzey toplantılar için zemin hazırlıyor.

Bu önemli toplantılarda büyümenin artırılması ve Çin ekonomisinin karşı karşıya olduğu karmaşık zorlukların üstesinden gelinmesi için daha geniş stratejiler belirlenmesi bekleniyor.

Apple CEO’su Tim Cook, ABD’li teknoloji devinin cihaz üstü yapay zeka (AI) sisteminin yerel lansmanına ilişkin spekülasyonlar sürerken, pazartesi günü Pekin’e gitti. Cook’un bu yıl Çin anakarasına yaptığı ikinci ziyaret.

Weibo’da yönetici tarafından yayınlanan gönderilere ve yerel basında çıkan haberlere göre Cook’un ülkeye yaptığı son ziyarette kendisine ünlü Çinli fotoğrafçı ve film yapımcısı Chen Man eşlik etti ve Pekin’in Shunyi bölgesindeki bir çiftlikte Çin Tarım Üniversitesi ve Zhejiang Üniversitesi’nden öğrencilerle bir araya geldi.

Cook, salı günkü son Weibo paylaşımında, müşterilerle ve şirketin yerel personeliyle tanışmak üzere Pekin şehir merkezindeki bir Apple Store’u ziyaret ettiğini söyledi.

Apple, Cook’un son ziyaretindeki güzergahına ilişkin salı günü yapılan yorum talebine hemen yanıt vermedi. Çin’deki herhangi bir bakanlıktan da Cook’la bu hafta içinde bir araya gelindiğine dair bir açıklama yapılmadı.

Bu Cook’un bu yılki ikinci Çin gezisi. Mart ayında Cook, Shanghai’de önemli tedarikçilerle bir araya geldiği ve şirketin anakara, Hong Kong, Tayvan ve Makao’yu kapsayan Büyük Çin bölgesindeki 57. Apple Store’un açılışını yaptığı bir tur gerçekleştirmişti.

Apple CEO’sunun anakaraya yaptığı son ziyaret, şirketin en büyük pazarlarından birinde tutunmaya devam etme çabalarını yansıtıyor, zira analistler Apple Intelligence’ın geciken yerel mevcudiyeti nedeniyle iPhone 16’ya yönelik tüketici coşkusunun ılımlı olduğunu düşünüyor.

Apple’ın iPhone için mobil işletim sistemi iOS 18.1’in en son güncellemesini yakında yayınlaması bekleniyor. Şirket, dünyanın en büyük akıllı telefon pazarında iPhone 16 için yapay zeka özellikleri tedarik edecek Çinli bir ortağı olup olmayacağını açıklamadı.

Çinli Android telefon satıcıları halihazırda cihazlarında yeni yapay zeka özelliklerini öne çıkarıyor. Güney Koreli dev Samsung Electronics bu yılın başlarında Baidu’nun AI modelinin firmanın en yeni amiral gemisi akıllı telefon serisi Galaxy S24′ e entegre edileceğini duyurmuştu.

Cook’un Weibo’daki son paylaşımının ardından bazı Çinli internet kullanıcıları Apple Intelligence’ın anakarada hızlı bir şekilde piyasaya sürülmesi çağrısında bulundu.

Apple’ın ağustos ayındaki kazanç çağrısı sırasında Cook, şirketin Çin ve Avrupa Birliği’ndeki düzenleyicilerle iPhone kullanıcılarına yapay zeka özellikleri getirme konusunda “çok yapıcı bir şekilde angaje olduğunu” söyledi. “Bunu yapmayı taahhüt etmeden önce yasal gereklilikleri anlamamız ve bunu yapmak için bir program taahhüt etmemiz gerekiyor” dedi.

Bu arada, Xiaomi’den Oppo ve Vivo’ya kadar önde gelen Çinli Android telefon üreticileri en yeni cihazlarında üretken yapay zeka (GenAI) işlevlerini öne çıkarıyor. GenAI, kullanıcı istemlerine yanıt olarak görüntü, metin, video ve diğer medyaları oluşturabilir.

Bu yılın ağustos ayı itibariyle Çinli düzenleyiciler, tamamı anakara teknoloji firmaları tarafından geliştirilen toplam 188 GenAI hizmetini onayladı.

Güney Kore, Kuzey Kore askerlerinin Ukrayna’da bulunabileceğine dair iddiaların ardından Ukrayna’ya askeri uzmanlar gönderme seçeneğini değerlendiriyor.

Güney Koreli yetkililer, Kuzey Kore konusunda uzmanlaşmış istihbarat görevlileri ve taktik uzmanlarını Ukrayna’ya göndermeyi değerlendiriyor.

Newsweek gazetesine konuşan Güney Koreli bir istihbarat kaynağı, Ukrayna’da bulunabileceği iddia edilen Kuzey Kore askerlerinin, Ukrayna güçleri tarafından ‘yakalanması halinde’ Güney Koreli personelin sorgulama yapacağını ya da tercümanlık hizmeti sunacağını söyledi.

Ayrıca, Güney Koreli uzmanlar Kiev’e Kuzey Kore’nin askeri taktikleri, doktrini ve operasyonları hakkında bilgi sağlayacak.

8 Ekim’de Güney Kore Savunma Bakanı Kim Yong-hyun, Pyongyang’ın askerlerini Rusya’nın özel operasyon bölgelerine göndermesinin mümkün olduğunu ifade etti.

Kim’e göre bu olasılık yüksek, zira “Rusya ve Kuzey Kore, askeri ittifaka benzer bir anlaşma imzaladı.”

Bu anlaşma, Kapsamlı Stratejik Ortaklık Antlaşması olarak biliniyor. Kiev’den de benzer suçlamalar dile getirildi.

Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, 10 Ekim’de Kuzey Kore’nin askerlerini Ukrayna’ya gönderdiği iddialarını “asparagas” olarak nitelendirdi. 16 Ekim’de ise NATO Genel Sekreteri Mark Rutte, ittifakın bu iddiaları doğrulamadığını açıkladı.

21 Ekim’de, Güney Kore Dışişleri Bakan Yardımcısı Kim Hong-kyun, Rusya’nın Seul Büyükelçisi Georgiy Zinovyev ile bir görüşme gerçekleştirdi.

Peskov aynı gün bu iddiaları yalanlayarak Kuzey Kore’nin Rusya ile ilişkiler geliştirmesinin bir “egemenlik hakkı” olduğunu vurguladı.

Kuzey Kore askerlerinin Ukrayna’da savaştığı iddiaları ne kadar doğru?