Financial Times’ın (FT) müzakerelere katılan diplomatlardan aktarığına göre, AB ve Güney Amerika ülkelerinden oluşan Mercosur bloğu uzun süredir ertelenen bir ticaret anlaşmasını Aralık ayı başında sonuçlandırmaya çalışıyor.
Brezilyalı üst düzey bir diplomat, “Brezilya’nın Mercosur başkanlığı için görev süremiz sona ermeden [7 Aralık’ta] anlaşmayı tamamlamaya çalışmak önemli. Her şey birkaç ayrıntıya bağlı… Birkaç konuda siyasi bir karara ihtiyacımız olacak. [Başkan Luiz Inácio Lula da Silva] kesinlikle müdahil olacaktır,” dedi.
Bu arada bir AB yetkilisi Brüksel’in ‘siyasi anlaşma için bir iniş bölgesinin ancak Brezilya’nın Mercosur başkanlığı altında elde edilebileceği inancıyla müzakerelerin sıklığını ve yoğunluğunu artırdığını’ söyledi.
Görüşmelerde ilerleme kaydedilmesine rağmen, Pazar günü Arjantin’de yapılan başkanlık seçimlerinin sonucu sürece yeni bir gölge düşürdü. Kazanan aday Javier Milei, daha önce ülkeyi Mercosur’dan çekme sözü vermişti.
AB ile Brezilya, Arjantin, Uruguay ve Paraguay’dan oluşan Mercosur bloğu arasındaki müzakereler 20 yılı aşkın bir süredir devam ediyor.
Bir anlaşma üzerinde 2019 yılında prensipte anlaşmaya varılmış fakat AB’nin imzalamadan önce Güney Amerika’dan ek çevresel taahhütler talep etmesi üzerine rafa kalkmıştı. Mercosur ülkeleri bunu, Güney Amerika’nın tarım ve şarap ihracatından kaynaklanan rekabetten korkan Avrupa ülkelerinin ‘korumacılığı’ olarak görüp reddetmişti.
Müzakerelere katılan Brezilyalı diplomatlar da 2019 anlaşmasının ‘yeterince dengeli’ olmadığını ve önceki Brezilya lideri Jair Bolsonaro yönetimi tarafından ‘siyasi bir zafer elde etmek için’ aceleye getirildiğini ileri sürüyor.
Bazı Mercosur üyeleri anlaşmadan umutsuz görünüyor
Aralarında, AB’nin anlaşmayı 6 Aralık’a kadar sonuçlandırmaması halinde Mercosur’un çekileceği uyarısında bulunan Paraguay Devlet Başkanı Santiago Peña’nın da bulunduğu bazı kesimler, nihayet bir anlaşmaya varılabileceğine şüpheyle yaklaşıyor.
Peña bu ayın başlarında Financial Times’a verdiği demeçte, “Durum iyi görünmüyor ve bu çok üzücü. Avrupa Birliği’ndeki çoğu ülkenin duygularını biliyorum ve hareket etmeye istekli değiller. Bu yüzden bu anlaşmayı sonuçlandıramadık. Mercosur tarafında ne kadar bastırırsak, görünüşe göre Avrupa Birliği tarafında o kadar az ilgi var,” demişti.
Öte yandan Brüksel’deki yetkililer, Avustralya ile ticaret anlaşmasının başarısızlığa uğramasının her iki tarafta da ivmeyi artırdığını söylüyor.
Bir AB yetkilisi, “Avustralya ile bir anlaşmaya varılamaması, Haziran ayındaki Avrupa Parlamentosu seçimlerinden önce anlamlı bir ticaret zaferi elde etmek için hem Brüksel’de hem de ulusal başkentlerde AB’yi harekete geçirdi,” dedi.
Bir başka AB yetkilisi ise, “Siyasi talimatlar birbirine yaklaşıyor. Aynı zamanda fazla zaman yok ve masada hâlâ bazı konular var,” ifadelerini kullandı.
Bu ay yapılacak görüşmelerde müzakere edilecek konular arasında elektrikli araçların serbest ticareti için bir takvim; ihracat vergilerinin kullanımı; kamu ihalelerinde rekabet; ve AB’nin ormansızlaşmayla mücadele mevzuatının, şirketlerin mallarının yakın zamanda ormansızlaştırılmış arazilerde üretilmediğini kanıtlamalarını zorunlu kılan parametreleri yer alıyor.
Görüşmelere katılan bir diplomat, “Mercosur, AB’nin belirli ihracatları engellemesi halinde, nihayetinde telafi edici önlemler almak için bazı araçlar talep ediyor. Bunu çözmek istedikleri bir mesele olarak görüyorlar,” diyor.
